هرچند برخی از فضاهای ورزشی در سایه مشکلات مدیریتی نتوانسته خدمات رسانی لازم را برای جامعه ورزشی کشور در پی داشته باشد اما این پروژه‌ها قابلیت آن را دارد که با مدیریت مناسب، در آینده‌ای نزدیک به اماکنی برای پرورش قهرمانان ورزشی در ایران اسلامی کمک کند.

در این بین ساخت ۱۸ استادیوم ۱۵ هزار نفری، ۸ سالن مسابقاتی ۶ هزار نفری با قابلیت بهره‌برداری، ۴ پیست دوچرخه‌سواری، ۲ استخر قهرمانی، ۳ سالن تخصصی دوومیدانی، ۴ ورزشگاه ۵ هزار نفری در این پروژه‌های ورزشی دیده می‌شود.

همچنین ۲۹۵ پروژه ورزشی هم در حال تکمیل است که این پروژه‌های نیمه تمام شامل ۱۲ ورزشگاه ۱۵ هزار نفری و حتی بزرگتر از آن، ۱۱ سالن ۶ هزار نفری، ۹ پیست تخصصی دوچرخه‌سواری، ۱۲ سالن تخصصی دوومیدانی و ۴۰ استادیوم ۵ هزار نفری است.

همچنین ۲۹۵ پروژه ورزشی هم در حال تکمیل است که این پروژه‌های نیمه تمام شامل ۱۲ ورزشگاه ۱۵ هزار نفری و حتی بزرگتر از آن، ۱۱ سالن ۶ هزار نفری، ۹ پیست تخصصی دوچرخه‌سواری، ۱۲ سالن تخصصی دوومیدانی و ۴۰ استادیوم ۵ هزار نفری است.

توسعه فعالیت‌های اسلامی بانوان و موفقیت‌های چشمگیر آنها در عرصه بین‌المللی
بعد از پیروزی انقلاب اسلامی تا مدت‌ها به دلیل شرایط اجتماعی موجود، بانوان تنها در دو رشته شطرنج و تیراندازی فرصت شرکت در رقابتهای جهانی و آسیایی را داشتند اما در بازی‌های آسیایی ۲۰۰۲ بوسان پروانه محمدتقی‌پور تهرانی در رشته تکواندو خوش درخشید و مدال برنز را برای ورزش بانوان به ارمغان آورد که این مقدمه افتخار آفرینی بانوان محجبه ایرانی در عرصه بین‌المللی بود.

این اتفاق آغاز یک راه پرفراز و نشیب در عرصه ورزش قهرمانی بانوان کشورمان بود، دورانی که ورزشکاران قهرمان ایران در رشته‌های مختلف از سد محدودیت‌ها و محرومیت‌ها بین‌المللی عبور کرده و بر سکوی افتخار ایستادند تا امروز حتی بتوانند به موفقیت در المپیک فکر کرده و امیدوار به کسب چنین افتخار بزرگی باشند.

البته موفقیت‌های بزرگی که بانوان ایران در عرصه بین‌المللی بدست آوردند، بسیار ارزشمندتر از موفقیت‌های آنها در پیش از انقلاب بود و در رشته‌هایی مانند تکواندو، تیراندازی، تیروکمان و رشته‌های مانند فوتسال، موفقیت‌های بزرگی را در رقابتهای آسیایی و جهانی کسب کردند.

در این بین و درحالیکه بانوان ایران در مسابقات جهانی و بازی‌های آسیایی عناوین مهمی را کسب کرده‌اند، هنوز موفق به کسب مدال در المپیک نشده‌اند اما این امیدواری وجود دارد که در المپیک ۲۰۱۶ ریو، این تابو نیز توسط بانوان ایران اسلامی شکسته شود و شاهد حضور بانوان محجبه کشورمان روی سکوهای پرافتخار المپیک باشیم.

البته همانطور که اشاره شد، ورزش ایران هنوز نتوانسته انتظارات را برآورده کند اما کارشناسان ورزشی بر این باورند که ورزش کشور بعد از پیروزی انقلاب، نسبت به دوران قبل از آن پیشرفت‌های بزرگی داشته که این مسیر می‌تواند با اقدامات اصولی‌تر، با موفقیت بیشتری ادامه داشته باشد.

