ضمایر دو دسته هستند:
۱_ ضمایر متصل ۲_ ضمایر منفصل
1⃣ ضمایر منفصل رفعی:
عبارت اند از: هو ، هما ، هم ، هی ، هما ،هنّ ، انتَ ، انتما ، انتم ، انتِ ، انتما ، انتنّ ، انا ، نحن
🌀 در آغاز جمله می آیند و نقش مبتدا دارند و اعرابشون هم محلی هست ( به دلیل مبنی بودن )
♻️ مثال: انتم تذهبون الی المدرسة
2⃣ ضمایر منفصل نصبی:
عبارت اند از: ایّاه ، ایّاهما ، ایّاهم ، ایّاها ، ایّاهما ، ایّاهنّ ، ایّاکَ ، ایّاکما ، ایّاکم ، ایّاکِ ، ایّاکما ، ایّاکنّ ، ایّایَّ ، ایّانا
🌀 این ضمایر در جمله نقش مفعول دارند و برای تاکید هستند و بر فعل و فاعل مقدم میشوند و هنگام ترجمه از "فقط ... استفاده میکنیم .
♻️ مثال: ایّاک نعبد = تنها (فقط) تورا میپرستیم .
3⃣ ضمایر متصّل مرفوعی:
این ضمایر در افعال صرف میشوند (شناسه فارسی) و نقش فاعل را دارند .
☢ در افعال ماضی(داخل پرانتز) :
ذهب(ندارد) ، ذهبا (الف) ، ذهبوا(واو) ، ذهبت(ندارد) ، ذهبتا(الف) ، ذهبن(نون) ، ذهبتَ(تَ) ، ذهبتما(تما) ، ذهبتُم(تم) ، ذهبتِ(تِ) ، ذهبتما(تما) ، ذهبتنّ(تنّ) ، ذهبتُ (تُ) ، ذهبنا(نا)
☢ در افعال مضارع:
یذهب(ندارد) ، یذهبان(الف) ، یذهبون(واو) ، تذهبُ (ندارد) ، تذهبان(الف) ، تذهبْن(نون) ، تذهب(ندارد) ، تذهبان (الف) ، تذهبون(واو) ، تذهبین( ی ) ، تذهبان(الف) ، تذهبن(نون) ، أذهبُ(ندارد) ، نذهب(ندارد)
☢ در افعال امر:
اذهب(ندارد) ، اذهبا(الف)،ادهبوا(واو)،اذهبی(ی) ، اذهبا(الف) ، اذهبنَ(نون)
⚠️ توجه کنید ضمایر بالا جزء ضمایر بارز محسوب میشوند و مواردی که نوشتم "ندارد" یعنی ضمایرشان مستتر هست ( مربوط به فاعل از نوع ضمیر بارز و مستتر )
4⃣ ضمایر متصل نصبی و جرّی:
عبارت اند از: ه ، هما ، هم ، ها ، هما ، هنّ ، کَ ، کما ، کم ، کِ ، کما ، کنّ ، ی ، نا
✅ این ضمایر اگر :
🔰 به اسم بچسبند ، مضاف الیه هستند.
🔰 به فعل بچسبند ، مفعول هستند.
🔰به حرف جر بچسبند ، جارومجرور هستند .
⚠️ نکته: ضمیر نا اگر در فعل صرف شود فاعل است (ذهبنا) و اکر به فعل بچسبد مفعول است (هدَیتَنا) و به اسم هم بچسبد مضاف الیه و مجرور است .
⚠️ نون وقایه: هرگاه ضمیر "ی" به فعل بچسبد ، بین ضمیر و فعل حرف نون می آید که به آن نون وقایه گفته میشود .
♻️ اکرمَنی ، اخرجنی
💠💠 مرجع ضمیر: به کلمه ای ک ضمیر به آن برمیگردد ، مرجنع ضمیر میگویند.
♻️ مثال: تلک آیات الله نتلوها (مرجع ضمیر ها ، آیات است )
