مختارنامه(رباعیات) عطار

پیوسته به آرزو ترا باید خواست

تا از تو یک آرزو مرا ناید راست

در کینهٔ من نشستهای پیوسته

زین کینه به جز دلم چه بر خواهد خواست

در عشق تو جز بلا و غم ناید راست

شادی وصال بیش و کم ناید راست

کمتر باشد ز وعدهای در همه عمر

عمرم بشد و آنِ تو هم ناید راست

بر خاکِ درت پای در آتش بودن

خوشتر بودم کز دگری خوش بودن

گفتی: «ستمم مکش!» خوشم میآید

از چون تو سمن بری ستم کش بودن

از بس که تو خود به خویشتن مینازی

یک لحظه به عاشقی نمیپردازی

با پشت خمیده همچو چنگی شدهام

تا بوک چو چنگ یک دمم بنوازی

دل بی تو ز اختیار بر خواهد خاست

جان نیز ز پیشِ کار برخواهد خاست

برخاستهای غبار من میبنشان

بنشین که غبار وار برخواهد خاست

ای عشق رخت واقعهٔ مشکل من

بی حاصلی از فراقِ تو حاصل من

از سنگدلی تو دلم میسوزد

ای کاش بسوختی دلت بر دل من

آن است همه آرزویم عمر دراز

تا پیش از اجل ببینم ای شمع طراز

تو تیغ کشیده از پسم میآئی

من جان بر کف پیش تو میآیم باز

گر از تو مرا کفر و اگر ایمان است

چون از تو به من رسد مرا یکسان است

آن دوستییی کز تو مرا در جان است

گر نیست چنانکه بود صد چندان است

جانا! چو ز سر تا قدمت جمله نکوست

سر تا قدم جهان ترا دارم دوست

من بی تو همه مهر تو دارم در مغز

تو با من مهربان چه داری در پوست

تا چند مرا سوخته خرمن نگری

وز دوستیت به کام دشمن نگری

تو ناقد عاشقانی و رویم زر

آخر به زکات چشم در من نگری

سهل است اگر کار مرا ساز دهی

گاهم بنوازی و گه آواز دهی

چون عاشق دل شکسته را دل بردی

چه کم شود ازتو گر دلش باز دهی

بر خاک چو بادم ای دل افزای هنوز

بر آتش و چشمم آب پالای هنوز

بر خاک نشسته بادپیمای هنوز

آبم شد و آتش تو بر جای هنوز

آن کس که ترا عزیزتر ازجان دید

مینتواند ترا کنون آسان دید

تو چشم منی گرت نبینم شاید

زان روی که چشم خویش را نتوان دید

گفتم که اگر دلِ تو یک رنگ آید

در بر کشیم گرچه ترا ننگ آید

گفتی تو که در قبای من کی گنجی

در برکشمت قبای من تنگ آید!

ای مونسِ جانِ همه کس! در من خند!

خوش خوش چوگل از بادِ هوس در من خند!

در خون گشتم هزار شبگیر از تو

چون صبح برآی و یک نفس در من خند!