اميد آرزو، از ويژگيهاى انسان است و در زمره فطريات بشر قرار دارد. زيرا كه هر دو نگاهى به آينده دارند.
هنوز ثابت نشده كه در ميان جانداران، جاندارى آينده نگر باشد. و دانسته نشده كه جانورانى كه لانه مى سازند و يا خوراك مى اندوزند، از روى دانش و بينش چنين مى كنند. دور نيست كه اين كارها از روى غريزه باشد. آنان به طور غريزى، اداى وظيفه مى كنند، بدون آن كه خودشان بدانند كه چه مى كنند.
دانش، اكتسابى است و نياز به آموزش و تعلم دارد.
نخستين معلم اين گروه از جانوران، كه بوده؟ و كيفيت تعليم آنها چگونه بوده است؟
از اين رو، مى توان كه لانه سازى و خوراك اندوزى جانوران از روى غريزه است.
اميد و آرزو
پس اميد و آرزو از ويژگيهاى انسان است و بس. انسان است كه مى تواند آينده نگر باشد. اميد و آرزو بر پايه آينده نگرى قرار دارد. اميد و آرزو، هر دو، نمايانگر خواسته هاى بشر بوده و هستند و هر دو پيك سعادت انسان و نويد خوشبختى او هستند.
تفاوتى كه ميان اميد و آرزو موجود است و آنها را دو كرده و از هم جدا مى سازد، آن است كه اميد، با عقل بشر همراه است و خواسته اش خردمندانه و امكان پذير بوده و به محال تعلق نمى گيرد.
بيمار، اميد بهبودى دارد. ناتوان، اميد توانا شدن، دانش پژوه، اميد دانشورى دارد. ستمديده، اميد قطع ستمگر را دارد.
ولى آرزو چنين نيست؛ گاه با عقل هماهنگى دارد و گاه هماهنگى ندارد و خواسته اش عقلايى و خردمندانه نيست و امكان پذير نخواهد بود. آرزو، به محالها تعلق مى گيرد و تقاضاى هست شدن نشدنيها را دارد. پير، آرزومند جوانى است، چاه كن آرزوى رسيدن به گنج و هر كس در دم مرگ، آرزوى حيات دارد.
از اين تفاوت، تفاوت ديگر ميان اميد و آرزو به وجود مى آيد:
و آن عبارت است از آن كه آرزومند مى نشيند و انتظار رسيدن به آرزو دارد، هرگز گامى به سوى مقصد بر نمى دارد، از آسمان انتظار دارد كه آرزويش را محقق سازد و عوامل جوى بدو كمك كند.
ولى اميدوار، چنين نيست؛ در پى اميد خود مى رود و هر گامى كه بر مى دارد، به اميدى مى رسد؛ چون اميد اصلى، بوجود آورنده اميدهاى فرعى است و هر يك از اين اميدها كه محقق شود، پايه اى مى گردد تا به سوى اميد بالاتر گام بر دارد.
هنگامى كه اميد، اشتداد يافت و نيرومند گرديد، هدف و آرمان مى شود؛ زيرا كه آرمان، عقلايى است و اميد، خردمندانه است و هر دو با يكديگر همگام و همراه.
----------------------------------------------
نويسنده : آية الله سيد رضا صدر
باهتمام : سيد باقر خسرو شاهى
منبع : www.m-mahdi.com