نقش فتوای امام (ره) در توسعه ورزش
همچنین محمدرضا یزدانی خرم رئیس پیشین فدراسیون‌های والیبال و کشتی هم با اشاره به رشد چشمگیر ورزش کشور در چهار دهه پیروزی انقلاب اسلامی تاکید کرد: ورزش نسبت به سایر بخش‌های جامعه در جهانی شدن ایران پیشگام بوده است. ورزش از همان سال‌های ابتدایی پس از پیروزی انقلاب همواره در عرصه‌های جهانی حضورافتخار آفرینی داشت و توانست نقش بسزایی درمعرفی و شناساندن توانمندی‌ها و قدرت جوانان مسلمان کشورمان به دنیا داشته باشد. 

وی با اشاره به نقش تاریخی امام(ره) در توسعه ورزش پس از پیروزی انقلاب اظهار کرد: در شرایطی که بسیاری از علماء قبل از انقلاب ورزش را عملی "لغو" قلمداد می‌کردند و نظر مساعدی نسبت به آن نداشتند اما فتوای تاریخی امام(ره) و نگاه ویژه ایشان نسبت به قهرمانان و ورزشکاران که فرمودند "ورزش برای بزرگان واجب و برای جوانان لازم است" سرفصل انقلابی تازه‌ای را در جهت گسترش ورزش باز کرد و خوشبختانه همین نگاه از سوی مقام معظم رهبری و تاکید ایشان به امر ورزش به این بخش قوت و قوام بیشتری داد.

رئیس فدراسیون کشتی رویکردهای متفاوت مدیریت ورزش کشور پس از انقلاب را در این بخش تحول گرا و تاثیرگذار توصیف کرد و یادآور شد: با افزایش جمعیت، رویکرد و علاقمندی به ورزش شکل جدی‌تر به خود گرفت بطوری که در دوره ریاست مهندس غفوری فرد ورزش از شکل آماتوری به حرفه‌ای تبدیل شد تا فصل جدیدی در ورزش کشور باز شود و در سال‌های اخیر هم شاهد استقبال علما از ورزش و موافقت آنها با استفاده از مساجد و اماکن عبادی برای استفاده ورزشی بودیم.

یزدانی خرم همچنین با اشاره به اینکه ورزش ایران در مسیر ۳۰ ساله خود گام‌های بزرگی برداشته و در حال حاضر ورزش ایران از جایگاه ویژه‌ای درسطح جهان برخوردار است، گفت:با وجود اینکه گفته می شد ایران در ورزشهای تیمی در دنیا جایگاهی ندارد اما در سالهای اخیر موفقیت‌های والیبال، صعود بسکتبال به المپیک، سه بار صعود فوتبال به جام جهانی و موفقیت‌های کشتی در مسابقات جهانی و المپیک این فرضیه را باطل کرد و نشان داد جوانان ایران در عرصه‌های جهانی با شایستگی می‌درخشند و افتخار آفرینی می‌کنند.

زن ایرانی، انقلاب و ورزش

با پیروزی انقلاب اسلامی، دیدگاه جدیدی در باره حقوق اجتماعی وسیاسی زنان در جامعه ایران مطرح شد. دیدگاهی که در عین رعایت موازین اسلامی، امکان مشارکت زنان را در اجتماع، به شکل گسترده ایی امکان پذیر ساخت.

بی تردیددر ایجاد این دیدگاه، حضرت امام خمینی ( ره) بنیانگذار جمهوری اسلامی نقشی کلیدی و اساسی داشت و پس از ایشان نیز،حضرت آیت الله خامنه ای مقام معظم رهبری دراین راستااهتمام ویژه ای داشته ودارند.

