سخنان بزرگان در مورد مهمان و مهمانی

رسول اكرم صلى الله عليه و آله :

مَن كانَ يُؤمِنُ بِاللّه و َاليَومِ الآخِرِ فَليُكرِم ضَيفَهُ؛

هر كس به خدا و روز قيامت ايمان دارد،بايد ميهمانش را گرامى دارد.

كافى(ط-الاسلامیه) ج6، ص285، ح1

رسول اكرم صلى الله عليه و آله :

اَلضَّيفُ يَنزِلُ بِرِزقِهِ وَ يَرتَحِلُ بِذُنوبِ أَهلِ البَيتِ؛

ميهمان، روزى خود را مى آورد و گناهان اهل خانه را مى برد.

جامع الاخبار(شعیری) ص 136 - بحارالأنوار(ط-بیروت) ج 72، ص461، ح14

از شما می‌خواهم خرد و عشق را گرامی بدارید، زیرا میان دو میهمان نباید فرق بگذارید و اگر از یکی بیش از دیگری مهمان نوازی کنید، دوستی و باور، هر دو را از دست می‌دهید. جبران خلیل جبران

رسول اكرم صلى الله عليه و آله :

كَفى بِالمَرءِ إثما أن يَستَقِلَّ ما يُقَرِّبُ إلى إخوانِهِ و كَفى بِالقَومِ إثما أن يَستَقِلُّوا ما يَقرُبُ بِهِ إلَيهِم أخُوهُم؛

انسان را همين گناه بس، كه آنچه را كه تقديم برادران ميهمان خود مى كند كم شمارد و ميهمان را همين گناه بس، كه آنچه را كه ميزبانشان براى آنها فراهم مى كند كم شمارند.

محاسن ص414، ح165

نیکمردان به مهمانی زیردستان ناخوانده می روند، خوبان نیز ناخوانده به مهمانی خوبان می روند. افلاطون

امام صادق عليه السلام :

اِبنُ أبى يَعفورَ: رَأيتُ عِندَ أبى عَبدِاللّه  عليه السلام ضَيفا، فَقامَ يَوما فى بَعضِ الحَوائِج، فَنَهاهُ عَن ذلِكَ ، و قامَ بِنَفسِهِ إلى تِلكَ الحاجَةِ، و قالَ عليه السلام : نَهى رَسولُ اللّه  صلى الله عليه و آله عَن أن يُستَخدَمَ الضَّيفُ؛

ابن ابى يعفور : در خانه امام صادق عليه السلام ميهمانى ديدم . روزى او براى انجام كارى برخاست . حضرت به او اجازه ندادند و شخصاً آن كار را انجام دادند و فرمودند : رسول خدا صلى الله عليه و آله از به كار گرفتن ميهمان ، نهى فرموده است.

كافى(ط-الاسلامیه) ج6، ص283، ح1

امام رضا عليه السلام :

 أَنَّهُ دَعَاهُ رَجُلٌ فَقَالَ لَهُ عَلِيٌّ علیه السلام قَدْ أَجَبْتُكَ عَلَى أَنْ تَضْمَنَ لِي ثَلَاثَ خِصَالٍ قَالَ وَ مَا هِيَ يَا أَمِيرَ الْمُؤْمِنِينَ قَالَ لَا تُدْخِلْ عَلَيَّ شَيْئاً مِنْ خَارِجٍ وَ لَا تَدَّخِرْ عَنِّي شَيْئاً فِي الْبَيْتِ وَ لَا تُجْحِفْ بِالْعِيَالِ قَالَ ذَاكَ لَكَ يَا أَمِيرَ الْمُؤْمِنِينَ فَأَجَابَهُ عَلِيُّ بْنُ أَبِي طَالِب‏

مردى امير المؤمنين عليه السلام را به ميهمانى دعوت كرد . حضرت فرمودند : مى پذيرم به شرط اين كه سه قول به من بدهى . عرض كرد : چه قولى اى امير المؤمنين؟ فرمودند : از بيرون چيزى براى من تهيه نكنى ، حاضرى خانه ات را از من دريغ ننمايى و به زن و فرزندانت اجحاف نكنى. عرض كرد : قبول مى كنم اى امير المؤمنين . پس على بن ابى طالب عليه السلام دعوت او را پذيرفتند.

