ادامه:
تاريخچه واليبال در جهان
واليــبال در سال 1895 ميلادي مطابق با سال 1274 شمسي ، يعني 111 سال قبل توسط ويليام . ج . مورگـان مدير Y.M.C.A در هوليوك ايالت ماسا چوست آمريكا ابداع شد. در ابتدا اين ورزش مينتونت نام گذاري شده بود و دليل انتخاب اين نام براي همگان نامعلوم بود. تحت تاثير محبوبيت بسكتبـال در بين عامه ، مورگان تصميم گرفت براي دانشجويان خود ، ورزشي را بوجود آورد كه بازي از روي تور انجام گيرد و لذت بخش باشد. مورگان با استفاده از تور تنيس روي چمن كه به دو طرف ديوار سالن ورزش بسته مي شد و با استفاده از توئي توپ بسكتبال كه بدليل سبكي وزن به دستها آسيب نمي رساند ، بازي را شروع كرد. با وجود اينكه بطور آهسته و كند از Y.M.C.A آغاز شد ولي طولي نكشيد كه در كليه شهرهاي ماساچوست و نيوانگلاند عموميت يافت.
در اسپرينگ فيلد ، دكتر ت ـ آ هالستيد با مــشاهده بازي ، مينتونت را به واليبال تغيير نام داد ، زيرا قصد اساسي از بازي كردن ، فرستادن و برگـشت دادن ( رد و بدل كردن ) توپ از روي تور است كه كلمه واليبال در معنا اين نيت را مشخص مي سازد. با اينكه واليبال در آغاز ورزش سالني بود و در محل هاي سرپوشيده بازي آن انجام مي شــد ، و اســاسا” براي فعاليت هاي سرگرم كننده پيشه وران و تجار اختصاص يافته بود ، ولي كم كم به زمين هــاي روبـــاز كشـيده شد و بعنوان يكي از فعاليت هاي جالب توجه تابستاني در آمد و به شدت تعقيب مي شد.
در آغاز براي بازي واليبال قوانين خاصي تدوين نشده بود ، هر فرد و در هر كشــوري بميل خود و به طريق مختلف با توپ بازي مي كردند. رفته رفته واليبال در مناطق و نواحي مـختلف جــــــهـان گسترش مي يافت. همچنانكه هر ابداع يا اختراعي در آغاز با نواقصي همراه بوده و به مـرور زمـان تكـــــميل و رفع نواقص مي شود ، واليبال نيز از اين قاعده مستثني نبود و كم كم قوانين براي اين بازي وضع شد و روشها و حركات تكنيكي جايگزين حركات قبلي گرديد.
اولين كشور خارجي كه واليبال را پذيرفت ، كشور كانادا و بـه ســـال 1900 بــود. اساساً نهضت Y.M.C.A ( سازمان جوانان مسيحي ) در معرفي اين ورزش به ديگر كشورهاي جهان و تعميم آن سهم فراواني دارد. بازي واليبال در پايان سال 1900 به هندوستان و در سال 1905 به كوبا ، 1909 به پورتوريـــكـــو ، 1910 به فيليپين ، 1912 به اوروگوئه ، 1913 به چين و 1917 به ژاپن و به تدريج از سال 1914 به بعد توسط سربازان قواي آمريكا و مستشاران و اشخاص ديگر ، به كشورهاي اروپائي از قـــبـــيل فرانسه ، چكسلواكي ، لهستان ، شوروي و بلغارستان و ساير كشورهاي اروپائي معرفي شد و تعميم يافت. ولي بسبب بيگانه بودن اين ورزش براي اروپائيان ، در ابتدا امر قبول آن به كندي صـــورت مي پذيرفت. فرانسه ، چكسلواكي و لهستان سه كشوري بودند كه قبل از ديگران اقدام به تشــكيل فدراسيون ملي واليبال در كشور خود نمودند.
