هومیوپاتی مفید است یا مضر؟

در حالی که برخی افراد می‌گویند هومیوپاتی، روشی ایمن و بی‌خطر است که اگر همراه با روش‌های معمول درمانی به کار گرفته شود، حاصل بهتری خواهد داشت، اما برخی دیگر معتقدند که این شیوه می‌تواند مضر باشد و حتی توصیه آن از سوی پزشکان غیراخلاقی است.

هومیوپاتی یکی از رشته های طب مکمل است که به بهبود بسیاری از بیمارهای جسمی و ذهنی کمک می کند.

امروزه نظرات متفاوتی نسبت به استفاده از روش «هومیوپاتی» یا «همسان‌درمانی» به عنوان یک طب مکمل و جایگزین وجود دارد.

در حالی که برخی افراد می‌گویند هومیوپاتی، روشی ایمن و بی‌خطر است که اگر همراه با روش‌های معمول درمانی به کار گرفته شود، حاصل بهتری خواهد داشت، اما برخی دیگر معتقدند که این شیوه می‌تواند مضر باشد و حتی توصیه آن از سوی پزشکان غیراخلاقی است.

اساس هومیوپاتی بر این باور است که همانند، همانند را شفا می‌دهد و می‌توان بیماری‌ها را با موادی درمان کرد که در افراد سالم علائمی مشابه با علائم بیماری ایجاد می‌کنند.

بنا به ادعای طرفداران آن، هومیوپاتی یک روش درمانی است که با تحریک دستگاه ایمنی بدن بیمار با داروهای هومیوپاتی، فرد را به سمت بهبودی سوق می‌دهد.

بر پایه اصول نخستین هومیوپاتی، هر ماده‌ای که در بدن سالم یکسری نشانه‌های بیماری ایجاد کند در صورت تجویز به فرد بیمار با همان علایم (با مقادیر بسیار کمتر دارو)، بیماری وی را درمان خواهد کرد، البته به شرط آنکه نشانه‌های موجود در بیمار و نشانه‌هایی که آن ماده دارویی می‌تواند ایجاد کند تا حد ممکن همانند باشند. بهترین مثال برای این قانون، «واکسیناسیون»است که در آن از ویروس و یا میکروب مشابه یا ضعیف شده همان بیماری برای ایجاد ایمنی یا درمان استفاده می‌شود.

طرفداران این روش درمانی همچنین معتقدند داروهای مورد استفاده در هومیوپاتی باید رقیق شده باشند زیرا دوز پایین‌تر برای درمان، موثرتر است.

اما این رقیق‌سازی تا جایی ادامه پیدا می‌کند که در نهایت حتی یک مولکول هم از ماده فعال اولیه باقی نخواهد ماند.

دکتر «ادزارد ارنست» از دانشگاه «اکستر» انگلیس در این باره می‌گوید:
«به معنای دقیق کلمه هر ایده‌ای مبنی بر این که روش‌های درمانی هومیوپاتیک می‌توانند برای درمان افراد بیمار به کار گرفته شوند، علم را به چالش می‌کشد. »

مطالعات کنترل شده به دنبال آن بوده‌اند که نشان دهند نتیجه به دست آمده برای افرادی که با روش‌های هومیوپاتی درمان شده‌اند از گروهی که دارونما دریافت کرده‌اند، غیرقابل تشخیص بوده است.

با این حال به دلیل آنکه در درمان به روش هومیوپاتی از هیچ ماده فعالی استفاده نمی‌شود، احتمال نمی‌رود که خطری جدی متوجه فرد شود.

علاوه بر این، برخی از پزشکان معتقدند که روش‌های درمانی هومیوپاتیک می‌توانند وضعیت بیمار را بهبود بخشند.

بر همین اساس در برخی مطالعات، بیمارانی که برای درمان آنها در کنار روش‌های درمانی مرسوم و متداول از این روش درمانی نیز استفاده شده، در روند درمان نتایج بهتری در مقایسه با سایر بیماران گرفته‌اند.

در عین حال، نتایج برخی از مطالعات حاکیست بیمارانی که تحت این روش درمانی قرار می‌گیرند، کمتر تمایل دارند از داروهای آنتی‌بیوتیک و مسکن استفاده کنند.

البته باید گفت با وجود نکات مثبتی که درباره این شیوه درمانی در بالا ذکر شد، توجه به این نکته ضروری است که اگر هومیوپاتی جایگزین یک روش درمانی موثر و اصلی شود، می‌تواند مضر بوده و پیامدهای منفی داشته باشد.

دکتر غلامرضا عسگری، عضو هیئت مدیره انجمن هومیوپاتی ایران در این باره اظهار داشت:
«طب مکمل یا جایگزین به موازات علم پزشکی رایج یکی از شاخه های طب بوده که شامل 90 رشته درمانی از جمله هومیوپاتی، کایروپرکتیک، طب سوزنی و گیاه درمانی است.

هومیوپاتی به معنای "مشابه درمانی" است. هومیوپاتی یک قانون در طبیعت است که در این طب، بدن تحریک می شود تا خودش مشکلات جسمی و ذهنی فرد را حل کند.

طب هومیوپاتی متکی بر تجویز دارو نیست و برای نمونه در هنگام سوختگی به جای استفاده از آب سرد برای تسکین، آبی با حرارت ملایم بر روی محل سوختگی ریخته می شود که در کاهش درد و بهبود زخم  بسیار موثر است.

بسیاری از مشکلات روانی مانند افسردگی، وسواس، اضطراب و مشکلات جسمی مانند آلرژی، سینوزیت، سردردهای مزمن، دیسک کمر و مشکلات گوارشی با استفاده از طب هومیوپاتی قابل درمان هستند.

بر طبق قوانین ایران فقط پزشکان عمومی و متخصص، روانپزشکان و ماماها می توانند در حیطه کاری خود از هومیوپاتی استفاده کنند و سایر افراد، مجاز به انجام کارهای درمانی به نام هومیوپاتی نیستند.

یادگیری فلسفه طب هومیوپاتی و درمان های اورژانسی با استفاده از این طب برای عموم افراد آزاد است، اما درمان بیماری های مزمن حتما باید تحت نظر متخصص این رشته انجام گیرد.

هومیوپاتی مانند هر علم دیگری، محدوده عملکرد مشخصی دارد و باید نسبت به افراد سودجو که به بهانه سفارش دارو از خارج و یا به طول انجامیدن مدت درمان، به فکر سوء استفاده مالی از بیماران هستند، هوشیار بود.»