عيون اخبارالرضا ج 2 ، ص 42 ، ح 138

نیکمرد نیست که به مهمانی زیردست می رود، بلکه زیردستی به مهمانی نیکمرد می رود. افلاطون

زیبایی به هرجا که وارد شود مهمان عزیزی است و پذیرایی خواهد شد. گوته

رسول اكرم صلى الله عليه و آله :

لا يَتَكَلَّفَنَّ أَحَدٌ لِضَيفِهِ مالا يَقدِرُ؛

هيچ كس نبايد بيش از توانش خود را براى ميهمان به زحمت اندازد.

نهج الفصاحه ص 679 ، ح 2520

رسول اكرم صلى الله عليه و آله :

كُلُّ بَيْتٍ لَا يَدْخُلُ فِيهِ الضَّيْفُ لَا يَدْخُلُهُ الْمَلَائِكَة

هر خانه اى كه ميهمان بر آن وارد نشود، فرشتگان واردش نمى شوند.

جامع الأخبار(شعیری) ص 136

امام باقر عليه السلام :

إذا دَخَلَ أحَدُكُم عَلى أَخيهِ فى رَحلِهِ فَليَقعُد حَيثُ يَأمُرُ صاحِبُ الرَّحلِ فَإنَّ صاحِبَ الرَّحلِ أَعرَفُ بِعَورَةِ بَيتِهِ مِنَ الدّاخِلِ عَلَيهِ؛

هرگاه يكى از شما به خانه برادرش وارد شد، هر جا صاحب خانه گفت همان جا بنشيند، زيرا صاحب خانه به وضع اتاق خود از ميهمان آشناتر است.

بحارالأنوار(ط-بیروت) ج72، ص451، ح2

امام على عليه السلام :

رَأَى أَمِيرُ الْمُؤْمِنِينَ حَزِيناً فَقِيلَ لَهُ مِمَّ حُزْنُكَ قَالَ لِسَبْعٍ أَتَتْ لَمْ يَضِفْ إِلَيْنَا ضَيْف‏

[روزى] امام على عليه السلام غمگين ديده شد علت را از ايشان جويا شدند. فرمودند: چون هفت روز است كه ميهمانى بر ما وارد نشده است.

مناقب آل ابى طالب(ابن شهر آشوب) ج 2 ، ص 73

امام على عليه السلام :

 ثَلَاثٌ لَا يُسْتَحْيَا مِنْهُنَّ خِدْمَةُ الرَّجُلِ ضَيْفَهُ وَ قِيَامُهُ عَنْ مَجْلِسِهِ لِأَبِيهِ وَ مُعَلِّمِهِ وَ طَلَبُ الْحَقِّ وَ إِنْ قَل‏

از سه كار حيا نبايد كرد: خدمت به ميهمان، از جا برخاستن در برابر پدر و آموزگار خويش و طلب حق گرچه اندك باشد.

تصنیف غررالحکم و دررالکلم ص 69 ، ح 978

امام صادق عليه السلام :

اَلمَكارِمُ عَشرٌ ، فَإنِ استَطَعتَ أن تَكونَ فيكَ فَلتَكُن... : صِدقُ الَباسِ ، وَ صِدقُ اللِّسانِ ، و َأداءُ الأمانَةِ ، وَ صِلَةُ الرَّحِمِ ، و َإقراءُ الضَّيفِ ، وَ إطعامُ السّائِلِ ، و َالمُكافاةُ عَلىَ الصَّنائعِ ، و َالتَّذَمُّمُ لِلجارِ ، و َالتَّذَمُّمُ لِلصّاحِبِ ، و َرَأسُهُنَّ الحَياءُ؛

مكارم ده تاست : اگر مى توانى آنها را داشته باش ... : استقامت در سختى ها، راستگويى، امانتدارى، صله رحم، ميهمان نوازى، اطعام نيازمند، جبران كردن نيكى ها، رعايت حق و حرمت همسايه، مراعات حق و حرمت رفيق و در رأس همه، حيا.

کافی(ط-الاسلامیه) ج 2 ، ص 55 و 56 ، ح 1