مقطعات مسعود سعد سلمان

مالک آن سنگروت را بر بود

آتش اندر تنش زد و شاید

آهکش کرد خواهد اندر گور

تا بدان بام دوزخ انداید

فلک اندر دمید پنداری

باد در آستین ما در تیغ

حکم اختر بدو مهابت از آنک

هم به تیغ اندرست اختر تیغ

به همه حال ها اجل عرض است

لیک قایم شده به جوهر تیغ

بکند چشم تیغ اگر داری

گوهر کلک را برابر تیغ

نبشتن ز گفتن مهمتر شناس

به گاه نوشتن بجا آر هوش

سخن با قلم چون قلم راست دار

به نیک و به بد در سخن نیک کوش

دو نوک قلم را مدان جز دو چیز

یکی صرف زهر و یکی محض نوش

تو از نوش او زندگانی ستان

ز زهرش مکن جان شیرین به جوش

به گفتن تو را گر خطایی فتد

ز بربط فزونت بمالند گوش

وگر در نبشتن خطایی کنی

سرت چون قلم دور ماند ز دوش

عجب از دیو پیکری کاو را

دولت آورد نام کرد سروش

خاره خو جثه ایست خاره بدن

خیره کش هیکلی است خیری پوش

قالبی باد خیز خاک آرام

پیکری آب گرد آتش کوش

که تن و پشته پشت و غار دهن

ابر تک برق جوش و رعد خروش

در دهانش دو تا ستون بخرط

در دماغش دو چشمه قیر به جوش

گاه بادش گرفته بر گردن

گاه گردش کشیده در آغوش

بر فکنده جلیل فتح به پشت

بر نهاده سریر ملک به دوش

راست گویی که باد رفتارش

خاستست از دو باد بیزن گوش

اژدهای دهانش بر دشمن

زهر مانند کرده عیش چو نوش

جلف طبعست و تند خو گر چند

هست می خواره و سماع نیوش

نه بساود سرین و گردن او

هیچ جانباز و هیچ عمر فروش

صفت او درست نتوان گفت

کز نهیبش همی نماند هوش

ای بزرگی که باغ رادی را

شاخ بأس تو فتح بار آورد

تیغ تیز تو در مصاف عدو

شرک را تا به حشر کار آورد

حیدری صولتی و خنجر تو

عادت و رسم ذوالفقار آورد

کف بارنده مبارک تو

جود را موسم بهار آورد

بنده مسعود سلمان را

نزد تو بخت پایدار آورد

چون نبودش ز نام خود نیمی

نیمی از نام خود نثار آورد

بوالفرج ای خواجه آزاد مرد

هجر وصال تو مرا خیره کرد

دید ز سختی تن و جان آنچه دید

خورد ز تلخی دل و جان آنچه خورد

ای به بلندی سخن شاعران

هرگز مانند تو نادیده مرد

روی توام از همه چیز آرزوست

خسته همی جوید درمان درد

بر وفات محمد علوی

خواستم زد به شعر یک دو نفس

باز گفتم که در جهان پس ازین

زشت باشد که شعر گوید کس

لعبتانی که زی تو می آیند

کهربا چشم و زمردین یابند

بر کف سیم جام زر دارند

مجلس خرم تو را شایند

یک گره بر بساط طلعت تو

چشم ها باز کرده می آیند

یک گره گفته اند تا رویت

بنبینند چشم نگشایند

ای صنم ماهروی در ده روشن رحیق

چون لب معشوق لعل چون دل عاشق رقیق

بشنو و نیکو شنو نغمه خنیاگران

به پهلوانی سماع به خسروانی طریق

کرده به کف لاله زار ز بهر بزم فلک

چندین جام بلور چندین کاس عقیق

نشسته شد شیرزاد به دولت و بخت شاد

به قدر چرخ بلند به طبع بحر عمیق

با همه اقبال جفت با همه تأیید یار

حشمت باقی عدیل دولت عالی رفیق

گر کنم جامه ها ز پیری چاک

زآن ندارد به جبه پیری باک

گر نشاطی که در تن آمده بود

به جوانی نشد به پیری پاک

مژده مرگ پیری آرد و بس

گر کند در جهان پیری خاک

از من و تو همی بخواهد ماند

به جهان در دو جای خالی و خشک

من ز دیده کنم زمین پر خون

تو ز زلفین کنی هوا پر مشک

معروف تر از من به جهان نیست خردمند

پس بسته چراام به چنین جایی مجهول

نه خفته نه بیدار نه دیوانه نه هشیار

نه مرده و نه زنده نه بر کار و نه معزول

جای تحسین چو دست مرگ از این

کرد سوی سقر همی تحویل

دهنش گنده بود و رویش زشت

چشم و بینی ببست عزرائیل

والا مردست بوالفضایل

زیبا مردست بوالفضایل

ما مرد نه ایم هیچ بی او

بی ما مرست بوالفضایل

مردان نکنند کار تنها

تنها مردست بوالفضایل

هر جا که چو زن شود همه مرد

آنجا مردست بوالفضایل

زن روسبیی بود که گوید

رعنا مردست بوالفضایل

پیوسته من از سپید مویی

حجام بروت کنده باشم

تا می بکنم سپید مویی

ده موی سیاه کنده باشم

با ریش چنین که من برآرم

سخت از در ریش خنده باشم

با موی خودم چو برنیایم

با چرخ کجا بسنده باشم

وین قصه به دوستان رسانم

گر بگذارند زنده باشم