آخر هفته کجا بریم؟ این هفته غار کهک و گلابدره را برای سفری یک روزه و گرسماسر و تنگه رغز را برای سفری دو روزه و به یاد ماندنی به شما پیشنهاد میکنیم.
تعطیلات آخر هفته فرصت مناسبی است تا دست از زندگی پر استرس و رنگ پریده شهری بشویم و به دامان طبیعت بینظیر و رنگارنگ کشورمان رهسپار شویم. در این مقاله با غار کهک و گلابدره برای سفرهای یک روزه و گرسماسر و تنگه رغز برای سفری دو روزه و به یاد ماندنی آشنا میشویم.
سفرهای یک روزه
اگر ساکن پایتخت هستید و با آن که از فضای دود و دم و قیل و قال شهر خسته شدهاید، فکر میکنید فرصتی برای سفر در اختیار ندارید، چند مقصد نزدیک و دیدنی را به شما پیشنهاد میکنیم، تا در فرصتی محدود نفسی تازه کنید و با سپری کردن روزی مملو از آرامش، خاطری آسوده کنید.
غار کهک
غار کهک دلیجان که به غار کهک قم نیز شناخته میشود یکی از زیباترین غارهای ایران است.دهانه غار کهک در ارتفاع ۱۹۵۰ متری از سطح دریا قرار دارد و به شکل دایرهای به قطر ۷۰ سانتیمتر است. این دهانه بالای دیوارهای به ارتفاع ۸ متر واقع شده که برای ورود به غار بایستی حدود ۸ متر اولیه را با طناب به پایین رفت. غار کهک از تعدادی سکوی بزرگ متوالی تشکیل شده که هر کدام به وسیله یک پرتگاه ۱۰ تا ۲۰ متری، از یکدیگر جدا میشوند. این پرتگاهها در زمانهای بسیار دور در اثر ریزش عظیمی که در داخل غار رخ داده، به وجود آمدهاند. در داخل غار دالان و دهلیز فرعی وجود ندارد. مسیر بازدید غار به علت وجود لایهای از خاک رس، مرطوب و لغزنده است. نکتهای که در پیمایش این غار حائز اهمیت است، وجود دو چاه عمیق در نیمه نخست مسیر است که در صورت بی دقتی و عدم مهارت، احتمال سقوط به داخل آنها وجود دارد.
پس از بازدید از تالارهای اصلی و بزرگ غار و عبور از مسیرهای زیبا و شگفتانگیز میتوان به وسیله طناب حمایت و وسایل فنی دیواره ۱۰ متری انتهای غار را بصورت تراورسی به سمت راست صعود کرده و از مسیر تونلی بسیار تنگ و باریک و بصورت درازکش به تالارهای انتهایی غار دست یافت. بلندی بعضی از ستونهای آهکی غار کهک در حدود ۱۴ متر است که جزء بلندترین ستونهای غارهای آهکی ایران است، با طی مسیر ۲۵۰ متری، تالار غار به پایان رسیده و گودالی از آب زلال واقع در دخمهای پوشیده از چکندههای مرمرین و بلورین به چشم میخورد. این گودال عمیقترین نقطه غار است و ۸۰ متر پایینتر از دهانه غار قرار دارد.
مسیر غار پس از گودال آب در جهت عکس و به طرف بالا، به طول ۱۰۰ متر امتداد مییابد و غار به انتها میرسد. غار کهک ۳۵۰ متر طول دارد.غار کهک از نظر وسعت از غارهای متوسط ایران است اما به دلیل برخورداری از غار سنگهای عجیب، پرتگاههای فراوان، آبشار سنگهای بلند و چکیدههای رنگارنگ و عظیمالجثه، یکی از منحصربهفردترین غارهای ایران و از قدیمیترین غارهای زایش یافته کشور است. برای دسترسی به دهانه غار کهک از سلفچگان تا سهراهی سمت راست که تابلو سیمان دلیجان قرار دارد فاصله حدود ۲۰ کیلومتر است. پس از رد شدن از سهراهی و پشت سر گذاردن روستای راوه از مسیر جاده آسفالته میتوان به روستای کهک رسید و از مسیر بالای قبرستان ده؛ جاده خاکی پهنی ما را تا دهانه غار هدایت میکند دهانه غار در کف زمین با ورودی تنگی در حدود ۵۰* ۶۰ سانتیمتر است.
