ساری کجاست
ساری مركز استان مازندران است. شهر ساری در طول جغرافیایی ۲۸/۴۸ و عرض جغرافیایی ۴۰/۳۶ درجه واقع شده است. ارتفاع ساری از سطح دریا ۴۰ متر است و فاصله آن تا تهران ۲۵۰ كیلومتر است. در فاصله كمی از شهر، سواحل زیبای دریای خزر قرار دارد كه به راحتی قابل دسترسی است. شهرستان ساری دارای آب‌وهوای معتدل خزری است. شهرستان ساری مركز تجارت و صنعت هم است. مهاجران فراوانی از نقاط دیگر كشور مشغول به كار در این شهرستان است.
از سلسله جبال البرز که در منتهی الیه جنوب شهرستان واقع است هفت رشته فرعی در جهت جنوب به شمال متمایل به غرب منشعب و در فاصله ۵ الی ۳۰ کیلومتری دریای خزر هم سطح زمین می‌شود، ارتفاع متوسط آن در حدود ۳ هزار متر است.
شهرستان ساری از شمال به دریای مازندران، از مشرق به شهرستان نکاء از جنوب به استان سمنان و از مغرب به شهرستان‌های جویبار قائم شهر و سوادکوه محدود است. ساری مرکز استان مازندران از جمله شهرهای بزرگ طبرستان و مرکز فرمانروایی اسپهبدان بود. دکتر «سید حسن حجازی کناری» در کتاب «نام‌های باستانی مازندران»، ساری را محل سکونت گروهی از آریایی‌های مهاجر می‌داند و معتقد است که ساری باید کلمه‌ای به صورت سری آریه یا (ساآریه) بوده باشد.
به طور دقیق تاریخ به وجود آمدن ساری را نمی‌توان تشخیص داد؛ زیرا در کهن‌ترین آثار مربوط به ماقبل تاریخ نوین جهان نیز نام آن بوده است ولی قدر مسلم آنکه بدون هیچ تردیدی نظام شهری آن به بیش از ۲۵۰۰ سال می‌رسد. بر اساس شاهنامه فردوسی توسعه بنای آن را به اسپهبد طوس پور نوذر به دلیل به جا گذاردن یادگار پدرانش (منوچهر، ایرج، فریدون) نسبت می‌دهند و بر اساس روایت تاریخ نویسان یونانی در زمان هخامنشیان پایتخت تمدن هیرکانیا و به نام زادراکارتا بوده است (منابع ایرانی در جنگ ها از بین رفته‌اند).
ساری یکی از شهرهای باستانی ایران و دارالملک تاریخی مازندران است. قدمت این شهر به پیش از اسلام می‌رسد. در نزدیکی این شهر در رستم قلعه ظروف و اشیائی به دست آمده که شبیه اشیاء ماقبل تاریخ است. در روستای جامخانه ساری اخیراً ۳۴ ظرف سفالی مربوط به هزاره پیش از میلاد کشف شد. ضمناً یکی از ضرابخانه‌های سلسله اشکانیان در ساری بوده است.
ساری در زمان ساسانیان یکی از شهرهای تبرستان بوده و راه‌های ارتباطی زیادی از این شهر می‌گذشته و دارای پاسگاه و نیروی انتظامی نیز بوده است. از بعد از اسلام با انتقال مرکز حکومت سلسله‌ی گیل یا آل دابویه ـ که سرتاسر گیلان و مازندران را تحت پوشش داشت ـ از گیلان به ساری به عنوان مرکزیت رسمی ولایت تبرستان مطرح گردید.
فرخان بزرگ، یکی از پادشاهان سلسله‌ی گیل، نهایت سعی و تلاش خود را جهت جلوگیری از هجوم اعراب به ساری به کار بست و حتی تجدید بنا و عظمت ساری را به او نسبت می‌دهند که پس از ساخت مجدد ساری آن را به نام دخترش «سارویه» نامید.
در کتاب تاریخ باستان نام سارو به معنی شهر زرد برای ساری به کار می‌رود که دلیل آن را وجود درختان متعدد مرکبات خصوصا نارنج و لیمو می‌داند. همچنین ذکر می‌کند که احتمالا زادراکارتا و سارو یکی هستند. ظهیرالدین مرعشی نیز در كتاب «تاریخ طبرستان و رویان و مازندران» به روایت نوشته است كه فرخان بزرگ شهر ساری را به نام فرزندش، سارویه ساخته است.
