پیشینه
بازار سیرجان با قدمتی قریب ۱۵۰ سال رونق خود را حفظ کرده و با توجه به مرکزیت آن همچنان یکی از پایگاههای اقتصادی، تجاری به شمار میرود. بهخصوص اینکه مسقطی سیرجان را که از جمله سوغات این شهر به شمار میرود، میتوان در این بازار یافت. در انتهای این بازار، مدرسه احمدی قرار دارد که در سال ۱۲۹۵ بنا شده و نخستین مدرسه به سبک جدید در این شهر است.
بازار جرو (بازار آقا ابراهیم)
احتمالا اولین بازار سیرجان ( بازار کهنه) در زمان محمد شاه قاجار احداث شده است، اما مرمت بنا به سال ۱۳۲۲ شمسی توسط معمار خوش سلیقه سیرجانی، استاد غلام عباس معماریان، انجام گرفته است. بازار عباس دارایی، بازار مسگرها، بازار علافها، بازار کلاه مالها و تیمچه صدر از دیگر بازارهای شهر است. چنانچه از این بازار گذر کردید خرید مسقطی سیرجان را فراموش نکنید.
بازار سيرجان در مركز شهر قرار گرفته است. وقتی وارد خيابان امام خمينی میشويم كمی جلوتر از بازار جدید كوثر سمت راست خيابان دو بازار را بقل هم مشاهده میكنيم كه به بازارهای نو و كهنه در ميان مردم معروف است. اين دو بازار به بازارهای جنبی راه دارند مثل بازار آقا ابراهيم، كاروانسرای قديمی سيرجان، ميدان شيوهكشی، ميدان نخودبريزی و بازار آسيابی. همه اين بازارها به هم راه دارند و در هم ادغام شدهاند. وارد بازار قديمی سيرجان (بازار كهنه) میشویم، بوی دواهای عطاریها به مشام میرسد، سقفهای گنبدی اين بازار كه نور آفتاب از نورگيرهای سقف بازار به ميان بازار میتابد، جلوه خاصی به اين بازار قديمی داده است. مغازههای اين بازار بيشتر شامل عطاریها و شيرينیفروشیها است. انتهای اين بازار به بازارچهای میخوريم كه به بازار نو و ميدان نخودبريزی راه دارد. در اين بازار بيشتر پارچهفروشی و طلافروشی میبينيم. شكل و شمايل بازار مثل بازار كهنه است، با اين تفاوت كه از بوی عطاریها خبری نيست و كمی هم باريكتر از بازار كهنه است. در انتهای بازار نو به بازارچهای میرسيم كه به انتهای بازار كهنه و بازار آقا ابراهيم وصل است، از همين بازارچه وارد بازار آقا ابراهيم میشويم، اين بازار و بازار كهنه و نو موازی يكديگرند. در بازار آقا ابراهيم گليمهای قديمی و فرشهای مختلف فروخته میشود اين بازار به كاروانسرای سيرجان راه دارد.
مسجد اعظم جامع ملا حسین خان
در ابتدای بازار (سمت چپ) راهروی باریکی به چشم میخورد که روزگاری محل کسب کلاهمالها بوده و در حال حاضر رونقی ندارد. مسجد کلاه مالها (مسجد امام جعفر صادق (ع)) در سمت راست همین بازار قرار دارد و از تاریخ این بنا نیز بیش از یک قرن میگذرد.
مسجد کلاهمالها واقع در بازار کهنه
در اواسط بازار سمت راست بازارچهای است معروف به بازار کچکو (بازار کوچولو) این بازارچه دو بازار نو وکهنه را به هم متصل میکند و محل کسب بزازهاست.
ضلع شرقی بازار قهوهسایی قبل از میدان گیوه کشها
بازار دیگری از بازار کهنه منشعب میشود که به بازار عباس دارابی و یهودی معروف بوده است. بازار یهودیها به نام بازار جودا (جهودها)، بازار ملاهارون یهودی و بازار دارابی و بعضا بازار کاشیگرها نیز خوانده میشود. البته به دلیل تخریب بخشی از بازار، محل دقیق آن و راهروی متصله معلوم نیست. در حال حاضر یکی دو مغازه خزازی و اجناس پلاستیکی در آن فعال است و راهرویی است به طرف پارکینگ و بازار آقا ابراهیم.
بازار یهودیها
ورودی کاروانسرای آقا ابراهیم- بازار کهنه
مشکلات بازار سیرجان
نبود سیستم جمعآوری فاضلاب، نابسامانی سیمهای برق و خطرات احتمالی که در این نحوه برقرسانی وجود دارد، عدم وجود کفسازی مناسب در بازار، نبود پارکینگ خودروها و سرویسهای بهداشتی، عدم وجود معبری که در حوادث احتمالی یا آتشسوزی خودروهای آتشنشانی بتوانند اطفاء حریق کنند و همچنین نبود شیرهای آتشنشانی برای رفع حوادث در بازار از جملههای مشکلات این بازار است.
سیستم برقکشی در این بازار قدیمی بسیار خطرناک و سیمها از سقف گذر کرده که خطرناک است و هنگام بارندگی هم گل و لای در سطح بازار موجب اذیت و آزار مردم میشود.