گلابدره
گلابدره از محلههای قدیمی در شهرستان شمیرانات است كه در زمانهای قدیم با محلـه امـامزاده قاسم به صورت یك محله بودهاند. محدوده جغرافیایی این محله در زمان قدیم از سمت شمال به دامنههـا و مراتع تابستانی رشته كوه البرز، از سمت جنوب به جاده تجریش و دزاشیب، از سمت شرق به دره جی و از سمت غرب به رودخانه گلابدره را محدود میشد. ده گلابدره- امامزاده قاسم بر فراز بلندی مشرف بر قریه ییلاقی شکل گرفته اسـت. دلیل نامگذاری گلابدره وجود فراوان درختان سیب گلاب خودرو در این دره بوده است. جدا از ساکنان محلی، مسیر کوهستانی گلابدره، هر هفته میزبان کوهنوردانی است که به آنجا میآیند. با ایستادن بر فراز بلندیهای گلابدره نمای بسیار زیبایی از شهر تهران را خواهید دید. مختصات جغرافیایی این منطقـه از طرف شمال محدود به ارتفاعات ۱۸۰۰ متری دامنه جنوبی كوههای البرز، از جنوب به بزرگراه شهید چمـران حد فاصل دو راهی هتل آزادی و بزرگراه مدرس و پل آیتالله صدر و از غرب به اراضی رودخانه دركـه و از شرق نیز به انتهای بزرگراه ارتش، كارخانه سیمان و منبع نفت شمال شرق تهران محدود میشود. ورودی کوه سر یک پیچ تند قبل از محل گلابدره واقع است که خودرو را باید همان اطراف پارک کرده و راهپیمایی را آغاز کنید. ورودی کوه دو مسیر خاکی عریض دارد که هر دو مسیر پس از حدود ۵۰۰ متر با یک پل به هم متصل میشوند. اگر میخواهید آبشار را ببینید باید از سمت چپ کم کم ارتفاع بگیرید تا پس از پشت سر گذاشتن یک مسیر تند سربالایی و حدود نیم ساعت تا ۴۵ دقیقه پیادهروی به آبشار برسید، همان ابتدای مسیر دره و رودخانه زیبای گلابدره خودنمایی میکند. برای خانوادهها و کسانی که قصد راهپیمایی زیاد ندارند در همین ابتدای مسیر کموبیش جا برای نشستن و اطراق در کنار رودخانه پیدا میشود. بالای آبشار اصلی هم یک آبشار کوچک قرار دارد که اطرافش جا برای اطراق و احیانا صرف غذا پیدا میشود.
درختزار کوچک و پرشیب وزباد، یا به قولی وزوا، واقع در شمال گلابدره شمیران در مکانی سراشیبی در زیر دامنههای صخرهای قله ۳۱۰۰ متری اسپیلت قرار دارد و دارای چندین چشمه کوچک است. این منطقه مسیری نزدیک و مناسب برای دیدار از طبیعت کوهستانی با صرف دو ساعت راه است. بوستان کوهپایهای گلابدره با مساحتی حدود ۲۲ هکتار است که در این منطقه قرار گرفته است. احداث این بوستان از سال ۱۳۸۹ آغاز و هم اکنون در حال بهرهبرداری است. این بوستان با سیمایی مدرن، در دامنه کوههای پرشیب و سنگی دربند واقع شده است. چشمانداز شمالی بوستان کوههای دربند و در جنوب آن چشماندازی زیبا از شهر تهران قابل تماشا است. اختلاف ارتفاع بلندترین و کوتاهترین نقطه این بوستان حدود ۱۰۰ متر است. در طراحی این بوستان سعی شده تا خطوط طبیعی ارتفاعی و توپوگرافی منطقه حفظ شود تا با سیمای دامنه کوههای اطراف مطابقت داشته باشد. جاده تندرستی احداث شده در این بوستان با توجه به همین ویژگی در شیبی نسبتا تند و مسیری ۶ کیلومتری احداث شده است. مسیرهای عبور آب نیز با توجه به خط القعرها و درههای موجود طراحی شده و روان آبهای موجود در سطح بوستان را به آبنمای بوستان هدایت میکند.
