|
هر چند ما عادت کرده ایم که هر وقت کاری داریم و احتیاجی، نیازمان را به در خانهی اهل بیت(علیهم السلام) ببریم؛ امّا شاید این را ندانیم که این عادت، عادت دیرینهای در میان تمام بشریت بوده است. عادتی در میان مؤمنان؛ از نخستین مؤمن قدم گذاشته بر روی زمین تا زمان ما. ما بارها دستمان را برای گرفتن عیدی و جایزه و مایحتاج جلوی کسانی دراز کردهایم که داراترین افراد در عالم هستند و خداوند گنجینههای آسمان و زمین را در اختیار آنان قرار داده است. این نکته را در همان نخستین روز خلقت انسان به او یادآوری کردند.
ماجرا این بود که در بهشت، چشم نخستین مخلوق خداوند، یعنی حضرت آدم(علی نبینّا و آله و علیه السلام) به انوار درخشانی در طاق عرش خداوند افتاد. وقتی که از خداوند پرسید که آنان کیانند، خداوند آنها را معرفی کرد و سپس فرمود:
«...به وسیلهی آنان میگیرم و به وسیلهی آنان اعطا میکنم و به وسیلهی آنان عقاب میکنم و به وسیلهی آنان پاداش میدهم پس به آنان متوسّل شو تا به سوی من آیی. ای آدم! و هنگامی که حادثهی سختی به تو رسید آنان را واسطه و شفیع خود ساز که من به نفس خودم قسم خورده ام که امیدی که به وسیلهی آنان به من بسته شده، ناامید نگردانم و سائلی که با آنان به درگاهم آمده، رد نکنم. پس اگر چنین شد که خطایی انجام دادی، با آنان خداوند را بخوان و توبه کن تا او تو را ببخشد.»(1)
بدین ترتیب، حضرت آدم و حوّا(علیهما السلام) هنگامی که از میوهی ممنوعه خوردند و از بهشت هبوط کردند و سالها گریستند، به یاد آوردند که باید به چه کسانی متوسّل شوند تا خداوند گناهان آنان را ببخشد. انان دست نیاز و زاری به درگاه خداوند متعال بالا بردند و خواندند:
«پروردگارا به حقّ محمّد و على و فاطمه و حسن و حسين و.... و قائم(علیهم السلام) از تو درخواست مىكنم كه توبه مرا بپذيرى.»(2)
بدین ترتیب، خداوند با نخستین توبه بر روی زمین، با نخستین توسّل به درگاه محبوبانش از گناه پدر و مادر انسانها درگذشت.
بعد از حضرت آدم(ع) نمونههای بسیاری از توسّل انبیای کُهن به درگاه اهل بیت(ع) داریم که آنان بدین وسیله از گذرگاههای بحرانی نجات یافته اند:
حضرت نوح(ع)، با نوشتن نام اهل بیت(ع) بر میخهایی و زدن آن به کشتی، کشتی و همراهانش را از غرق شدن در طوفان بلای خداوند نجات داد.(3)
حضرت ابراهیم خلیل الرّحمان(علیه السلام) با توسّل به همان ذکری که حضرت آدم(ع) خواند و توبهاش پذیرفته شد، در میان آتش نمرود، از سوختن و درد کشیدن نجات یافت و به گلستانی سرد و سلامت راه یافت.(4)
بدین ترتیب عجیب نیست که رسالت حضرت موسی(ع) و حضرت عیسی(ع) مژده دادن آمدن پیامبر آخرالزّمان(صلی الله علیه و آله) و فرزندان ایشان و آزمایش اقوام آنها، دربارهی پذیرش ولایت اهل بیت(ع) باشد.(5) چرا که بر همگان از دیرباز تا کنون ثابت شده است که اهل بیت(ع)، تنها راه نجات و تنها مقصد عالی برای رسیدن به رضایت خداوند هستند و بدون آنها، زندگی انسانها گره کوری میخورد که هیچ کس قادر به گشودنش نیست.
شاید این عادت دیرینه که هر وقت نیازی در ما پیدا میشود، رو به آل الله میآوریم، عادتی از سر تجربهی بلند تاریخ بشریت است. تجربهای که ثابت کرده است، خداوند کریم، دستی که با نام برگزیدگان عالم به درگاهش بالا میرود را خالی و ناامید بازنمیگرداند...
|
پی نوشتها:
1. حسن بن على، امام يازدهم عليه السلام، التفسير المنسوب إلى الإمام الحسن العسكري عليه السلام، قم، چاپ اوّل، 1409 ق. ص219.
2. ابن بابويه، محمد بن على، الخصال - قم، چاپ: اول، 1362ش. ج1 ؛ ص305.
3. مجلسى، محمّد باقر بن محمّد تقى، بحار الأنوار (ط، بيروت)، بيروت، چاپ دوم، 1403 ق. ج11، ص328.
4. ابن بابويه، محمد بن على، الخصال، همان.
5. در داستان حضرت موسی(ع) و حضرت عیسی(ع) آزمایشهایی در این خصوص دیده میشود. برای مطالعه در این باره میبایست به کتاب « التفسير المنسوب إلى الإمام الحسن العسكري عليه السلام» ذیل آیات اوّل سوره بقره مراجعه فرمایید.
پ.میعاد