احترام متقابل همسران به يكديگر

اسم همديگر را خوب ببريم. چرا فاطي مي گويي؟ فاطمه خانم بگو. احمد، چرا احمت مي گويي؟ ما مسلمان هستيم. پيغمبر ما به بچه ها هم كه سلام كرد، با آداب سلام مي كرد. احترام متقابل، هم به خودمان و هم به بستگانمان. حتي بهتر، يعني اگر گفت، بگو: سلام عليكم و رحمة الله! اگر گفت: سلام عليكم و رحمة الله، بگو: سلام عليكم و رحمة الله و بركاته! احترام متقابل!يك زني از زنان پيغمبر، بد اخلاق بود. گفتند: يا رسول الله اين بداخلاق است. ولش كن! فرمود: بله، من بداخلاقي خانم را مي بينم، ولي كمالاتي هم خانم دارد. بايد جمع و تفريق كنيم. ممكن است شما بگويي: ليمو ترش است. ليمو ترش را دور مي اندازي؟ ليموترش ولو ترش است، ولي كمالات دارد. ليموترش ماه ها مي ماند، ولي ليمو شيرين يك دقيقه هم نمي ماند. تا باز مي كني، بعد از يك دقيقه تلخ مي شود. نه هر شيريني را بايد دور انداخت، نه هر ترشي را بايد دور انداخت! هنر اين است كه از ليموشيرين، ليمونات درست كنيم.

در قرآن بارها كلمه ي «معروف» آمده است. يعني زندگي عادي باشد. مردم چقدر تفريح مي كنند؟ كمش نگذاريد، اضافه هم نباشد. عادي، عادي باشد. اول انقلاب ما در يك عروسي دعوت شديم كه نان و پنير و هنداونه به ما دادند گفتند: مي خواهيم اين عروسي ابتكاري باشد. گفتم: اين دختر خانم وقتي متولد شد، مادر و پدرش برايش عقيقه نكردند؟ چرا. اين دختر وقتي هيچ چيز نداشت، يك گوسفند فداي او شد و عد ه اي آبگوشت و پلو خوردند. حالا كه عروس شده و كلي تحصيلات و كمالات و جهازيه درست كرده است، نان و پنير و هندوانه دادي؟ اين هم دكان است. زندگي بايد عادي باشد. گاهي مهريه را آنقدر سبك مي گيرند، كه آدم فكر مي كند واقعاً بايد اينطور باشد. گاهي مهريه را اينقدر بالا مي گيرند. زندگي عادي باشد. كلمه معروف در قرآن زياد آمده است. اگر اشتباه نكنم 28 مرتبه معروف در قرآن است، چهارده مرتبه براي زن و شوهر است. زندگي شما عادي باشد. پيغمبر ما فرمود: همسرداري من از همه مردها بهتر است. حتي خديجه هم كه از دنيا رفته بود، گاهي گوسفند مي كشت و گوشتش را به خانم هايي مي داد كه دوست خديجه بودند. يكبار عايشه حساس شد و گفت: خيلي خديجه خديجه مي كني. من كه از او بهتر هستم. فرمود: آن زماني به من ايمان آورد كه همه شما مشرك بوديد. آن زماني مرا ياري كرد، كه همه شما بي اعتنا بوديد. تو از او بهتر نيستي. در زندگي آنجايي كه حلال است، زن را آزاد بگذاريد. روي حرام ها تكيه كنيد. خانم همسرت من هستم. چرا اين قيافه را نشان جوان ها مي دهي؟ چرا در خيابان دلبري مي كني؟

ما اگر بفهميم كه زني كه عقد كرديم، با يك جواني قبل از ازدواج ما يك رابطه داشته است، حتماً از زندگي دلسرد مي شويم. مي گوييم: چه شد؟ اِ اِ.. اين رفيق داشته است. يك فيلمي را به ما نشان دادند، كه عجب! خانم شما مثلاً با اين جوان هم يك بستني خورده است.
دانشجويي نزد من آمد، گفت: من چهار ماه است، ازدواج كردم. مي خواهم زندگي ام را بر هم بزنم.

گفتم: چرا؟
گفت: يك عكسي دادند، يك صحنه اي را براي من پيش آوردند، زن من با كسي بستني مي خورد.
به او گفتم: خانم تو آرايش هم مي كند در خيابان بيايد؟
گفت: بله!
گفتم: چادري است؟
گفت: نه! مانتويي است، منتهي فكلي هم هست.
گفتم: خوب شما كه راضي نيستي اين دختري كه خانم شما شده، جواني اش هم يك بستني با كسي خورده است، چرا اين رقمي در خيابان مي آيد كه باز هم بستني خورها را يادشان كند؟ اگر آن بستني حرام است، اين رقمي هم حرام است. حرام، حرام است. ولي حلال است، آزادش بگذار.