تأکیدات وتوصیه های مکرر امام راحل و مقام معظم رهبری مبنی برحضور زنان در اجتماع از جمله در مراکز علمی و آموزشی، تظاهرات، رأی گیری ها و انتخابات و مشارکت زنان درشکل ‏گیری وپیروزی انقلاب اسلامی،نشان دهنده اعتقادواقعی به حقوق سیاسی واجتماعی زنان در بین تصمیم گیرندگان کشور ما بود که براین اساس صریح ترین موضع گیری نسبت به مشارکت زنان درقانون اساسی جمهوری اسلامی هم جا گرفت.

دراین قانون نه تنها تبعیضی در لفظ و معنا به دلیل جنسیت مقرر نشده و راه قانونی برای مشارکت زنان در تمامی صحنه ها فراهم آمده است، بلکه درآن از شان خانوادگی و اجتماعی زنان هم حمایت شده است.

به عبارتی، انقلاب اسلامی، زمینه مشارکت سیاسی ـاجتماعی زنان را فراهم کردوبه موازات حضور آنان در این عرصه، در ورزش هم که جزء حقوق این قشر تاثیر گذار جامعه محسوب می شوند، حضور زنان افزایش یافت.

با توجه به این که قبل از پیروزی انقلاب اسلامی، زیرساخت هایی از جمله ایجاد ورزشگاه ها و سالن ها برای ورزش بانوان با رعایت موازین اسلامی درنظر گرفته نشده بود، توجه ویژه مسئولان در این سال ها به ورزش بانوان،شکوفا شدن استعداد های زنان ورزشکار وکسب موفقیت های فراوان توسط آنهادر عرصه های داخلی و خارجی را فراهم کرد.

زنان ایرانی و مناصب سیاسی آنان پس از پیروزی انقلاب

پس ازپیروزی انقلاب اسلامی در ایران، عده ای از زنان بر اساس توانایی ، قدرت واحترامی که داشتند، توانستند به عرصه سیاسی راه یابند که دراین راستا می توان به مرضیه دباغ نخستین زنی که فرماندهی سپاه همدان را برعهده داشت، اشاره کرد.

وی همچنین نخستین زنی بود که از سوی حضرت امام خمینی (ره) بنیانگذار جمهوری اسلامی ایران درسال 67 به همراه هیاتی پیام ایشان را به میخائیل گورباچف رییس جمهوری اتحاد جماهیر شوروی سابق ارایه کند.

معصومه ابتکارنیز نخستین زن ایرانی است که پس از انقلاب اسلامی و در زمان سیدمحمد خاتمی رییس جمهوری سابق ایران وارد هیات دولت شد و معاونت ریاست جمهوری و ریاست سازمان حفاظت محیط زیست ایران را برعهده گرفت.

شهلاحبیبی هم نخستین زنی بود که توسط آیت الله اکبرهاشمی رفسنجانی رییس جمهوری پیشین ایران حکم مشاورت ریاست جمهوری در امور زنان را دریافت کرده بود.

باگذشت چندسال پس ازانقلاب و در دوران اصلاحات و با تاسیس مرکز مشارکت امور زنان در 1376 ریاست این مرکز هم برای نخستین بار به زهرا شجاعی سپرده شد.

در راستای حضور بیشتر زنان در عرصه های سیاسی، در دولت دهم مرضیه وحید دستجردی به عنوان نخستین وزیر زن پس از انقلاب و سومین زن دولتمرد به وزرات بهداشت، درمان و آموزش پزشکی راه یافت.

مریم مجتهدزاده هم به عنوان آخرین رئیس مرکز امور زنان و نخستین معاون امور زنان و خانواده به عرصه سیاسی راه یافت و شهیندخت مولاوردی هم به عنوان نخستین معاون امور زنان و خانواده دردولت دکتر حسن روحانی رییس جمهوری دولت یازدهم به این سمت گمارده شد.

فاطمه بداغی به عنوان نخستین بانوی حقوقدان دولت به معاونت حقوقی ریاست جمهوری که پیش از این با معاونت پارلمانی آمیخته بود راه یافت و الهام امین زاده هم به عنوان نخستین زن راه یافته به دولت تدبیر و امید سکان این معاونت را در دست گرفت.