آب‌وهوای ساری
استان مازندران را بر اساس خصوصیات دما و بارش و توپوگرافی منطقه می‌توان به دو نوع آب‌وهوای معتدل خزری و آب‌وهوای كوهستانی تقسیم كرد. آب‌وهوای كوهستانی خود بر دو نوع معتدل كوهستانی و سرد كوهستانی است.
۱- آب‌وهوای معتدل خزری:
این نوع اقلیم جلگه‌های غربی و مركزی استان تا کوهپایه‌های شمالی البرز را شامل می‌شود.
میانگین بارندگی سالیانه در نوار ساحلی استان برابر با ۹۷۷ میلی‌متر است. توزیع مكانی آن از غرب به شرق با كاهش همراه است در حالی که توزیع زمانی آن وضعیتی كمابیش منظم دارد (حداكثر بارندگی در پائیز و حداقل آن در بهار اتفاق می‌افتد).
در بررسی پارامتر درجه حرارت نیز مشاهده می‌شود كه به دلیل رطوبت نسبی بالا و زیاد بودن تعداد روزهای پوشیده از ابر، دمای هوا معتدل و دامنه دمایی محدود است كه این وضعیت منجر به تابستان‌های گرم و مرطوب و زمستان‌های معتدل با یخبندان‌های اتفاقی میگردد.
۲- آب‌وهوای معتدل كوهستانی:
با افزایش تدریجی ارتفاع از اراضی جلگه‌ای به سوی دامنه‌های شمالی ارتفاعات البرز و فاصله از دریا، تغییرات خاصی در آب‌وهوای استان پدیدار میگردد. در نوار ارتفاعی ۱۵۰۰ تا ۳۰۰۰ متر، شرایط آب‌وهوایی كوهستانی حاكم است كه از ویژگی‌های آن می‌توان كاهش میزان بارندگی سالیانه و همچنین كاهش متوسط درجه حرارت ماهانه را ذكر كرد. علاوه بر آن زمستان‌های سرد همراه با یخبندان‌های طولانی و تابستان‌های كوتاه نیز از دیگر مشخصات این اقلیم است.
میانگین بارندگی سالانه استان را ۷۰۰میلی‌متر، حجم ریزش را ۱۵/۲میلیارد مترمکعب و حجم آبدهی رودخانه‌های استان ۴/۹ اعلام شده و ۴۷درصد رودخانه‌های مازندران در غرب استان جریان دارد. در طی چند ساله اخیر سردترین دمای این شهر در زمستان ۱۲- (زمستان سال ۱۳۸۶) و در تابستان ۴۰+ (تابستان ۱۳۸۳) بوده است.
جمعیت، زبان و دین مردم ساری
جمعیت شهر ساری بر اساس نتایج سرشماری عمومی نفوس و مسکن سال ۱۳۹۰، ۲۹۶٬۴۱۷ نفر بوده، اما جمعیت کل شهرستان ۴۷۸٬۳۷۰ نفر است که از سال ۸۵ تا به حال ۲٫۵۵ درصد رشد داشته است. تقریبا می‌توان گفت که تمام جمعیت شهر ساری شیعه هستند.
دوره صفویه، زبان بیشتر مردم ساری زبان تبری (مازندرانی) بوده است؛ ولی با از بین رفتن سلسله باوندیان این زبان از رسمیت افتاد و زبان فارسی جایگزین آن شد.
هزینه مسکن در ساری
برای اعلام قیمت زمین باید ساری را به چهار قسمت کلی شمال (۶۰۰ دستگاه)، جنوب (بلوار کشاورز)، شرق (پل تجن بلوار امام رضا (ع)) و غرب (میدان امام) تفکیک کنیم. با این تفکیک قیمت زمین به‌طور متوسط در بالاترین نقطه شهر و با تراکم بالا تا مرز ۵.۰۰۰.۰۰۰ تومان، در پایین‌ترین سطح به‌طور میانگین ۱.۰۰۰.۰۰۰ تومان و به طور متوسط و در حد متعادل ۲.۰۰۰.۰۰۰ تومان خرید و فروش می‌شود. ارزان‌ترین و گران‌ترین نقاط شهر ساری در خرید و فروش زمین و املاک نیز به این گونه است. منطقه کوی پیوندی ساری با توجه به موقعیت ویژه و استقبال فراوان انبوه سازان با نرخ ۴.۵۰۰.۰۰۰ الی ۵.۰۰۰.۰۰۰ تومان و منطقه ۶۰۰ دستگاه و کوی برق با نرخ ۴.۰۰۰.۰۰۰ تومان در بالاترین نرخ زمین و مناطق بلوار کشاورز، کوی طالقانی و دخانیات با نرخ میانگین ۷۰۰.۰۰۰ تا ۱.۵۰۰.۰۰۰ تومان در پایین‌ترین سطح قیمت در معاملات ساری خرید و فروش میگردند.
