موزه سالوادور دالی، به افتخار سورئالترین هنرمند قرن بیستم، در ساحل سن پترزبورگ فلوردیا واقع شده است. دالی که خود سرشار از روح هنر بود، طبعا موزهای باید طراحی شود که حتی خود ساختمان گوشهای از هنر او را روایت کند.
موزه دالی که به شکل امروزی دیده میشود نتیجه یک بازنگری و طراحی مجدد است. در سال ۱۹۸۲ (۷ سال قبل از مرگ دالی) موزه دالی افتتاح شد. اما آنچه امروز مردم جهان و حتی آمریکا به قصد بازدید برای این موزه میآیند، در سال ۲۰۱۱ اتفاق افتاد. در تاریخ ۱۱ ژانویه ۲۰۱۱ این موزه برای آثار سالوادور دالی دریچهی متفاوتی را نمایان کرد.
آثار این مجموعه را ای. رینولدز و النور مورس اهل کلیولند اوهایو از سال ۱۹۴۲ به بعد جمعآوری کردهاند. سال ۱۹۸۰ این زوج به دنبال محلی برای برپایی موزه بودند و مقامات شهر فلوریدا با آنها به توافق رسیدند. رینولدز سال ۲۰۰۰ درگذشت و همسرش نیز جولای گذشته فوت کرد.
چندین سال بود که مسئولان موزه به فکر ساختمانی بزرگتر برای موزه بهمنظور محافظت از آثار در برابر گردباد بودند. بالاخره سال ۲۰۰۸ این اتفاق رخ داد و آنها توانستند محلی برای این کار پیدا کنند. محل جدید حدود ۸ خیابان با محل قدیمی فاصله دارد. بودجه این ساختمان را افراد هنردوست و مقامات فدرال، ایالتی و محلی جمعآوری کردند و حدودا ۳ سال بعد این موزه گشایش یافت.
مشخصه اصلی این ساختمان گنبدی در ارتفاع ۲۲/۵۰ متر، ورودی موزه است که «آینه راز» نام دارد و شامل ۱۰۶۲ قطعه آینه مثلث شکل است که هیچکدام شبیه دیگری نیست. این گنبد موجب میشود نور طبیعی به درون موزه بتابد و تصویری زیبا از بیرون دارد. گنبد «آینه راز» شبیه گنبد موزه آثار دالی در فیگورس اسپانیا است.
سالوادور دالی که سال ۱۹۸۹ در سن ۸۵ سالگی درگذشت یکی از مهمترین هنرمندان قرن بیستم و از پیشگامان مکتب سوررئالیسم بود.
برای ادای احترام به علاقه دالی به راه پلههای پیچ در پیچ، پلکان پیچ در پیچی به طول ۱۸ متر در موزه وجود دارد که طبقه اول را به طبقه سوم وصل میکند و شبیه پلکان دی.ان.ای. است. ورودی این موزه «آوانگارد» نام دارد و یک هزارتو است. روی زمین ورودی این موزه چهار ۴۵۰۰ عدد سنگ ریخته شده که همگی هدیه روستای کاداکس، محل بزرگ شدن دالی در اسپانیا، به موزه است.
در این موزهی ۶۸۰۰۰ متر مربعی، فضایی اضافه شده که با ۲۱۴۰ قطعه پوشیده شده است و دارای رنگهای روغنی و آبرنگ و نقش و نگاره است.
این موزه توسط یان وی موس طراحی شده است. این کار با حالتی اثیری و روحانی دارای یک کنتراست قوی با قسمت خشن بتنی ساختمان اصلی است. اما این صرفا یک طراحی هنری است و در معرض طوفان و حوادث طبیعی دیگر از ارزش والایی برخوردار است. از دیگر مشخصههای این طرح ارتباط آن با طبیعت بوده که امکان تابش نور خورشید را به داخل ساختمان در طبقات مختلف میسر میکند.