رستوران، بوفه و چایخانه، دریاچه، مسیر تندرستی کوهستانی با طول ۶ کیلومتر، پیست دوچرخهسواری ۸۰۰ متری، آلاچیق، آبشار، فضای سبز گسترده، محوطهسازی و سنگفرش، ساخت پله در مسیرهای پر شیب، برکه و آبنما، زمین بازی، سکوهای نشیمن، دستگاههای ورزشی و سورتمه از امکانات رفاهی این بوستان است. بوستان گلابدره با شیب زیاد در جهت شمالی جنوبی مسیر خوبی برای پیادهروی ورزشی فراهم آورده است. وجود دیواره آموزش صخرهنوردی، پیست دوچرخهسواری، زمین بازی، آلاچیقهای با منظره باز، آبنماها و جویهای سنگ چین شده از جذابیتهای خاص این بوستان هستند. از دیگر ویژگیهای خاص این بوستان شعلههای روشنایی آن است که تمام آن لامپهای کم مصرف هستند و از انرژی خورشیدی استفاده میکنند. درختان این بوستان بیشتر از نوع اقاقیا انتخاب شدند تا هم زیبایی و هم مقاومت به شرایط سخت داشته باشند. به دلیل اتصال این بوستان از مرز شمالی به ارتفاعات شمال تهران، تماشای پرندگان شکاری در آن امکانپذیر بوده و سایر حیوانات این محدوده مثل سگ و شغال نیز در این بوستان دیده میشوند. مسیر گلابدره در انتها پس از چند ساعت پیادهروی به اردوگاه کلکچال منتهی میشود.
گلابدره بیشتر پذیرای قشر کوهنورد و کوهپیمایانی است که خلوتی و آرامش آن را دوست دارند، زیرا در این رود دره از ازدحام مردم و تراکم رستورانها خبری نیست. یکی از راههای دسترسی به قله کلکچال نیز از این دره میگذرد. دره زیبای وزباد که در این مسیر قرار دارد مکان مناسبی برای اتراق فراهم آورده است و دیوارههای سنگی پر درز و شکاف و درختانی که در دو سوی رودخانه قرار گرفتند، حضور پرندگان را در این رود دره غنیتر کردهاند. این ویژگیها در کنار خلوتی مسیر، مکان خوبی برای پرنده نگری به وجود آورده است. درختان و بوتههایی از قبیل بید، صنوبر، چنار، نسترن وحشی، تمشک و... این دره وجود دارد و سهره، بلبل خرما، کمرکولی، توکا، دارکوب و... از پرندگانی هستند که به راحتی میتوان در این مسیر مشاهده کرد. همچنین کبک را در ارتفاعات بالاتر میتوان دید، پرندگان شکاری نیز در این دره به راحتی قابل مشاهده هستند. راه رسیدن به گلابدره از میدان تجریش و خیابان دربند است، در میانه راه خیابان گلابدره به چشم میخورد. طی کردن خیابان دربند (از میدان قدس) یا خیابان فناخسرو (از میدان تجریش) و پس از آن وارد شدن به خیابان شکیبایی (گلابدره) راه دسترسی به بوستان گلابدره است. با حدود ۱۵ دقیقه پیادهروی میتوان از ابتدای خیابان اسداللهی به بوستان گلابدره رسید.
سفرهای دو روزه
روز فرصت کمی برای تازه شدن نیست، اگر مقصد سفرتان را به خوبی بشناسید و بدون تعلل دل به سفر بسپارید و پای به طبیعت، طبیعتی که شگفتیهای آن شما را از فشار زندگی شهری رهایی میبخشد و جان تازهای در روانتان میدمد.
روستای گرسماسر
گرسماسر یکی از زیباترین نقاط رامسر و در واقع یکی از شاهکارهای خلقت است. هوای آن در فصل تابستان بسیار خنک و گاهی سرد است. دشتهای بسیار زیبا، کوههای بسیار بلند و چشمههای بسیار خنک، این ییلاق را از سایرین متمایز میکند. دزکول نیز در این ییلاق قرار دارد که بسیار زیبا و بلند است. از روی این کوه تمام نقاط رامسر و تنکابن قابلمشاهدهاند. گردشگاههای این ییلاق، رستم سر، تله بن، راه کنار، مسجد آبجی, دزکول, فولاد چشمه و... میباشند که هر یک زیبایی خاصی دارند. برای رفتن به این ییلاق از جاده تنکابن به رامسر وارد جاده هریس شوید و به طرف کوههای سر به فلک کشیده، حدود یک ونیم تا دو ساعت حرکت کنید.
