گاهی بشر سازههایی خلق میکند که تنها میتوان لقب شاهکار را به آنها داد. کانال پاناما یکی از این سازهها به شمار میرود که اقیانوس آرام را به برادر کوچکترش یعنی اقیانوس اطلس متصل میکند.
معرفی کانال پاناما
کانال پاناما با طول ۷۷ کیلومتر یک مسیر آبی در کشور پاناما است که اقیانوس اطلس را به اقیانوس آرام متصل میکند. این کانال از سرتاسر تنگهی پاناما میگذرد و مجرای کلیدی برای تجارت بین المللی به شمار میرود. از آنجایی که در گذشته کشتیها برای سفر کردن از شرق آمریکا به غرب و بالعکس مجبور بودند آمریکای جنوبی را دور بزنند، ایجاد آبراهی میان دو پهنهی آبی جهان و کوتاهتر کردن مسیر تجاری به شدت احساس میشد، بنابراین در سال ۱۸۸۱ فرانسویها شروع به حفر یک کانال کردند اما به دلیل مشکلات مهندسی و میزان مرگ و میر بالای کارگران (۲۱,۹۰۰ نفر)، این پروژه با شکست مواجه شد. در سال ۱۹۰۴، آمریکاییها ادامهی پروژه را به عهده گرفتند و در پانزدهم آگوست (۲۵ مرداد) سال ۱۹۱۴ کانال را افتتاح کردند. در ابتدای راه، هدف فرانسویها خاکبرداری خشکی و ایجاد کانالی بین دو اقیانوس بود، اما در ادامه آمریکاییها به منظور کم کردن میزان خاکبرداری و کاهش هزینهها، تصمیم گرفتند از وجود دریاچهی بزرگ گاتن در طول مسیر استفاده کنند. با این وجود ارتفاع بیشتر دریاچه از سطح آبهای آزاد مانع از ارتباط مستقیم میان اقیانوس و دریاچه میشد. برای حل این مشکل، مهندسان بالابر و پایینبری هیدرولیکی طراحی کردند. در طول این کانال کشتیها به کمک بالابری هیدرولیکی بالاتر از سطح آبهای آزاد قرار میگیرند و در کانال حرکت میکنند تا به پایان دریاچه و ابتدای کانال دوم برسند. در ادامه این کشتیها به وسیلهی پایینبر هیدرولیکی هم سطح با آبهای آزاد قرار میگیرند و به مسیر خود ادامه میدهند.
ایجاد کانال پاناما از نظر وسعت و سختی، یکی از بزرگترین پروژه مهندسی جهان به شمار میرود اما مزایای زیادی را به همراه داشته است. بهگونهای که میتوان بهطور مثال، مسیر آبی میان نیویورک و سانفرانسیسکو را که قبلا ۲۲,۵۰۰ کیلومتر بود، اکنون با پیمودن ۹,۵۰۰ کیلومتر طی کرد. ترافیک سالیانه از ۱,۰۰۰ کشتی در سال ۱۹۱۴ (زمانی که افتتاح شد) به بیش از ۸۱۵,۰۰۰ کشتی در سال ۲۰۱۲ رسیده است و این خود نشان از اهمیت روز افزون کانال پاناما دارد. تقریبا ۶ تا ۸ ساعت به طول میانجامد تا یک کشتی عرض ۷۷ کیلومتری کانال را طی کند. انجمن مهندسان عمران آمریکا، کانال پاناما را یکی از عجایب هفتگانهی دنیای مدرن نامیدهاند. عرض سدهای متحرک، مشخص کنندهی نهایت بزرگی کشتی است که میتواند از کانال عبور کند. طویلترین کشتی که تاکنون از کانال عبور کرده، کشتی اکتشافی سان ژوان با حدود ۲۹۶ متر طول و ۳۲ متر عرض بوده است.
دسترسی
راههای زیادی برای دیدن کانال پاناما وجود دارد. در ابتدا باید بگوییم که خود کشور پاناما یکی از بهترین نقاط توریستی دنیا به شمار میرود که هرساله گردشگران زیادی را به سمت خود جذب میکند و از زیرساختهای نسبتا مناسبی هم برخوردار است. بنابراین با سفر به این کشور، تماشای کانال کار چندان سختی نیست. اول باید انتخاب کنید که قصدتان تنها تماشای کانال و عبور کشتیها است یا اینکه دوست دارید خودتان عبور از آن را تجربه کنید. اگر انتخابتان گزینهی اول است ما سه نقطه را به شما پیشنهاد میکنیم که به ترتیب زیر هستند:
سدهای متحرک میرافلورز (Miraflores Locks): از آنجایی که به شهر پاناما نزدیک است، پربازدیدترین نقطه به شمار میرود.
سدهای متحرک پدرو میگوئل (Pedro Miguel Locks): این مکان چند دقیقهای از شمال میرافلورز فاصله دارد و امکانات زیادی برای گردشگران ندارد.
سدهای متحرک گاتن (Gatun Locks): مجموع ۳ سد متحرک که در سمت کارائیبی کانال قرار دارند. این سدها در نزدیکی شهر کولون واقع شدهاند. شهر کولون نیز حدود ۱ ساعت (رانندگی) از شهر پاناما فاصله دارد.
اما اگر انتخابتان گزینهی دوم و سفر در طول کانال است، بهترین کار رزرو بلیت کشتیهای کروز خواهد بود. خطوط کروز زیادی از سراسر دنیا وجود دارد که میتوانید به انتخاب و با توجه به نیازتان یکی از آنها را رزرو کنید.