احاديث نقل شده از پيامبر(ص) و ائمه (س) در چه صورتي قابل اعتنا است ؟
بر اساس شواهد تاريخي كه جعل حديث يك امر كاملا تكرار شده اي بوده كه توسط هم افراطيون مذهبي ، هم ناآگاهان متعصب و هم دشمنان انجام گرفته و اعتقادات شيعه را دستخوش تضادهاي مختلف و متعددي كرده است ، لذا شناخت حديث صحيح به دو شرط زير بستگي دارد :
-
اطمينان به صحت زنجيره راويان آن از امروز تا شخص پيامبر يا امام (س)
-
موافقت مفهوم و مضمون حديث با اصول اعتقادي برآمده از قرآن
پیامبر(ص) فرمودند :
اي مردم : هر حديثي از من نقل كردند و مطابق قرآن بود ، اعتراف ميكنم كه مال من است . در غير اينصورت از من نبوده و نسبت دروغ به من بسته اند .
أيها الناس ما جاءكم عني يوافق كتاب الله فأنا قلته و ما جاءكم يخالف كتاب الله فلم أقله – 860 نهج الفصاحه و وسائل الشيعه، ج 18، ص 79، ح 15
امام علي (ع) :
در روزگار پيامبر (ص) آنقدر دروغ به آن حضرت نسبت داده شد که ايستاد و خطابه ايراد کرد و فرمود:
( هر کس از روي عمد به من دروغ نسبت دهد جايگاه او پر از آتش است.)
لقد کذب علي رسول الله -ص- علي عهده، حتي قام خطيبا، فقال: « من کذب علي متعمدا فليتبوا مقعده من النار" . خطبه 201 (در بيان اقسام حديث )
امام صادق (ع) مي‌فرمود:
بر ما تنها حديثي را بپذيريد كه با قرآن و سنت موافق باشد يا همراه آن شاهدي از احاديث پيشين ما بيابي؛ چون مغيرة بن سعيد كه نفرين خدا بر او باد، در كتابهايِ شيعيان پدرم احاديثي را كه نفرموده بود، جاي داد؛
پس از خدا پروا كنيد و آنچه را كه با سخن پروردگارمان و سنت پيامبرمان مخالفت دارد، به ما نسبت ندهيد؛ زيرا ما هرگاه حديث نقل مي‌كنيم، مي‌گوييم: خداي عز و جل فرمود؛ رسول خدا(ص) فرمود .
لا تقبلوا علينا حديثاً الا ما وافق القرآن و السنة، أو تجدون معه شاهداً من أحاديثنا المتقدمة، فان المغيرة بن سعيد لعنه الله دس في كتب أصحاب أبي أحاديث لم يحدث بها أبي فاتقوا الله و لا تقبلوا علينا ما خالف قول ربنا تعالي و سنة نبينا محمد (ص) فانا إذا حدثنا قلنا : قال الله عز و جل، و قال رسول الله (ص) . بحار‌الأنوار- مجلسي، ج48 ، ص103-
تذكر : ضمنا معيار سومي نيز كه مكمل معيارهاي فوق است در كلام پيامبر(ص) وارد شده است :
قال رسول الله، (ص) ، إذا سمعتم الحديث عني تعرفه قلوبكم و تلين له أشعاركم و أبشاركم و ترون أنه منكم قريب فأنا أولاكم به ، و إذا سمعتم الحديث عني تنكره قلوبكم و تنفرمنه أشعاركم و أبشاركم و ترون أنه منكم بعيد فأنا أبعدكم منه.
هرگاه حديثي از من شنيديد كه دلهايتان آن را مي‌شناسد و شعور و احساستان در برابر آن خاصع است و احساس مي‌كنيد به شما نزديك است ، من بدان از شما سزاوارترم و اگر حديثي را از من شنيديد كه دلهايتان آن را انكار مي‌كند و شعور و احساستان از آن نفرت دارد و احساس مي‌كنيد از شما دور است، من از شما بدان دورترم.
الطبقات الكبرى - محمد بن سعد بن – ج 1 ص 387
قال رسول الله، (ص) : ما ورد عليکم من حديث ال محمد (ص) فلانت له قلوبکم و عرفتموه فاقبلوه و ما اشمأزت قلوبکم و انکرتموه فردوه الي الله و الي الرسول و الي العالم من آل محمد(ص) .
از احاديث خاندان رسالت آنچه دل شما گواهي به صحت آن مي‌دهد و احساس آشنايي آن داريد را بپذيريد، و آنچه دل شما از آن مي‌رمد و عقل شما آن را انکار مي‌کند را به خدا و رسول و دانشمند از خاندان رسالت ارجاع دهيد.
مجلسى، ج 2، ص 189، ح 21
محمد صالحی – 5/ 1/ 93
@beshnofekrkon
http://mahsan.rasekhoonblog.com
