آخر هفته کجا بریم؟ این هفته روستای شهرستانک و درکه را برای سفری یک روزه و دریاچه زریوار و جنگل راش را برای سفری دو روزه و به یاد ماندنی به شما پیشنهاد میکنیم.
تعطیلات آخر هفته فرصت مناسبی است تا دست از زندگی پر استرس و رنگ پریده شهری بشویم و به دامان طبیعت بینظیر و رنگارنگ کشورمان رهسپار شویم. در این مقاله با روستای شهرستانک و درکه برای سفرهای یک روزه و دریاچه زریوار و جنگل راش برای سفری دو روزه آشنا میشویم.
سفرهای یک روزه
اگر ساکن پایتخت هستید و با آنکه از فضای دود و دم و قیل و قال شهر خسته شدهاید، فکر میکنید فرصتی برای سفر در اختیار ندارید، چند مقصد نزدیک و دیدنی را به شما پیشنهاد میکنیم، تا در فرصتی محدود نفسی تازه کنید و با سپری کردن روزی مملو از آرامش، خاطری آسوده کنید.
روستای شهرستانک
روستای شهرستانک با طبیعتی چشمنواز در ۵۴ کیلومتری شمال غربی کرج قرار گرفته است. برای سفر یک روزه به این روستا، میتوانید طوری برنامهریزی کنید که صبح آنجا باشید و تا بعدازظهر هم در روستا و طبیعت اطرافش سپری کنید. در نزدیکی این روستا میتوانید از کاخ ناصری هم دیدن کنید. این کاخ در حدود سالهای ۱۲۹۵ قمری به دستور ناصرالدین شاه ساخته شد و امروز در فهرست میراث فرهنگی به ثبت رسیده است. اگر از مردم روستا بپرسید، میگویند زمانی ناصرالدین شاه اینجا مشغول استراحت بوده که این سنگ از کوه روبهرو پایین میآید و متوقف میشود. بعد شاه قاجار دستور میدهد شرح این ماجرا را روی این سنگ بکنند. اما نوشتههای روی سنگ دیگر خوانا نیست و فقط میتوانید کنارش عکس بگیرید. بعد از تماشای کاخ میتوانید به روستا برگردید یا به سمت کوه و قلعه دزدبند بروید. مسیر سمت چپ کوه شاهنشین به سمت قلعه میرود. حدود نیم ساعت تا بالای قلعه راه دارید. البته فقط چند دیواره از این قلعه باقیمانده و اگر تجربه چندانی در کوهنوردی ندارید، بهتر است بالا نروید. اگر از کاخ عبور کنید و به سمت شمال آن بروید به چشمهای میرسید که از زیر سنگی بزرگ میجوشد. آب چشمه زلال است و به رودخانه میریزد. نزدیک چشمه درختان خودروی گردو، گیلاس و آلبالو روییده که در فصل تابستان معمولا میوه دارند.
پس از آن بد نیست به درخت کهنسال سرو سری بزنید که محلیها آن را به اسم «هورست» میشناسند. این درخت حداقل چند صد سال عمر دارد، ارتفاعش حدود ۱۷ متر و پهنایی در حدود ۱۴ متر دارد. باید از سمت جنوبشرقی روستا از یک مسیر خاکی بالا بروید. حدود ۲۰ دقیقه تا رسیدن به درخت زمان لازم دارید. اگر از روستاییان بپرسید راه رسیدن به آن را نشانتان میدهند. دهیاری شهرستانک در حال ساخت یک مسیر مناسبتر برای دسترسی به این درخت تاریخی است. برای ناهار حتما یادتان باشد که ملزومات را پیش از آنکه ورود به شهرستانک تهیه کنید یا از منزل همراه خود بیاورید، چون در روستا و مسیر پیادهروی تا کاخ هیچ امکانات رفاهیای وجود ندارد. البته بهترین غذا بعد از پیادهروی یک غذای سالم و سبک است. در خود روستا چند بقالی وجود دارد که میتوانید چیزهایی را که فراموش کردهاید از آنها بخرید. سوغات شهرستانک گردو، عسل و لبنیات است. بقالیهای روستا ماست محلی خوبی دارند که نباید تجربه آن را از دست داد.
در حال حاضر بهترین مسیر دسترسی به شهرستانک، راه آسفالته ۸ کیلومتری است که از جاده کرج-چالوس، نرسیده به گچسر منشعب شده و به شهرستانک منتهی میشود. آزادراه تهران- شمال هم در آینده از نزدیکی شهرستانک خواهد گذشت. بهترین حالت برای رسیدن به شهرستانک این است که صبح زود راه بیفتید تا قبل از هشت صبح آنجا باشید. میتوانید در جاده چالوس پس از حدود ۴۴ کیلومتر رانندگی و بعد از عبور از روستای آسارا، در سمت راست جاده به دو راهی شهرستانک میرسید. تابلوی بزرگ سبزرنگی مسیر روستا را نشانتان میدهد. از آنجا تا خود روستا حدود ۱۰ کیلومتر راه آسفالته دارید.