- آپارتمان ۷۵ متری ۲ خوابه در بلوار کشاورز، قیمت ۸۰ میلیون تومان
- آپارتمان ۱۸۰ متری ۳ خوابه در محله دانش، قیمت ۳۲۴ میلیون تومان
- آپارتمان ۱۴۹ متری ۲ خوابه در خیابان بهشت، قیمت ۲۲۰ میلیون تومان
- آپارتمان ۹۰ متری ۲ خوابه در خیابان ۳۰ متری، قیمت ۱۵۰ میلیون تومان
- آپارتمان ۹۰ متری ۲ خوابه در خیابان رودکی، قیمت ۱۳۰ میلیون تومان
- آپارتمان ۹۰ متری ۲ خوابه در کوی فرهنگیان، قیمت ۹۰ میلیون تومان
محله‌های معروف ساری
میدان ساعت نام میدانی در مرکز شهر ساری است که دارای برجی با ساعت عقربه‌ای بزرگ و مجهز به صدای زنگ ناقوس است که در هنگام تغییر ساعات به شمار رقم ساعت آن لحظه به صدا در می‌آید و در سکوت شب‌های ساری صدای ساعت ۱۲ شب را به دلیل تعداد بالای دفعات آن و نیز سکوت شب تا دورترین خیابان‌های ساری می‌توان شنید. در سال ۱۳۵۵ ساخت میدان این برج آغاز شد و در نهایت در سال ۱۳۵۷ پایان یافت. محمد علی حیدری سازنده این برج است.
بزرگراه ولی عصر غربی و شرقی و بزرگراه‌های بادله و رینگ در حال ساخت در ساری است و کمربندی سلیم بهرامی و همچنین از خیابان‌های مهم شهر می‌توان به پهلوی (طبرسی)، فرهنگ، میرزمانی، خیابان قارن، خیابان انقلاب (شاه)، خیابان نادر، خیابان مدرس، خیابان سلمان فارسی، خیابان مازیار، خیابان رازی، خیابان فردوسی، خیابان شاه عباس (۱۸ دی)، خیابان شهبند، خیابان چنار بن، خیابان ملامجدالدین، خیابان دروازه بابل، بلوار فرح آباد، خیابان معلم، خیابان شهید اندرخورا، خیابان خیام، خیابان ارتش، خیابان صبا، خیابان خیام و مناطق معروف ۶۰۰ دستگاه، کوی برق، سید الشهدا، طبیعت ۱ و ۲. ساری کنار، طبرستان، مهدی آباد در شمال شهر و راهبند سنگتراشان، دخانیات ِراهبند در جنوب شهر و مختاریه و میدان شهدا (دروازه گرگان) در مرکز شهر و مجموعه بلوارها و میادین دیگر و ... می‌توان اشاره کرد.
فرودگاه ساری
فرودگاه بین‌المللی دشت نازی ساری در ۱۵ کیلومتری شهر ساری واقع شده و روزانه به مقاصد داخلی تهران، مشهد، شیراز، اهواز، عسلویه، بندرعباس، کیش مسافران را جابه‌جا می‌کند.
راه‌آهن ساری
ساری نخستین شهر ایران بوده است که ساخت راه‌آهن سراسری ایران از آنجا آغاز گشت و پس از رضاشاه و در هنگام جنگ جهانی دوم به تصرف نیروهای شوروی در آمد. این خطوط ریلی از شعبه‌های اصلی راه‌آهن سراسری ایران است که در سال ۱۳۰۸ خورشیدی در دوران رضاشاه، نخستین فاز آن بین شهرهای ساری – بندر شاه افتتاح گردید و همیشه یکی از مهم‌ترین راه‌های ایران به شمار می‌رفته است. ساخت این راه‌آهن باعث شد تا امروزه شهر ساری به دو قسمت شمالی و جنوبی تقسیم شود.