نسرین سلطانخواه هم در زمره زنان ایرانی است که در دولت دهم معاونت علمی فناوری ریاست جمهوری به وی سپرده شد.

مرضیه افخم نیز به عنوان نخستین سخنگوی زن وزارت امورخارجه پس از انقلاب اسلامی در دولت یازدهم از سوی وزیر امور خارجه منصوب شد.

همچنین منصوره شریفی صدر به عنوان نخستین نماینده زن ایران در ژنو ، پس از پیروزی انقلاب از سوی دولت تدبیر و امید منصوب شد.

باوجودحضورزنان در سمت های اجرایی به ویژه در بخش های سیاسی و علمی ،مشارکت آنان دراحراز سمت نمایندگی مجلس شورای اسلامی قابل توجه است.

در نخستین دوره انتخابات مجلس شورای اسلامی چهار نماینده زن از تهران ( بهروزی، دستغیب،رجایی و طالقانی)ودردوره چهارم برای نخستین بار نمایندگان زن ازچهاراستان اصفهان، خراسان ، کرمانشاه و آذربایجان شرقی راهی مجلس شدند تا تعداد کل نمایندگان زن در این دوره به 9 نفر برسد.

همچنین تعداد نمایندگان زن در دوره پنجم به 14 نماینده،دوره ششم 13 نماینده ، هفتم 13،هشتم 8 و نهم به 9نماینده رسید.

زنان و ورزش

اگر نیم نگاهی به تاریخچه ورزش درایران بیندازیم می توان گفت درمیان کشور های مشرق زمین، بی گمان ایران تنها کشوری است که در نظام تعلیم و تربیت خودبیشترین اولویت را به ورزش و تربیت بدنی داد و انقلابی واقعی در ورزش زنان رخ داد.

توجه به ورزش جزو لاینفک نهضت زنان به شمار می رود و همین امر دورنمای جدیدی را در زمینه ی تلاش انسان گشوده است.

ورزش بانوان پس ازپیروزی انقلاب اسلامی درسازمان تربیت بدنی کارخود را در قالب کمیته ورزش خواهران آغاز کرد و خانم خلیلی به عنوان نخستین رئیس این کمیته مشغول به فعالیت شد.

اما ازآنجایی که یکی از عرصه های بروز قابلیت های ورزشی، میادین بین المللی است به دلیل مغایرت الگوهای رایج با مذهب و اعتقادات زنان مسلمان جهان، حضور این دسته از زنان مسلمان درمسابقات بین المللی و بعضا ملی بسیار کمرنگ بوده است.

براین اساس و با پیشنهاد نائب رئیس وقت کمیته ملی المپیک ایران در سال 69 وحمایت دولت شورای همبستگی ورزش بانوان(فدراسیون اسلامی ورزش زنان) در هیات اجرایی کمیته ملی المپیک به تصویب رسید و «فائزه هاشمی» دختر آیت الله هاشمی توانست دردولت ششم به عنوان نخستین معاون رئیس کمیته ملی المپیک منصوب شود.

خانم طاهره طاهریان اولین معاون امور زنان سازمان تربیت بدنی بود و مرضیه اکبرآبادی، هم نخستین معاون امور زنان “وزارت ورزش و جوانان”‌شد . اکنون رباب شهریان این مسولیت را در دولت یازدهم برعهده دارد.

شهناز کرود هم به عنوان نخستین رییس فدراسیون شمشیربازی پس از انقلاب به این سمت منصوب شد.

فریده شجاعی به عنوان نخستین نایب رئیس کمیته توسعه و بهبود ورزش های بانوان کشورهای اسلامی، عضو کمیته طب ورزشی فدراسیون پزشکی و کشورهای اسلامی، عضو شورای تحقیقات سازمان تربیت بدنی، مربی بدنساز تیم ملی بسکتبال، فوتبال و به مدت8 سال رئیس کمیته فوتبال بانوان و عضو هیات رئیسه فدراسیون فوتبال را برعهده داشت.

طاهره طاهریان هم در دولت فعلی به عنوان نخستین زن در میدان ورزشی در سمت مشاور معاون رئیس جمهوری در امور ورزش دختران و زنان در دولت تدبیر و امید منصوب شد.