درکه
درکه یکی از مناطق خوش آبوهوای ییلاقی است که در شمال شهر تهران واقع شده است. آبوهوای خوب و جریان داشتن رودخانه درکه در آن باعث شده که این منطقه همیشه طراوت و تازگی خاصی داشته باشد. ییلاق خوش آبوهوای در پای کوههای بلند البرز با دسترسی آسان که میتوان برای کوهپیمایی سبک و گشتوگذار و تفریح به آنجا رفت. اگر علاقه دارید کوهپیمایی شما کمی با شلوغی همراه باشد، میتوانید در روزهای آخر هفته (پنجشنبه و جمعه) به آن بپردازید، در غیر این صورت روزهای دیگر هفته نیز مناسب است.
وارد خیابان درکه که میشوید قبل از میدان درکه در کنار خانه معلم یک مسیر برای کوهپیمایی وجود دارد که کل مسیر تا پای کوه آسفالت است. بعد در بالای میدان نیز یک راه برای رسیدن به پای کوه وجود دارد که از میان ده درکه میگذرد. حال اگر به رودخانه علاقه دارید میتوانید مسیر خود را از کنار رودخانه ادامه دهید، در غیر این صورت مسیر جایگزین در بالای رودخانه است. بعد از پیمودن این مسیرها به یک مسیر واحد خواهید رسید که از آن به بعد راه اصلی کوهپیمایی شروع میشود. در طول مسیر افراد محلی آن منطقه به عرضه محصولات خود میپردازند که یکی از شاخههای دره درکه است. به عنوان مثال در فصل تابستان گیلاسهای محلی در آنجا به فروش میرسد و در فصل پاییز شاتوت و ازگیل که خریدن و خوردن آنها خالی از لطف نیست.
در ضمن کافهها نیز آماده پذیرایی از شما کوهپیمایان در وعدههای صبحانه، ناهار، عصرانه و شام هستند. البته در این کافههای توقع غذاهای آنچنانی نباید داشته باشید. اساس مسیر کوهپیمایی درکه یک مسیر تفریحی است تا ورزشی و بیشتر مردم با هدف رفتن و رسیدن به یک کافه در دل کوه پا به این دامنه میگذارند. اگر از محله درکه حدود دو کیلومتر در میان راه پر پیچوخم و زیبای کنار رودخانه به سمت شمال حرکت کنیم به یک دوراهی میرسیم،مسیر سمت چپ به جنگل زیبای کارا میرسد و چنانچه مسیر مستقیم را ادامه دهیم پس از ۴ کیلومتر دیگر به پناهگاه پلنگ چال میرسیم. ادامه این مسیر ما را به ایستگاه ۵ تله کابین توچال میرساند. مسیر کوهپیمایی درکه نسبت به سایر مسیرهای کوهپیمایی شمال تهران سختی کمتری دارد. در مسیر کوهپیمایی صدای رودخانه درکه که در فاصله کمی از مسیر قرار دارد همراه گوشنواز کوهنوردان است و این خصوصیت را دارد که هر کجا در مسیر قابلیت اطراق و رفع خستگی در منظرهای زیبا را داشته باشد. رخی از کسانی که در مسیر دره درکه به سمت پلنگ چال کوهپیمایی میکنند، به جنگل کارا میروند اگر یک بار به این جنگل کوچک رفته باشید، دلتان میخواهد باز هم سری به آنجا به بزنید و ساعاتی را زیر درختانش استراحت و خستگی و فشار روحی ناشی از سروصدای شهر را از وجودتان دور کنید.
جنگل کارا بهویژه در روزهای پاییزی زیباست، زیرا برگهای درختان آن فرش زیبایی به رنگ زرد و نارنجی و قهوهای پهن کردهاند که قطر آن چند سانتیمتر است. درختان ازگیل وحشی، چشماندازی تماشایی دارند. شاید خیلی از تهرانیها این جنگل کوچک، اما زیبا را ندیده باشند. با تدارک یک برنامه کوهپیمایی ساده برای روز تعطیل میتوانید خیلی راحت به جنگل کارا بروید. اگر دوست دارید زیبایی پاییز را ببینید و در تهران زندگی میکنید، با رفتن به درکه نخستین گام را برای دیدار جنگل کارا برداشتهاید. از میدان درکه حدود ۴۰ دقیقه مسیر پلنگ چال را در امتداد رودخانه بالا بروید و از کلبه کارا که کاملا مشخص است، به سمت چپ تغییر مسیر دهید، شیب تندی را میبینید که کنارش راه باریکی کوهپیمایان را به گردنهای سنگی میرساند. از آنجا وقتی به سمت چپ خود نگاه کنید، درهای پردرخت را میبینید. مسیر را در سرازیری که ادامه دهید، به جنگل کارا میرسید.
