عبادت ، بندگی عاشقانه خداست - 1
وقتی که خداوند انسان را آفرید ، او را از برای خود برگزید ،
آنجا که در حدیث قدسی می فرمایند :
" يابن آدم ......... خلقتك لاجلي و انت تفرمني " 1
اي فرزند آدم ! ...... تو را براي خودم آفریدم، در حالي كه تو از من مي گريزي ؟
و این ، فقط به آن خاطر بود که گنجینه عالی و گوهر گرانسنگ خدایی اش ، که از دیگر مخلوقات غیر انسانی مخفی مانده بود ، به عرفان و کشف این انسان درآمده و آنگاه ، خداوند ، خود را در آئینه معرفت او بیند ،
آنجا که در حدیث قدسی دیگر می فرمایند :
" كنت كنزاً مخفياً فأحببت أن أعرف فخلقت الخلق لكي أعرف " 2
" من گنج پنهان بودم . دوست داشتم كه آشكار شوم . پس خلق را آفريدم تا شناخته شوم "
و این مهم ، میسر نخواهد شد ، جز آنکه ، انسان ، تنها به عبادت عاشقانه او جلوه گر شود ،
آنجا که می فرمایند :
" و ما خلقت الجن و الانس الا ليعبدون " 3
" من جنّ و انس را نيافريدم جز براى اينکه عبادتم کنند ! "
و این عبادت ، مفهوم و بروندادی جز متخلق و متصف شدن به اخلاق خداوندی ندارد ،
آنجا که در کلام رسول مکرم (ص) داریم :
" تخلقوا باخلاق الله " 4
" به اخلاق الهی متصف و به شاکله او درآیید . "
حال ، سوال اینجاست که :
آیا تخلق به اخلاق خداوندی و متصف شدن به اوصاف حضرتش و به شاکله او در آمدن ، از کدام منظر در عبادت ، محقق می شود ؟
- عبادت تجارت مابانه ؟
- عبادت از ترس و بیم؟
- یا عبادت آزاد از هر دو قید ؟
آنچه که از سیره و صراحت کلام معصومین (س) و اولیا الهی ، فهمیده می شود ، آنها رابطه خود و خداوند را نه در یک معامله می دیدند که پیوند شان بمعنای حضور در بر یار بود و رابطه شان در حد عشق بازی ،
آنجا که امام حسین(ع) به خداوند عرض می کند:
" اللهم اجعلنی اخشاک کانی اراک " 5
" خدایا مرا آن چنان به خشیت در مقابل بزرگیت متصف گردان که گویی تو را می بینم ."
و یا امام علی (ع) می فرمایند :
" ما کنت اعبد ربا لم اره " 6
" من خدایی را که ندیدم ، نپرستیدم . "
و به همین دلیل است که وقتی به عبادت انسانها می نگریستند ، آنها را از سه حالت فوق الذکر خارج نمی دیدند ،
آنجا که در کلام امام علی (ع) داریم :
" ِانَّ قَوْماً عَبَدُوا اللَّهَ رَغْبَةً فَتِلْكَ عِبَادَةُ التُّجَّارِ- وَ إِنَّ قَوْماً عَبَدُوا اللَّهَ رَهْبَةً فَتِلْكَ عِبَادَةُ الْعَبِيدِ- وَ إِنَّ قَوْماً عَبَدُوا اللَّهَ شُكْراً فَتِلْكَ عِبَادَةُ الْأَحْرَارِ " 7
" همانا عدّه اى خداوند متعال را به جهت طمع و آرزوى بهشت عبادت مى کنند که آن یک معامله و تجارت خواهد بود .
و عدّه اى دیگر از روى ترس ، خداوند را عبادت و ستایش مى کنند که همانند عبادت و اطاعت نوکر از ارباب باشد .
و طائفه اى هم به عنوان شکر و سپاس از روى معرفت، خداوند متعال را عبادت و ستایش مى نمایند; و این نوع ، عبادت آزادگان است ."
حال سوالی که همگان باید به جواب درست آن برسند و ما نیز قصد بازگفت آنرا داریم ، اینست که :
آیا در اخلاق خداوندی ، رفتار معامله گرانه و یا ترس از دست دادن چیزی هست که ما نیز باید چنان کنیم ؟
- وقتی خداوند ، جهان خلقت را به تمام و کمال ، برای بنی آدم خلق کرده ، بدون هیچ منت و یا انتظار ،
آنجا که در حدیث قدسی می فرمایند :
" يابن آدم : خلقت الاشياء كلها لاجلك " 8
اي فرزند آدم ! همه چیز را از براي تو و بخاطر تو آفریدم .
- و یا همه چیز را در تسخیر او درآورده بدون طلبی از او ،
آنجا که می فرمایند :
" ا لم تروا ان الله سخر لکم ما في السماوات و ما في الارض و اسبغ عليکم نعمه ظاهرة و باطنة" 9
" آيا نديديد خداوند آنچه را در آسمانها و زمين است مسخّر شما کرده، و نعمتهاى آشکار و پنهان خود را به طور فراوان بر شما ارزانى داشته است؟! "
- و یا وقتی که رحمت عامش ، شامل همه کس از کافر و مسلم می شود ، بدون اخم و ناراحتی ،
آنجا که صدها بار فرموده است :
" هوالرحیم "
" و او بر همگان رحیم و مهربان است "
- و یا بندگانش را علیرغم تخلفاتشان ، به بخشش ، بشارت می دهد ،
آنجا که می فرمایند :
" و ان ربک لذو مغفرة للناس على ظلمهم . " 10
" و پروردگار تو نسبت به مردم -با اينکه ظلم مىکنند- داراى مغفرت است؛ "
و ...
ادامه دارد :
محمد صالحي
http://mahsan.rasekhoonblog.com