با وجود کسب شماری از مدال های قهرمانی توسط بانوان شایسته ایرانی طی این سالیان هنوز آنگونه که لازم است ازظرفیت های آنان بخوبی استفاده نشده است. انتظار می رود جایگاه زنان در مدیریت ورزشی و اجتماعی - سیاسی با تدبیردولت یازدهم دربکارگیری و استفاده از ظرفیت آنان تقویت شود.

متأسفانه معیار رایج برای ارزیابی فعّالیّتهای ورزشی تعداد مدال و حضور در المپیک و از این دست ملاکهای کمّی و محدود است.

برای ارزیابی وضعیّت ورزش در یک جامعه بهتر است تعریف درستی از ورزش و اهداف آن(سلامتی جسمی و روحی، فردی و اجتماعی) داشته باشیم و بر اساس این تعریف ببینیم چقدر به اهداف ورزش نزدیک شده ایم.

قطعاً با این معیار، ارزش ورزش همگانی بسیار بالاتر از جایگاه امروزی آن خواهد بود. قطعاً با این معیار، یکی دو رشتهء خاص که در سطح حرفه ای اصولاً ورزش(Sport) محسوب نمی شوند و بیشتر به بازی(Game) شبیهند، به سایر رشته های ورزشی سروری و زورگویی نخواهند کرد.

با این معیار اگر نگاهی به ورزش پیش از انقلاب بیندازیم، ورزشهای مردمی(مانند ورزش زورخانه ای و بازیهای بومی) نمرهء نسبتاً خوبی می گیرند و ورزش حرفه ای جز در چند مورد محدود شرمنده خواهد بود! پس از انقلاب هم توسعهء فعّالیتهای ورزشی بطور کلّی غیرقابل انکار است ولی متأسفانه جهتگیری آن گاهی با اهداف اصلی ورزش همخوانی ندارد.

امّا مهمترین چیزی که باید به آن توجّه کرد: پس از انقلاب تا دههء 70 شاید حرکت خاصّی دیده نشود که به شرایط جنگی کشور بر می گردد ولی از دههء هفتاد گسترش سازمانهای ورزشی، تبلیغات رسانه ای مرتبط با ورزش و بودجه های ورزشی چشمگیر و گاهی بیش از حدّ لازم بوده تا جایی که رشته های عجیب و غریب اکنون برای بخشی از مردم شناخته شده و مرسوم هستند و چندین تیم ریز و درشت و رنگارنگ در حال فعّالیّتند.

مهمترین آفت ورزش ما امروز چیزی است که پیش از انقلاب شاید حتّی در سطح فکر و مخیّلات مدیران ورزشی هم نمی گنجید:

1-بیگانگی با علم ورزش

2-دوری از اهداف کلان توسعهء ورزش در جامعهء ایرانی_اسلامی

3-بیماریهای مدیریتی و سازمانی که گریبانگیر دیگر بخشهای جامعه هم هست.

حوزه عمرانی ورزش در پس از انقلاب

از بدو تاسیس شرکت توسعه و تجهیز اماکن ورزشی ایران تاکنون حدود 300 پروژه ورزشی در سطح کشور افتتاح شده است. پروژه‌ها فضایی بالغ بر 532338 متر مربع فضای سرپوشیده و 1295337 مترمربع فضای ورزشی روباز به سرانه قبلی اضافه کرده و جمعا 243 سانتی‌متر مربع سرانه ورزشی ایران را افزایش داده است. در این میان ساخت 18 استادیوم 15 هزار نفری و همچنین 8 سالن مسابقاتی 6 هزار نفری به عنوان شاخص‌های بهره‌برداری از فضای ورزشی با قابلیت بهره‌برداری تخصصی حائز توجه است. ضمن اینکه تعداد 4 پیست دوچرخه‌سواری، 2 استخر قهرمانی، 3 سالن تخصصی دوومیدانی، 4 استادیوم با ظرفیت 5 هزار نفر نیز در لیست این پروژه‌های ورزشی تخصصی دیده می‌شود. شرکت توسعه اماکن ورزشی هم‌اکنون در حال اجرای 295 پروژه ورزشی است. این پروژه‌های نیمه تمام شامل 12 استادیوم 15 هزار نفری و بزرگتر، 11 سالن 6 هزار نفری، 9 پیست تخصصی دوچرخه‌سواری، 12 سالن تخصصی دوومیدانی و 40 استادیوم 5 هزار نفری است. این مجموعه به همراه 211 پروژه باقی مانده دیگر جمعا 4292220 متر مربع فضای ورزشی تخصصی در سطح استان‌های منتخب ایجاد کرده و در صورت اجرای نهایی، سرانه ورزشی کشور را 572 سانتی‌متر مربع افزایش می‌دهد.

