آیا پیامبر خدا(ص) در سفر اسراء و معراج واقعاً با فرشته مالک نمی‌توانست ملاقات کند؟ و او تنها فرشته‌ای بود که با پیامبر خدا ملاقات نکرد؟ با تشکر
پاسخ اجمالی
براساس روایات معراج پیامبر اسلام(ص) با فرشته‌ی مالک، نگهبان جهنم ملاقات داشته است: «مُحَمَّدُ بْنُ أَبِی عُمَیْرٍ عَنِ ابْنِ بُکَیْرٍ عَنْ أَبِی عَبْدِ اللَّهِ (ع) وَ مَنْ ذَکَرَهُ عَنْهُ قَالَ: لَمَّا أُسْرِیَ بِرَسُولِ اللَّهِ (ص) لَمْ یَمُرَّ [مَا مَرَّ] بِمَلَکٍ مِنَ الْمَلَائِکَةِ إِلَّا اسْتَبْشَرَ بِهِ حَتَّى مَرَّ بِمَلَکٍ لَمْ یَسْتَبْشِرْ بِهِ کَمَا اسْتَبْشَرَتْ بِهِ الْمَلَائِکَةُ وَ لَمْ یَقُلْ لَهُ شَیْئاً فَوَجَدَهُ قَاطِباً عَابِساً فَقَالَ رَسُولُ اللَّهِ (ص) یَا جَبْرَئِیلُ مَا مَرَرْتُ بِمَلَکٍ [بِخَلْقٍ] مِنَ الْمَلَائِکَةِ [خَلَقَ اللَّهُ] إِلَّا اسْتَبْشَرَ بِی رَأَیْتُ الْبِشْرَ وَ اللُّطْفَ وَ السُّرُورَ مِنْهُ إِلَّا هَذَا الْمَلَکَ فَمَنْ هَذَا قَالَ فَقَالَ یَا رَسُولَ اللَّهِ هَذَا مَالِکٌ خَازِنُ جَهَنَّمَ [النَّارِ] وَ هَکَذَا جَعَلَهُ اللَّهُ فَقَالَ لَهُ رَسُولُ اللَّهِ (ص) وَ سَلْهُ أَنْ یُرِیَنِیهَا خِلْقَةَ رَبِّهِ قَالَ فَإِنِّی أُحِبُّ أَنْ تَطْلُبَ إِلَیْهِ أَنْ یُرِیَنِی النَّارَ فَقَالَ لَهُ جَبْرَئِیلُ (ع) یَا مَالِکُ إِنَّ هَذَا مُحَمَّدٌ رَسُولُ اللَّهِ (ص) وَ قَدْ قَالَ لِی إِنَّهُ لَمْ یَمُرَّ بِمَلَکٍ مِنَ الْمَلَائِکَةِ إِلَّا اسْتَبْشَرَ بِهِ غَیْرُکَ فَقُلْتُ إِنَّ هَذَا مَالِکٌ خَازِنُ جَهَنَّمَ وَ هَکَذَا جَعَلَهُ اللَّهُ وَ قَدْ سَأَلَنِی أَنْ أَسْأَلَکَ أَنْ تُرِیَهَا إِیَّاهُ [أَنْ تُرِیَهُ إِیَّاهَا] قَالَ فَکَشَفَ لَهُ طَبَقاً مِنْ أَطْبَاقِهَا قَالَ فَمَا افْتَرَّ رَسُولُ اللَّهِ (ص) ضَاحِکاً حَتَّى مَات»؛[1]
امام صادق(ع) می‌فرماید: همین‌که پیامبر(ص) را (در معراج) به آسمان بردند، به هر فرشتهاى رسید، آن فرشته (با دیدن پیامبر) خوشحال شد. سپس به فرشتهاى برخورد که چهره‌ای درهم و عبوس داشت و با پیامبر حرفی نزد. رسول خدا به جبرئیل فرمود: به هر فرشتهاى رسیدم، شاد شد، جز این فرشته! او کیست؟ گفت: این فرشته نامش مالک، نگهبان جهنم است. و خداوند او را این‌طور آفریده است.
پیامبر فرمود: اى جبرئیل، از او تقاضا کن چگونگی جهنم را به من نشان دهد. جبرئیل گفت: اى مالک، ایشان محمد(ص)، رسول خدا است. و مىگوید با هر فرشتهاى ملاقات داشته، آن فرشته شاد و مسرور شده است، مگر تو. من به او گفتم تو نگهبان جهنمی و خداوند تو را این‌طور آفریده است. جبرئیل گفت: تقاضاى او این است که جهنم را به ایشان نشان دهى. مالک، طبقه‌ای از طبقات جهنم را به پیامبر(ص) نشان داد که رسول خدا با دیدن آن دیگر تا آخر عمر مبارکش هیچ وقت نخندید.
[1]. کوفى اهوازى، حسین بن سعید، محقق، مصحح، عرفانیان یزدى، غلامرضا، الزهد، النص، ص 99- 100، المطبعة العلمیة، قم، چاپ دوم، 1402 ق.
