استان خراسان رضوی و به خصوص شهر مشهد به برکت وجود بارگاه ملکوتی علیابن موسیالرضا (ع) یکی از استانهای پرگردشگر ایران است. سوغات این استان نیز بسیار متنوع است که در قسمت قبل تعدادی از آنها را معرفی کردیم. در این مقاله به سراغ سوغات خوراکی این استان میرویم.
در قسمت قبل نمونههایی از صنایع دستی و سوغات این استان را معرفی کردیم که میتوانید آنها را در سفر به خراسان رضوی، برای عزیزان خود تهیه کنید. در این قسمت از مقاله سوغاتیهای خوراکی استان را معرفی میکنیم.
همهی ما با شنیدن نام استان خراسان رضوی و شهر مشهد، به یاد بازار رضا میافتیم که عطر زعفران و ادویه که در گوشهوکنار آن به مشام میرسد؛ بازار شلوغی که در آن انواع سوغاتیهای استان به فروش میرسد، از صنایع دستی مختلف مثل انگشتر و زیورآلات گرفته تا سوغاتیهای خوراکی.
زعفران
زعفران یکی از ارزشمندترین و گرانترین محصولات کشاورزی ایران است و با عنوان طلای سرخ شناخته میشود. این محصول کشاورزی ارزشمند امروزه بیشتر در شهرستانهای زاوه، تربت حیدریه، تایباد، باخرز، گناباد و بجستان در استان خراسان رضوی و شهرستانهای قائنات، فردوس، سرایان و بیرجند در استان خراسان جنوبی کشت میشود که البته اخیرا کشت آن در استانهای فارس و کرمان و لرستان نیز رواج یافته است.
زعفران، اصلیترین سوغات استان خراسان است و بهترین زعفران دنیا را در این استان پیدا خواهید کرد. در بازارهای بزرگ این استان این محصول با کیفیتها و قیمتهای گوناگون عرضه میشود. هنگام خرید دقت کنید که زعفران باکیفیتی تهیه کنید.
زرشک
یکی دیگر از سوغاتیهایی که استان خراسان رضوی را به آن میشناسیم، زرشک است. کشور ایران یکی از بزرگترین تولیدکنندههای زرشک در دنیا است. البته بیشتر حجم زرشک تولیدی کشور مربوط به استان خراسان جنوبی است. این خوراکی لذیذ علاوه بر این که زینتبخش غذاهای اصیل ایرانی است، خواص درمانی متعددی هم دارد.
نقل و نبات
نقل و نبات و انواع شیرینیهای مشابه را حتما در بازارهای استان خراسان رضوی به خصوص شهر مشهد دیدهاید. برای تهیهی نبات، ابتدا شکر را در آب جوش حل میکنند تا محلول سیرشده به دست آید. سپس نخی را در آن آویزان میکنند و میگذراند تا خنک شده و بلور تشکیل شود. از خصوصیات ویژهی نبات، گرم بودن آن است. به همین جهت این فرآورده، در طب سنتی ایران و برای درمان مشکلات ناشی از سردی مزاج به وفور استفاده میشود.
امروزه برای تنوع دادن به این محصول، انواع نبات چوبی طعمدار تولید و به بازار عرضه شده است. طعمهایی از قبیل دارچینی، نعنایی، زعفرانی، زیره، لیمویی، آویشن و…
هنگام خرید نبات دقت کنید که نباتهای چوبی را تهیه کنید (نباتهایی که نیهای پلاستیکی در تولید آنها به کار رفته اغلب غیربهداشتی هستند و تماس نی پلاستیکی با نوشیدنی داغ برای سلامتی شما مضر است)، به تاریخ تولید و مجوز بهداشت آن دقت کنید و نباتهای شفافتر را خریداری کنید.
انواع نبات عبارتاند از شاخه نبات، نبات چوبی، نبات دندانه که همان نگین نبات است و به دلیل قابلیت شکنندگی بالا در هنگام بستهبندی خرد شده است و برای مصارف خانگی مناسب است، نبات مخلوط که عبارت است از تکه نباتهایی که در کف و جدارهی پاتیلها تشکیل میشود که به دلیل غلظت خیلی زیاد شیره در کف پاتیلها باعث تخته شدن آنها میشود که به خاطر شکل نامنظم آن، بیشتر به شکل فله عرضه میشود، پرده نبات و پودر نبات که همان خردههای نبات است که کمی از شکر درشتتر هستند و از قابلیت حل شدن بالا با همان خواص نبات برخوردارند.
شکلات زنجفیلی یکی دیگر از سوغاتیهای شناختهشدهی شهر مشهد است.
ادویه هفت قلم
یکی از سوغاتیهای این استان نوعی ادویه به نام ادویهی «هفت قلم» است که از آن برای طعم دادن به غذاهای ایرانی نظیر خورش و آبگوشت استفاده میشود. این ادویه مخلوطی از دارچین، سماق، گلپر، زنجفیل، فلفل سیاه، فلفل قرمز و زردچوبه است که در فروشگاههای عرضهی آن به شکل زیبايی با رنگهای مختلف در کنار هم دیده میشود. از انواع دیگر ادویههای خراسان میتوان، انواع ادویه پلويی و خورشتی و ادویهی هجده رنگ را نام برد.
خشکبار
یکی از تنقلاتی که از گذشته در فرهنگ و ذائقهی ما ایرانیها وجود داشته، انواع خشکبار است. خشکبار شامل انواع مغزها و میوههای خشکشده است. آلو بخارا، آلوچه، لواشک، برگه هلو، انجیر خشک، توت خشک، نخود و کشمش و انواع تخمه، خشکباری هستند که به وفور در بازارهای این استان به چشم میخورند.
از سوغاتیهای دیگر این استان که در شهرهای مختلف آن میتوانید تهیه کنید به این موارد میتوان اشاره کرد:
عسل چناران و نیشابور، خربزهی تایباد، انواع گیاهان دارویی سبزوار، لبنیات محلی درگز و...