روستای «گرسماسر» از توابع بخش مرکزی شهرستان رامسر، با مختصات جغرافیایی ۵۰ درجه و ۳۵ دقیقه طول شرقی و ۳۶ درجه و ۴۹ دقیقه عرض شمالی، در ۴۰ کیلومتری جنوب غربی رامسر قرار دارد. این روستا، از شمال و جنوب به رشتهکوه البرز، از شرق به روستای بزشی محله و از غرب به روستای رستمسر محدود میشود. روستای گرسماسر از سطح دریا ۲ هزار متر ارتفاع دارد و تحت تأثیر اقلیم کوهستانی، زمستانهایی نسبتاً سرد و تابستانهای معتدل دارد. میانگین بارندگی سالانه آن ۹۸۳ میلیمتر گزارش شده است. محصولات عمده زراعی آن شامل گندم، جو، سیبزمینی و سبزیجات است. گردو، سیب و فندق از محصولات باغی آن است. گیاه دارویی گل گاوزبان در مراتع اطراف روستا به وفور یافت میشود و از منابع درآمد مردم روستاست. به علت وجود مراتع غنی، دام داری در روستای گرسماسر رونق دارد و عمده دام آن، گوسفند است. پرورش زنبور عسل و طیور خانگی در این روستا رواج دارد. زنان روستا، در کنار فعالیتهای کشاورزی به تولید انواع صنایعدستی مانند چادر شب، نمد، جاجیم، سبدهای چوبی، چوخا، شولا، کوشیر، سفره، زنبیل، ظروف چوبی مثل لاک و کوزهگری میپردازند.
روستای کوهپایهای گرسماسر، با بافت مسکونی پراکنده در شیبی ملایم استقرار یافته است. کوچههای پیچ در پیچ روستا و خانههای قدیمی آن با سقفهای شیروانی و دیوارهای گلاندود، جلوهٔ زیبایی از معماری سنتی و ساده روستا را به نمایش میگذارند. خانههای قدیمی و سنتی، تحت تأثیر نوع معیشت و فعالیت خانوارهای کشاورز، دام دار ساختهشدهاند، ولی خانههای جدید، بیشتر به صورت ویلایی است که صاحبان آنها معمولاً در تعطیلات تابستان و ایام فراغت به روستا مسافرت و در آن اقامت میکنند. مصالح بهکاررفته در بناهای قدیمی غالباً گل، سنگ، خشت و چوب است، ولی در خانههای جدید از آجر، سیمان، سنگ تزئینی، گچ و آهن استفاده شده است.
کوچههای پیچ در پیچ با شیب ملایم، خانههای قدیمی با سقف شیروانی و دیوارهای گل اندود، معماری سنتی و سادگی زندگی روستایی را به نمایش میگذارد. ارتفاع بلند روستا و اشرافش به زمینهای اطراف، جنگلهای انبوه هیرکانی با گونههای متنوع شاهبلوط، شمشاد، اقاقیا و راش از زیباییهای خاص این روستای ییلاقی است. مسیر مناسب گرسماسر برای صعود به کوه «سماموس»، مورد توجه کوهنوردان است.
دسترسی به این روستا از رامسر , از طریق جادهای مناسب امکانپذیر است. از میدان اصلی رامسر، میدان سیمرغ یا شهید خلعتبری که به سمت هریس حرکت کنید، بعد از هفت کیلومتر به دو راهی میرسید که با نصب تابلویی مسیر رسیدن به گرسماسر را مشخص کرده است. از آنجا تا گرسماسر ۵۵ کیلومتر راه است و مسیر از جنگل زیبا و بکر دال خانی میگذرد. در مسیر عبور از شهر کتالم؛ جاده آسفالت، جنگلی و زیبا وجود دارد که امتداد آن ما را به بهشتی هدایت میکند که شاید به جرئت بتوان گفت که زیباترین و باشکوهترین ییلاق واقع در رامسر است و نام آن گرسماسر است که قدمتی تاریخی دارد. گرسماسر در مسیر عبور کوهنوردانی است که جهت استفاده از مناظر طبیعی و زیبای لپاسر به قله ۳ هزار و ۶۰۰ متری و پر برف سماموس راهی میشوند، قرار داشته و گذرگاهی هموار و مطمئن جهت صعود به آنجا است. قلعه تاریخی گرسماسر با قدمتی بیش از ده قرن در مجاورت این روستای باصفا قرار داشته و دلالت بر کهنسال بودن منطقه سخت سر مینماید.