پی نوشت :
استاد قرائتي، درس هايي از قرآن، آسان گيري در ازدواج و زندگي، تاريخ پخش: 18/02/93

شانتی فلدهان در کتاب خود با عنوان « فقط زنان بخوانند » به خوبی این وظایف را بیان کرده است که در این مقاله به ذکر آن‌ها می‌پردازم:

۱-احترام متقابل میان زن و شوهر

احترام زن و شوهر موجب سلامتی روح، افزایش محبت و استحکام پایه‌های زندگی می‌شود و این احترام موجب ارزش قائل شدن به شخصیت یکدیگر، احترام به نظرات، افکار و سلایق یکدیگر می‌شود و تمام پایه‌ها و اصول زندگی را تحت تأثیر قرار می‌دهد.

۲-محبت زن و شوهر

یکی از اساسی‌ترین احساسات میان انسان‌ها نیاز به محبت و برقراری رابطه‌ی عاطفی ست. زندگی بدون محبت هرگز هیجان‌انگیز نخواهد بود به همین دلیل زن و شوهر دوست دارند از محبت یکدیگر بهره‌مند شوند و نسبت به هم ابراز علاقه داشته باشند.

۳-ایجاد آرامش روحی در حین گذشت و بخشش

گذشت از خطاها و لغزش‌های یکدیگر موجب صمیمیت بیشتر زن و شوهر می‌شود ولی بی ‌توجهی و عدم بیان احساسات واقعی موجب بدبینی، اضطراب و عیب‌جویی از طرف مقابل می‌شود. گذشت از خطاها و بخشش یکدیگر موجب آرامش روحی و از بین بردن قهرها و کینه‌ها می‌شود و سببی برای التیام یافتن زن و شوهر در کنار یکدیگر می‌شود، همین بخشش موجب می‌شود زن و شوهر عاشق یکدیگر شده و به مرور در روند زندگی یکدیگر را کامل کنند.

۴-اخلاق

اخلاق یکی از برجسته‌ترین خصلت‌های شناخت آدمی به حساب می‌آید. اخلاق نیکو میان زن و شوهر تأثیر عمیقی بر شخصیت آن‌ها می‌گذارد و موجب صفا و صمیمت و زدودن تیرگی از زندگی آن‌ها می‌شود. در مقابل تندخویی موجب گرفتگی چهره، بی حوصلگی، اخم و بهانه‌گیری زوجین می‌شود. خوش زبانی و اخلاق شایسته‌ی زوجین سبب دلجویی، فروتنی و مهربانی می‌شود.

۵-مسئولیت‌پذیری

یکی دیگر از خصلت‌های مهم میان زوجین حس مسئولیت‌پذیری متقابل است. هر زن و مردی در جریان زندگی مشترک و حتی دوران نامزدی باید بتوانند از عهده‌ی مسئولیت‌ها، اختیارات، توانایی‌ها و شرایط خاص خودشان برآیند تا بدین طریق بتوانند موجب آرامش و آسایش روحی یکدیگر شوند.

۶-رفاقت و میانه‌روی

یکی دیگر از وظایف متقابل زن و شوهر ایجاد حس رفاقت و اعتدال در زندگی مشترک است. این وظیفه به معنای عدم تمرکز بر عیب‌ها و کاستی‌های همسر و از بین بردن رفتارهای ناخوشایند مانند رفتارهای تند و خشونت‌آمیز است. هر زن و مردی اگر بتوانند با صمیمت و دوستی با یکدیگر رفتار کنند می‌توانند بهترین اعتدال اخلاقی را در بین خود ایجاد کنند.

۷-سوءظن

از جمله عوامل اخلاقی و ناخوشایندی که موجب بدگمانی‌های منفی میان زن و مرد می‌شود سوءظن داشتن نسبت به یکدیگر است. زمانی که زوجین اعتماد و اطمینان خود را بر اثر بدبینی نسبت به همسر خود از دست می‌دهند آرامش و صفای زندگی به مرور نابود خواهد شد.

۸-درک یکدیگر

ریشه‌ی بسیاری از اختلافات خانوادگی به عدم درک متقابل همسران از یکدیگر برمی گردد. اطلاعات گردآوری شده از مطالعات گوناگون نشان داده است که درک موقعیت و مشکلات همسر موجب می‌شود زن و شوهر بیشتر به خوبی‌های یکدیگر توجه کرده و قدردان زحمات هم باشند؛ اما کسی که همسر خود را درک نمی‌کند و تمام تلاش‌های او را نادیده می‌گیرد و حتی به سراغ کشف عیوب و کاستی‌های رفتاری و اخلاقی او می‌رود نه تنها با زخم زبان‌های خود موجب از بین رفتن نشاط زندگی می‌شود بلکه سبب دلسرد شدن همسر خود از زندگی مشترک خواهد شد. رها شدن از خودخواهی و شناخت روحیات و مشکلات یکدیگر و تشویق توانایی‌های بالقوه‌ی همسر، اولین راه درک متقابل یکدیگر است.