تخت جمشید یکی از آثار تاریخی بسیار مهم ایران است که سالانه گردشگران ایرانی و خارجی بسیاری از آن دیدن میکنند. این بنای تاریخی به دستور داریوش، شاه هخامنشی ساخته شده است. با ما همراه شوید تا از محل قرار گرفتن این بنا و همچنین مسیر دسترسی به آن، اطلاعاتی در اختیارتان قرار گیرد.
تخت جمشید کجاست؟
تخت جمشید در استان فارس روی صفحهای بنا شده که بیش از صدوبیست و پنج هزار مترمربع وسعت دارد. این صفحه بر فراز صخرهای است که از سمت شرق پشت به کوه مهد (کوه رحمت) داده است و از شمال، جنوب و مغرب، درون جلگهی مرودشت است و شکل آن را میتوان یک چهارضلعی دانست که ابعاد تقریبی آن ۴۵۵ متر در جبههی غربی، ۳۰۰ متر در طرف شمالی، ۴۳۰ متر در سوی شرقی و ۳۹۰ متر در سمت جنوبی است. همچنین طول تخت جمشید برابر با طول آکروپولیس در آتن است، اما عرض آن چهار تا پنج برابر آکروپولیس است.
کتیبهی بزرگ داریوش بر دیوار جبههی جنوبی تخت، صریحا گواهی میدهد که در این مکان هیچ بنایی قبل از آن وجود نداشته است. وسعت کامل کاخهای تخت جمشید ۱۲۵ هزار متر مربع است.
براساس خشت نوشتهها و سنگ نوشتههای کشف شده در تخت جمشید، نام اصلی آن پارسه است. این نوشتهها که روی دیوار تچر و از زمان ساسانیان باقی ماندهاند، نشان میدهند که در آن زمان اینجا صد ستون نام داشته است. پس از خلق شاهنامه توسط فردوسی، جمشید پادشاه اسطورهای ایران باستان، جانشین سلیمان شد و ایرانیان گفتند شاهی که در اینجا بر روی تختها و روی دست افراد در سنگ نگارهها نشان داده شده است، جمشید بوده و اینجا را تخت جمشید نامیدند. اروپایینان هم به این مکان پرسپولیس میگویند که به معنای "مرکز تمدن پارس" یا "شهر پارسیان" است.
ساخت تختجمشید که یکی از برترین بناهای تاریخی جهان است، در حدود دو هزار و پانصد سال پیش به دستور داریوش شروع شد و توسط جانشینان او ادامه یافت و تغییراتی در ساختمان اولیهی آن داده شد.
براساس خشت نوشتههای پیدا شده در آنجا، تمام کسانی که در تخت جمشید کار میکردند، حقوق دریافت میکردند و در آن زمان بیمه بودهاند. جالب است بدانبد که حتی زنان هم در ساخت تخت جمشید شرکت داشتهاند.
ساخت تخت جمشید در سال ۵۱۲ قبل از میلاد آغاز شد و اتمام آن ۱۵۰ سال به طول انجامید. و در طی این مدت معماران و هنرمندان از چهار گوشهی ایران پهناور گرد آمدند تا با مصالح و فنون خاص خود، بنایی را بیافرینند که نه در آن زمان و نه هیچ زمان دیگر نمونهای نداشته و ندارد.
بخشهای مهم
- کاخهای رسمی و تشریفاتی تخت جمشید (کاخ دروازه ملل)
- سرای نشیمن و کاخهای کوچک اختصاصی
- خزانهی شاهی
- دژ و باروی حفاظتی
- پلکانهای ورودی سکو و دروازهی خشایارشا
مسیر دسترسی
تخت جمشیددر ۵۷ کیلومتری شمال شیراز قرار داد و بر خلاف آنچه اغلب میپندارند، نه در محدودهی شهر شیراز که در حوزهی شهرستان “مرودشت” واقع شده است. این اثر باستانی در دامنهی کوهی موسوم به “کوه رحمت” جای گرفته است. مرودشت در فاصلهی ۴۰ کیلومتری شیراز به سمت اصفهان قرار گرفته دارد. فاصلهی مرودشت از تهران حدود ۹۳۰ کیلومتر است. در شمال شهر مسیر ۷ کیلومتری خیابان پرسپولیس را بپیمایید تا به آن برسید.