ایستگاه راه‌آهن ساری واقع در بلوار عسکری محمدیان نرسیده به پل شهید نبوی در ضلع جنوبی پادگان ساری است. مرکز اداره راه‌آهن شمال در شهر ساری قرار دارد و از ایستگاه‌های مهم این خط می‌توان به گرگان، بندر ترکمن، قائم شهر، پل سفید، ورسک و فیروزکوه اشاره کرد
- شماره‌های تماس: ۰۱۵۱۲۲۲۰۰۴۷- ۲۲۲۵۰۶۱
اقتصاد ساری
یكی از منابع مهم درآمد مردم مازندران صید انواع ماهی از قبیل: سفید، سوف، ماش، سیس، كفال، كپور، آزاد، كلمه، انواع خاویار، فیل ماهی رقم یك، فیل ماهی رقم دو، خاویار تاسماهی رقم یك، خاویار تاس برون رقم دو، خاویار اوزون برون رقم یك و دو، خاویار فشرده رقم ۱ و ۲.
مازندران با ۲۳۷۵۰۰۰ هكتار اراضی مزروعی ۴۳۸۹۰۹ هزار هكتار محصولات كشاورزی ۲۰۱۴۴۴۰ هزار هكتار تولید برنج و ۵۱۱۶۹ هزار هكتار محصولات صنعتی (پنبه، نیشكر، توتون، دانه‌های روغنی) و ۳۴۹۸۷ هزار هكتار گندم استحصال می‌نماید و در بخش صنعت این استان دارای ۴۴۴ كارگاه صنعتی است كه تعداد ۳۲۴۱۴ نفر مشغول كار هستند.
قابل ذكر است به خاطر عدم توجه لازم مسئولین به مسأله كشاورزی متأسفانه در چند سال اخیر شاهد ركود و دلسردی بر اساس كمبود آب زراعی و نرخ پایین خرید برنج برای قشر زحمتكش كشاورزان استان گردیده است. بیكاری استان ركود كارخانجات مهم استان نیز از جمله بحران اقتصادی بشمار می‌رود كه به علت عدم پرداخت حقوق و دستمزد كارگران و همچنین آنان دست به تحصن و اعتصاب زده‌اند.
محصولات كشاورزی مازندران
گندم، (آبی ـ دیم) جو (آبی ـ دیم) برنج، ارزن، ذرت، دار، یولاف و حبوبات: انواع لوبیا، نخود و لپه، عدسی، ماش، باقلا و ... محصولات علوفه ای: ماشك، خصیل، شبدر، گاودانه و محصولات جالیزی: هندوانه، خربزه، خیار، طالبی، گرمك، كدو، بادمجان. گیاهان صنعتی: پنبه، چغندر قند، توتون و تنباكو، آفتابگردان، سوژا، برزك، كرچك، كنجد، بادام زمینی، شاهدانه، گلرنگ و كنف. سبزیجات: سیب زمینی، پیاز، گوجه فرنگی، تره، جعفری، كلم، سیر، شلغم، هویج، تربچه، اسفناج، كرفس و ... میوه‌ها: میوه های هسته دار: زرد آلو، شلیل، شفتالو، هلو، انواع آلو و گوجه، گیلاس، آلبالو ـ میوه های دانه دار، گلابی، به و ... زالزالك، ازگیل، خرمالو، خرمندی و ... مركبات: انجیر، انگور، انار، بادام، گردو، توت و شاه توت، فندق، چای و سیب.
مراکز درمانی ساری
- بیمارستان امام خمینی (ره)
- بیمارستان امیر مازندرانی
- بیمارستان بوعلی سینا
- بیمارستان حضرت فاطمه (س)
- بیمارستان زارع
- بیمارستان شفا
- بیمارستان نیمه شعبان
دانشگاه‌های ساری
- دانشگاه آزاد اسلامی واحد ساری
- دانشکده فنی سما واحد ساری
- دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری
- دانشگاه علوم پزشكی و خدمات بهداشتی درمانی مازندران
- دانشگاه پیام نور مرکز ساری
