مختارنامه(رباعیات) عطار

گر فضلِ تو عقل را یقین مینشود

زانست که تیز چشم دین مینشود

گر جملهٔ خلق را بیامرزی تو

دانم که ترا هیچ درین مینشود

هرجان که طریق پردهٔ راز نیافت

از پرده اگر یافت، جز آواز نیافت

کور است کسی که نسخهٔ یک یک چیز

در آینهٔ جمالِ تو باز نیافت

من بی تو دمی قرار نتوانم کرد

و احسانِ تو را شمار نتوانم کرد

گر بر تنِ من زبان شود هر مویی

یک شکرِ تو از هزار نتوانم کرد

ای عقل شده در صفت ذات تو پست

از حد بگذشت این همه تقصیر که هست

چبود چو به دست تست کز روی کرم

مشتی سرو پا برهنه را گیری دست

ای خورده غم تو یک به یک چندینی

در شوق تو مَردُم و مَلَک چندینی

چون درتو نمیرسد فلک یک ذره

چه سود ز گشتن فلک چندینی

یا رب ما را راندهٔ درگاه مکن

حیران و فروماندهٔ این راه مکن

دانم که دمی چنانکه باید نزدیم

خواهی تو کنون حساب کن خواه مکن

روئی که به روز پنج ره میشوئیم

وز خون دو دیده گه به گه میشوئیم

زاتش بمسوز،‌تا به آبِ حسرت

بر روی تو نامهٔ گنه میشوئیم

زان روز که از عدم پدید آمدهایم

بر بیهده درگفت و شنید آمدهایم

گفتی: «جمع آی!» بس پریشان شدهایم

گفتی: «پاک آی!» بس پلید آمدهایم

یا رب چو به صد زاری زار آمدهایم

گر عفو کنی امیدوار آمدهایم

وز بی شرمی خویشتن پیش درت

تشویرْ خوران و شرمسار آمدهایم

ای دایرهٔ حکم تو سرگردانی

وی بادیهٔ قضای تو حیرانی

دست آلاید به خون من چون تو کسی

آخر تو توئی و من منم، میدانی

از هیبت تو این دل غم خواره بسوخت

دل خود که بود که جان بیچاره بسوخت

یا رب بمسوز این تن سرگردان را

کز آتش تشویر تو صد باره بسوخت

نه در صفِ صادقان قراری دارم

نه در رهِ عاشقان شماری دارم

آن در که به جز تو کس نداند بگشود

بگشای که سخت بسته کاری دارم

یا رب غم تو چگونه تقدیر کنم

از دست بشد عمر، چه تدبیر کنم

از جرمِ من و عفوِ تو شرمم بگرفت

در بندگی تو چند تقصیر کنم

ای بندگی تو پادشاهی کردن

کارت همه انعام الهی کردن

من، در غفلت، عمر به پایان بردم

من این کردم، تا تو چه خواهی کردن

ای جانِ من سوخته دل زندهٔ تو

وز خجلت فعل خود سرافکندهٔ تو

بپذیر مرا که جزتو کس نیست مرا

گر نپذیری کجا رود بندهٔ تو