ایستگاه مترو تجریش در میدان قدس قرار دارد، این ایستگاه در حال حاضر شمالیترین ایستگاه خط ۱ مترو تهران است و در ایستگاههای «دروازه دولت» و «امام خمینی» با خطوط ۴ و ۳ مترو تلاقی دارد. بعد از خروج از این ایستگاه میتوانید با سواری یا مینیبوس از میدانهای تجریش یا قدس عازم درکه شوید. از طریق خط ۴ اتوبوسهای تندرو میتوانید به درکه بروید، این خط یکی از خطوط شمالی-جنوبی BRT و در امتداد بزرگراه نواب و چمران است که از پارکوی به ترمینال جنوب میرود. میتوانید در ایستگاه «نمایشگاه» (محل دائمی نمایشگاههای تهران) پیاده شده و از طریق سواریهای کنار پمپ بنزین ولنجک به درکه بروید. برای رسیدن به درکه با خودروی شخصی نیز کافی است خود را به بزرگراه چمران برسانید و در مقابل نمایشگاه بینالمللی تهران به سمت ولنجک حرکت کنید، بعد از رسیدن به میدان دانشجو مسیر را از خیابان درکه ادامه دهید تا به درکه برسید، همچنین میتوانید در منتهیالیه بزرگراه یادگار امام وارد خیابان اوین شده و از آنجا رهسپار درکه شوید. فقط فراموش نکنید برای پیدا کردن جای پارک مناسب باید خیلی سحر خیز باشید، در غیر این صورت مجبور میشوید که خودروی خود را به سختی و با فاصله خیلی زیاد از محل شروع کوهپیمایی پارک کنید.
سفرهای دو روزه
دو روز فرصت کمی برای تازه شدن نیست، اگر مقصد سفرتان را به خوبی بشناسید و بدون تعلل دل به سفر بسپارید و پای به طبیعت، طبیعتی که شگفتیهای آن شما را از فشار زندگی شهری رهایی میبخشد و جان تازهای در روانتان میدمد.
جنگل راش
اگر هوای پیادهروی رؤیایی در سر دارید، سفر به جنگلهای بکر سوادکوه با گذر از جادههای جنگلی و عبور میان درختان بلندقامت و متراکم راش تجربه هیجانانگیزی است. میتوانید با قدم زدن در طبیعت دلگشای این ناحیه، تنفس در هوای لطیف جنگل و شنیدن نغمهسرایی پرندگان خوشآواز، تمام خستگی ناشی از کار و فعالیتهای زندگی روزمره را به فراموشی بسپارید.
درختان جنگل مرس سی یا جنگل راش، بخشی از جنگل باستانی هیرکانی هستند که عمر آن به دوره ژوراسیک و تا ۴۰ میلیون سال قبل برمیگردد. نام باستانی این منطقه هیرکانیا (به معنای سرزمین گرگها) بوده و از اینرو این جنگلها را جنگل هیرکانی مینامند. جنگل راش در استان مازندران و در بخش دودانگه شهر ساری و در نزدیکی روستای سنگده واقع شده و یکی از جاذبههای بکر طبیعتگردی و گردشگری استان محسوب میشود. فاصلهی زمانی سنگده تا تهران حدود سه و نیم ساعت است و با ساری حدود ۱۰۰ کیلومتر فاصله دارد.
مسیر کوهستانی و جنگلی رسیدن به روستای سنگده (درست مانند خود این روستا) زیبا، غنی، با طراوت و بسیار فرحبخش است. از روستا تا ابتدای مسیر پیادهروی در جنگل راش، جاده خاکی است که میتوان برای پیمودن آن از ماشینهای محلی استفاده کرد. در مسیر پیادهروی، درختان بلند قامت راش را میبینید که با آرایشی خاص در کنار یکدیگر صف کشیدهاند، زمین پر است از برگهای سرخ و زرد و پاییز منظرهای هزار و یک رنگ پیش چشمانتان تصویر میکند که از فرط زیبایی قابل توصیف نیست.