تنگه رغز
تنگه رغز در نزدیکی شهر داراب فارس، مجموعهای بینظیر از آبشارهای متنوع و چشمههایی با آب زلال و شفاف را در خود جای داده است. کافی است پا به این تنگه دیدنی بگذارید و گوش به نوای جان طبیعت بسپارید، صدای آب گاه غرش است و گاه ناله، گاه آرام است و گاه توفنده، گاه نرم و گاه غرنده، صحن آفتاب تنگه نیز متفاوت است. بعضی زودتر خورشید از دست میدهند و بعضی بیشتر با او مأنوساند؛ حرارت و گرمی نیز یکسان نیست. بعضی جاها به شدت سرد است مانند آبشار نگین و بعضی جاها آفتاب سوزان دارد. زیبایی جامهای پنجگانه و حرکت آرام آب و سر ریز شدن از آنها وصف ناشدنی است. در این تنگه ماهیها از آدم فراری نیستند و آدم را در حین عبور از حوضچه همراهی میکنند. آب چشمه رغز پس از طی مسیر ۵ کیلومتری و خلق هزاران صحنه طبیعی بی نظیر و دل انگیز خفتان و خیزان خود را به پای کوه میرساند. تنگه زیبای رغز در فاصله ۳۰ کیلومتری مرکز این شهر در منطقه حسن آباد داراب قرار دارد.
این تنگه که از دو طرف با دیوارههایی بلند محصور شده است، به دلیل وجود چشمههای فراوان، ۶۴ آبشار را در خود جای داده، که از این تعداد ۱۲ آبشار نیازمند فرود با طناب است. ارتفاع فرودها حداقل ۶ و حداکثر ۶۵ متر و مابقی آبشارها با پرش در آب قابل گذر است. حوضچههای زیر آبشارها حداقل ۶ و حداکثر ۲۰ متر عمق دارند.
دره رغز به طول تقریبی ۴ کیلومتر در امتداد شمال به جنوب از سرچشمه رغز تا دره جنوب، ۶۰ آبشار و حوضچه طبیعی را در خود جای داده است که تنها ۱۴ آبشار و آبگیر دره جنوبی مورد توجه عموم مردم و کوهنوردان است. با رسیدن به آخرین آبشار دره جنوبی به ارتفاع ۳۵ متر این دره به بن بست میرسد. منطقه سرچشمه رغز نیز که از مسیر دیگری پیمایش میشود، جنگلی زیباست که محل آغاز آب رغز است. رسیدن به این منطقه نیز با ۳ ساعت کوهپیمایی امکانپذیر است.
آب رغز که از این منطقه آغاز میشود با ایجاد حوضچهها و آبشارهای طبیعی تا دره جنوبی امتداد و نهایتا در آبگیرهای انتهایی به زمین باز میگردد. از منطقه سرچشمه نیز بدون وسایل فنی امکان بازدید از چندین حوضچه و آبشار مسیر است و نهایتا با رسیدن به آبشار بلندی به طول ۲۳ متر کوهپیمایتان متوقف میشود. در حد واسط منطقه سرچشمه و دره جنوبی رغز نیز دهها آبشار و آبگیرهای زیبا و طبیعت بکر تنها با استفاده از وسایل فنی امکان پیمایش مییابد. برای رسیدن به تنگه رغز نخست باید خود را باید به شهر داراب استان فارس برسانید، پس از آن با طی مسافتی، در حدود ۳۵ کیلومتر از جاده داراب-شیراز به گردنه دراکویه میرسید. مسیر خاکی از اینجا شروع میشود. پس از گذشتن از منطقه کوه درختی در سمت چپ و زمانی در حدود ۲ ساعت، مسیر خاکی به اتمام میرسد و پیمودن ادامه مسیر با پای پیاده آغاز میشود. از سمت راست جاده که شروع به پیادهروی کنید به چشمه به یدک میرسید. ادامه مسیر پاکوب بدون شیب است. رفتهرفته شیب بیشتر میشود و سپس رو به سراشیب مینهد، با عبور از روی سنگهای بزرگ در نهایت در مسیری بدون شیب به چشمه این تنگه میرسید.