این خروجی برای ساختمان ۷۵ فوتی موزه که دارای کاربردهای هنری است، ترتیب داده شده و شامل ۱۰۶۲ شیشه مثلثی یونیک بوده که تشکیل حبابی را میدهد که انعکاسدهندهی پهنهی آبی آسمان است و به اطراف قسمتی از ساختمان مستطیلی قدیمی موزه امتداد یافته است. این طراحی که Enigma نام دارد به نوعی انعکاسدهندهی حال و هوای کارهای دالی و در بر دارنده حس زندگی است.
این موزه سه طبقه دارد که هر یک شما را با مناظر زیبایی مواجه میکند.
طبقه اول
بازدیدکنندگان میتوانند از طبقه اول وارد موزه شوند و با بزرگترین مجموعه دالی آشنا شوند. در همین طبقه کافه گالا (یک اسم اسپانیایی) قرار گرفته است که عموما همه چیز با تم اسپانیایی طراحی و ارائه میشود.
وارد گالریها که میشوید، با یک نمایشگر بزرگ مواجه میشوید که زندگی و آثار دالی را به نمایش میگذارد و بازدیدکنندگان میتوانند در مقابل آن بنشینند و از آن بهره ببرند. علاوه بر فیلم دالی، مستندها و سمینارهایی که درباره دالی ساخته و تهیه شده است را میتوانید همانجا انتخاب و تماشا کنید. کودکان و بزرگسالان میتوانند در کلاسهای هنری که موزه ارائه میدهد شرکت کنند و این کلاسها در همین طبقه قرار گرفته است. همین طور در این قسمت، سالن کوچکی برای برگزاری مراسمهای خصوصی (مثل مراسم عروسی خصوصی) یا کنفرانسهای هنری در نظر گرفته شده است.
طبقه دوم
کتابخانه موزه دالی آثار مکتوب هنری منحصربهفردی را ارائه میدهد که شامل پژوهشهای دانشجویان و هنرجویان بسیاری دربارهی دالی این هنرمند سورئال و آوانگارد مطرح اسپانیایی است. این کتابخانه را میتوانید در طبقه دوم ببینید.
طبقه سوم
اتفاق اصلی در این طبقه رخ میدهد. همهی گالریها و همچنین همهی نمایشگاههای موقت در طبقه سوم قرار گرفتهاند. در طبقه سوم این موزه نسخه بزرگ شده ۹۶ تابلو نقاشی به دیوار است.
از میان آثار مهم این موزه میتوان به «تجزیه پیوستگی خاطره»، «کشف آمریکا توسط کریستف کلمبوس»، «پرتره آبراهام لینکلن»، «بابا لنگ دراز در غروب--امید»، «تخم مرغ روی ظرفی بدون سطح» و «پرتره برادر مرده من» اشار کرد.
هنک هاین، مدیر موزه در بروشور راهنمای موزه نوشته است:
آثاری از تمامی دورههای کاری دالی در اینجا دیده میشود، از نقاشیهایش تا آثارش روی کاغذ، اشیاء و در سینما. این مجموعه را نمیتوان جایی دیگر دید.
موزه دالی میتواند روزانه پذیرای چهار تا پنج هزار نفر باشد. هزینه ساخت این موزه ۳۶ میلیون دلار بوده است.
از زبان طراح پروژه
چالش طراحی این موزه منحصرا یک ساختمان مقرون بهصرفه و نمادین از نقاش و هنرمند برجسته اسپانیایی سالوادور دالی است.
طراح این پروژه عقیده دارد این ساختمان یک اثر متعالی است که از هر گونه بیمحتوایی و ابتذال به دور است.
هر کسی که از دور این موزه را میبینید شاید این فرم، ترکیب و تضاد برایش جذاب نباشد؛ ولی کسانی که میآیند و با روح فضا آشنا میشوند نظر دیگری میگیرند. جالب است بدانید بیشترین بازدیدکنندگان این موزه خود آمریکاییها هستند. از سرتاسر ایالت متحده به فلوریدا و ساحل زیبای سن پترزبورگ میآیند تا هرآنچه دالی در ذهن سورئالش میگذشت را از نزدیک ببینند.