در نزدیکی جنگل راش، با درختانی که ارتفاع آنها به ۴۰ متر هم میرسد، جاذبههای طبیعتگردی دیگری نیز وجود دارد که در بین آنها میتوان به دریاچه شورمست، جنگل ارفع ده و سایت ستاره نگری آلاشت اشاره کرد. به شما پیشنهاد میکنیم اگر فرصت کافی دارید حتما از این جاذبهها نیز بازدید کنید. از تهران وارد جاده فیروزکوه شوید. با عبور از فیروز کوه مسیر خود را به سوی ورسک، ارفع ده و شورمست ادامه دهید. بعد از شهرک صنعتی شورمست و قبل از پمپ بنزین یک خروجی در سمت راست شما قرار دارد که باید وارد آن شوید. مسیر را ادامه داده و با عبور از لمرز به فلورد میرسید. در ابتدای جاده خانقاه پی یا خنوا باید به سمت چپ بپیچید. مسیر اصلی را ادامه دهید، بعد از قهوهخانه رنجبر به وزملا و سنگده میرسید.
دریاچه زریوار
تالاب آب شیرین زریبار یا دریاچه زریوار در فاصله ۳ کیلومتری غرب شهر مریوان آرام گرفته است. نام اصلی این تالاب زیراوبار بوده است که به زبان کردی به معنی آب کف کنار است. چون آب این دریاچه از چشمههای در کنار آن تامین میشود، نام زریبار را میتوان تغییر یافته این نام دانست.
آب تالاب زریوار شیرین است و از تعدادی چشمهی کفجوش و بارش تأمین میشود. در زمستان به علت برودت هوا و همچنین شیرینی آب دریاچه یک لایه یخ، سطح دریاچه را بهطور شگفتانگیزی میپوشاند، ولی نزدیک به ۶۰ نقطه در این دریاچه یخ نمیزند و آن هم محل قرار گرفتن همین چشمههای خودجوش دریاچه است. طول دریاچه زریبار حدود ۵ کیلومتر و عرض آن حدود ۱٫۶ کیلومتر است. وسعت تالاب به دلیل تغییرات حجم آبی در فصول مختلف متغیر و حداکثر عمق آن ۵/۵ متر است. حجم تقریبی آب تالاب حدود ۳۰ میلیون مترمکعب برآورد شده است. تالاب زریوار بهعنوان یک واحد اکولوژیکی و اکوسیستم آبی در کردستان پدیدهای بسیار زیبا و نادر است. زریوار در یک دره طولی نسبتا وسیع از دو طرف غرب و شرق با کوههای پوشیده از جنگل احاطه شده که پوشش غالب اراضی را جنگل و بیشهزارهای نیمه انبوه تشکیل میدهند که گونه غالب جنگلی آن بلوط ایرانی بوده است، در حالی که سایر گونههای جنگلی دیگر مانند گلابی وحشی، زالزالک، بادام در شیبها و نقاط مختلف آن خودنمایی میکند.
از پوششهای گیاهی دریاچه میتوان به گیاهان شناور چون سراتوفیلیوم، سریوفیلیوم و گونههایی از گیاهان خاردار و از گیاهان حاشیهای میتوان به گونههای نی، هزارنی، بارهنگ آبی، نیلوفر آبی، علف هفتبند، پیچکها، لویی و بزواش، جگن و نعناع اشاره کرد. گونههای بومی ماهیان موجود در دریاچه زریوار میتوان به سیاه ماهی خالدار، سیاه ماهی معمولی، عروس ماهی، ماهی گامبوزیا (در حال حاضر این گونهها در دریاچه یافت نمیشوند) و گونههای غیربومی به ماهی آمور سفید، کپور آیینهای، کپور معمولی، کپور سرگنده و فیتوفاک اشاره کرد. ضمنا یک گونه مارماهی، ۵ گونه فیتوپلانکتون و ۱۷ گونه زئوپلانکتون شناسایی شده است.
از شگفتیهای زریوار جزیرههای متحرکی است که در آن وجود دارند. این جزیرهها از ریشههای در هم تنیده نی و گیاهان حاشیهای دریاچه تشکیل شدهاند که با جریان آب و باد از کنارههای دریاچه جدا شده و در وسط آن به چشم میخورند، گاه مساحت این جزیرههای کوچک در زریوار به ۲۰ متر هم میرسد. این دریاچه در ۲۰ بهمن ۱۳۸۹ در فهرست میراث طبیعی ایران قرار گرفت.
از هر کجای ایران که قصد سفر دارید، ابتدا خود را به سنندج، مرکز استان کردستان، برسانید، سپس مسیر سنندج به مریوان را در پیش بگیرد، با رسیدن به مقصد، تنها سه کیلومتر با دریاچه زریوار فاصله دارید. از افراد محلی، مسیر دریاچه رو جویا شده و دقایقی بعد از بودن در کنار این تالاب دیدنی لذت ببرید.