ورزش ایران در پس از انقلاب 1357 دستاوردهای زیادی را در حوزه های مختلف به ارمغان آورد و بارها با اهتزاز پرچم مقدس جمهوری اسلامی ایران موجب افتخار و غرور ملی شد. با این حال به نظر می رسد مرز پرگهر ایران توانایی فتح قله های رفیع تر در حوزه ورزش را دارد. قله هایی که قطعا با همدلی وحدت می تواند برای ایران به ارمغان بیاید. توسعه ورزش می تواند سلامت نسل های آتی ایران را تضمین کند، به صرفه جویی ارزی و توسعه اقتصادی کمک و زیرساخت های عمرانی را در سطح کشور افزایش دهد. اهدافی که قطعا با روحیه انقلابی مردم و مسئولان این آب و خاک دور از دسترس نیست.

با وجود موفقیت ها و دستاوردهایی که ورزش ایران در حافظه تاریخی ملت به یادگار گذاشته است، متاسفانه ضعف در حوزه مستندسازی فعالیت های جامعه ورزش ایران کاملا مشهود است. چونان که ما برای دستیابی به همه اطلاعات و ارقام برای تدوین این گزارش با بی مهری برخی مسئولان و محدودیت های زیاد روبرو شدیم. امید است که با توجه به تغییر ساختار سازمان تربیت بدنی به وزارت ورزش، برنامه مستند سازی هزینه ها و چالش ها و دستاوردهای مجموعه بزرگ ورزش کشور نیز در دستور کار قرار بگیرد.

به گزارش صاحب نیوز، به نقل از مهر، ورزش به عنوان دومین پدیده فراگیر در جامعه جهانی بعد از مذهب شناخته می‌شود که از یکسو در سلامت جامعه تاثیرگذار بوده و از سوی دیگر موفقیت‌ها و شکست‌های تیم‌های ورزشی و ورزشکاران در عرصه‌های قاره‌ای و جهانی، تاثیرات فراوانی را در سطح یک جامعه از خود برجای می‌گذارد تا جائیکه برخی از ورزش‌ها و ورزشکاران به الگوهای اجتماعی در سطح جوان جامعه مبدل می‌شوند.

ورزش ایران هم پس از انقلاب شکوهمند اسلامی وارد فاز جدیدی از فعالیت خود شد که در دهه اول انقلاب به خاطر جنگ تحمیلی نتوانست در عرصه‌های بین‌المللی حضوری موفق داشته باشد اما بعد از دوران سازندگی، امروز شرایط برای شکوفایی استعدادهای ایران در بخش‌های انفرادی و تیمی بوجود آمده و شاهد موفقیت‌های تیم‌ها و ورزشکاران ایران در رقابتهای مهم بین‌المللی هستیم.

ورزش که در قانونی اساسی ایران اینگونه به آن اشاره شده: «دولت موظف است برای آموزش و پرورش و تربیت بدنی رایگان برای همه در تمام سطوح، همه امکانات خود را به کار برد»، هنوز نتوانسته جایگاه واقعی‌اش را در کشور بدست آورد که رسیدن به این موضوع نیاز به توجه ویژ‌ه‌تر در بحث‌‌های تخصیص بودجه و استفاده از مدیران کاربلد و با تجربه در همه عرصه‌های آن دارد.