از آغاز عصر اکتشافات فضایی تاکنون، بیش از هفت‌هزار فضاپیما به فضا پرتاب شده اند که هدف حدود سیصد تای آن‌ها کاوش فضا و اجزای مختلف منظومه ی شمسی بوده است. تعداد قابل توجهی از این کاوشگرها به سوی ماه ،مریخ و زهره پرتاب شد‌‌اند تعدادی به بررسی خورشید پرداخته‌اند، برخی موفق به فرود روی اجرامی مثل دنباله دارها شده و حتی تعدادی از آن‌ها از منظومه شمسی خارج شده اند. به 11 مورد از مهم ترین کاوشگر های فضایی که هم اکنون در بخش‌های مختلف منظومه‌ی شمسی فعالند یا ماموریت‌شان به تازگی پایان یافته بپردازیم.
کاوشگر سوهو
قرار بود فضاپیمای سوهو «Soho» تنها سه سال در فضا کار کند، اما هم اکنون بیش از بیست سال است که به مطالعه‌ی جو خورشیدی می‌پردازد. این فضاپیما در فاصله‌ی 1.5 میلیون کیلومتری از زمین قرار دارد و علاوه بر رصد مداوم خورشید، تا به حال بیش از دو هزار و هفتصد دنباله دار نزدیک به آن را کشف کرده است.
کاوشگر استریو
ماموریت فضایی استریو «Stereo» (شامل دو فضاپیمای دوقلو است) تصویر‌برداری سه بعدی از تاج خورشیدی و مدل‌سازی حرکت بادهای آن است.بادهای خورشیدی، ذرات بارداری هستند که از سطحش جدا شده و با نزدیک شدن به زمین، در دام میدان مغناطیسی آن می‌افتند. این بادها در زمان اوج فعالیت‌های خورشیدی، می‌توانند ماهواره‌ها و حتی شبکه‌های برق زمینی نزدیک به قطب ها را از کار بیاندازد.
کاوشگر مسنجر
حدود هفت سال طول کشید تا فضاپیمای مسنجر «MESSENGER» در مدار سیاره عطارد قرار گیرد. مسنجر، نقشه‌برداری کاملی از این سیاره انجام داد و برای نخستین بار در برخی مناطق آن آب کشف کرد. این فضاپیما پس از انجام یک ماموریت موفق، در بهار سال 2015 روی سطح عطارد سقوط کرده و به ماموریت خود خاتمه داد.
کاوشگر ونوس اکسپرس
«ونوس اکسپرس» با هدف بررسی جو زهره به سوی این سیاره پرتاب شد و پس از پنج ماه در مدار آن قرار گرفت، داده‌های این کاوشگر از ترکیبات جو زهره و بررسی اثرات گلخانه‌ای در آن، کمک زیادی به شناخت تغییرات اقلیمی در زمین کرد. این فضاپیما در ژانویه 2015 با انجام یک سقوط انتحاری در جو زهره به ماموریت خود پایان داد.
کاوشگر LRO
مدار گرد اکتشافی ماه، یک فضاپیمای غول پیکر با وزن هزار و هشتصد کیلوگرم است که با هدف نقشه برداری و تصویر برداری دقیق از ماه به فضا پرتاب شد. از تصاویر ارسالی این کاوشگر، در آینده برای تعیین محل فرود فضاپیماها و ساخت ایستگاه‌های تحقیقاتی در ماه استفاده می‌شود.
کاوشگر نیوهورایزنز
نیوهورایزنز نخستین فضاپیمایی است که به بررسی سیاره کوتوله‌ی پلوتو پرداخته است. این فضاپیما 9 سال در راه بود تا تابستان سال 2015 به پلوتو رسید، از کنارش عبور کرد و برای نخستین بار، داده‌هایی حیرت انگیز از این جرم و قمرش را به زمین فرستاد. این فضاپیما هم اکنون به سمت جرمی دوردست در کمربند کوئیپر در حال حرکت است و حدود چهار سال دیگر به آن می‌رسد.
کاوشگر روزتا
فضاپیمای روزتا «Rosetta» راه طول و درازی را در فضا پیمود و در سال 2015 به دنباله‌دار p-67 رسید. یک سطح نشین روباتیک به نام «فیله» نیز همراه روزتا بود که به کمک آن، نخستین فرود موفقیت‌آمیز روی یک دنباله دار انجام شد. دنباله دارها اجرامی از یخ و سنگ هستند که در مداری کشیده، به دور خورشبد می چرخند. احتمالا ترکیبات اولیه‌ی شکل‌گیری حیات در زمین، در ابتدا روی دنباله دارها بوده است.
کاوشگر دان
فضاپیمای دان «Dawn» که نامش در زبان فارسی، به معنای سپیده دم است با هدف کاوش سیارک های وستا و سرس به فضا پرتاب شد. این کاوشگر ابتدا در تابستان 2011، به ملاقات وستا رفت و سپس در مارس 2015، در مدار سرس قرار گرفت. سرس بزرگترین سیارک منظومه شمسی است. از آن جا که این دو سیارک هر کدام در ناحیه‌ی متفاوتی شکل گرفته‌اند، کاوش آن‌ها سرنخ‌های جدیدی برای مطالعه‌ی چگونگی شکل‌گیری منظومه شمسی به دانشمندان می‌دهد.
کاوشگر جونو
این فضاپیما که چند ماه پیش به مشتری رسید، به بررسی میدان مغناطیسی و ساختار درونی آن می پردازد. هم چنین در این ماموریت، این امکان را خواهد داشت تا در برخی اقمار این سیاره کند کاو کند. این فضاپیما برای سفر به مشتری، ابتدا به سوی زهره پرتاب شد وسپس از کتار زمین عبور کرد. علت این عملیات، صرفه جویی در مصرف سوخت و استفاده از گرانش این سیارات برای رسیدن به سرعت مناسب جهت سفر به مشتری بود.
کاوشگر آپورچونیتی
هم اکنون دو سطح نورد «کیوراسیتی» و «آپورچونیتی» به همراه پنج مداگرد «ادیسه»، «مارس اکسپرس»، «مدارگرد اکتشافای مریخ»، «ماون» و «مانگالیان» در حال کاوش سیاره ی مریخ هستند و این کاوشگرها اهداف گسترده‌ای از وضعیت جو و ساختار زمین شناسی مریخ گرفته تا امکان وجود حیات در این سیاره را بررسی می‌کنند. برخی از این فضاپیماها مانند ادیسه و آپورچیونیتی، بیش‌تر از 10 سال است که در مریخ فعال هستند.
کاوشگر کاسینی
فضاپیمای «کاسینی» نخستین فضاپیمای مداگرد زحل است. کاسینی در سال 2004 به زحل رسید واز آن زمان تاکنون، به بررسی ساختار درونی و جو زحل به همراه اقمارش پرداخته است. یک روبات سطح نشین به نام «هویگنس» نیز همراه این کاوشگر بود که برای نخستین بار موفق به فرود روی «تایتان» بزرگترین قمر زحل شد. این قمر تنها قمری در منظومه‌ی شمسی است که جو دارد و یکی از کاندیدهای احتمالی وجود حیات در این منظومه محسوب می‌شود.