بطور كلي تغييرات و پيشرفت واليبال را مي توان به سه دوره تقسيم نمود. دور اول از سال آغاز تا 1918 ، دوره دوم از سـال 1919 تا سال 1946 و دوره سوم از سال 1947 به بعد كه تــغــيــيرات و پيشرفت اساسي واليبال در دوره سوم صورت پذيرفته است. پــس از جــنـگ بــين المللي دوم ، فعاليت هاي فراوان براي حركت جديد به واليبال مجدداً آغاز شـــد و اولـــــين مــسـابـقه يين المللي در قاره اروپا بين دو كشور فرانسه و چكسلواكي و در شهر پـــاريس برگزار گرديــد. پـيـگـري براي تاسيس فدراسيون بين المللي واليبال ادامه يافت. مذاكرات بين سه كشور فرانسه ، چك و لهستان منتج به موافقت در جهت تشكيل گــنـگره ويــژه بــراي تــاسـيـس اتحاديه بين المللي واليبال گرديد. ســرانـجـام در تـاريـخ آوريل 1947 كنگره با شركت نمايندگان چهارده كشور از سراسر جهان در پاريس برگزار شد و مـوافـقـت شـد فـدراسـيـون بـيـن الـمـلـلـي واليبال (F.I.V.B) تـاسـيـس گـردد كه اين فدراسيون در پاريس تشكيل شد و آقاي پل ليبود از كشــور فرانسه بعنوان اولين رئيس فدراسيون بين المللي واليبال انتخاب شد.
در سال 1949 اولين دوره مسابقات جهاني واليبال بــراي مــردان در پراگ و در سال 1952 دومين دوره مسابقات جهاني مردان و اولين دوره مسابقات جهاني زنان در مسكو برگزار شد. بــرنامه مسابقات واليبال بطور منظم هرچهار سال يكبار تاكنون در كشورهاي مختلف انجام شده است . در ســال 2006 دوره شــانـزدهم مسابقات واليبال جهاني مردان با شركت 24 تيم و دوره پانزدهم مسابقات جــهاني زنان با شركت 24 تيم در كشور ژاپن انجام يافت. تيم ملي واليبال بزرگسالان مردان ايران در اين مسابقات شركت نمود . به سبب اهميتي كه واليبال در بين ورزشها بدست آورد ، در سال 1964 مسابقات واليبال مردان و زنان به برنامه بازيهاي الــمـپـيــك توكيو اضافه شد.
در تاریخچه والیبال جهان باید ژاپن را بعنوان دگرگون کننده تکنیک ها ، تاکتیک ها و آمــادگی جسمانی در والیبال معرفی نمود. تیم های صاحب نام زنان و مردان دنیا که از اولین مسابقات جهانی و المپیک و جام جــهــانـــی تا کنون توانسته اند مقام های اول تا ششم را در جهان بدست آورند عبارتند از : کشورهای شوروی ، ایتالیا ، ژاپن ، چکسلواکی ، آمریکا ، لهستان ، بلغارستان ، رومانی ، مجارستان ، آلمان شرقــــــی ، کوبا ، برزیل ، آرژانتین ، کره جنوبی ، چین ، پرو ، فرانسه ، كره شمالی ، هلند ، سوئد و کانــــادا.
تاريخچه واليبال در ايران
ورزش واليبال حدود سال 1299 شمسي يعني 80 سال قبل، (در سال 1379) توسط جناب آقاي ميرمهدي ورزنده استاد بزرگ ورزش، به ايران آورده شد و از دارالمعلمين ورزش آغاز به تعليم گرديد. بازي واليبال در ايران در ابتداي امر داراي قواعد خاصي نبود و به شكلهاي مختلف آن را بازي ميكردند. فنون و تاكتيكهاي واليبال نيز مانند قوانين آن پايه و اساس اصولي نداشت و هر بازيكن به ابتكار شخصي و اختصاصي خود كه اكثر با مشت يا سمبه زدن همراه بود با توپ بازي ميكرد. ليكن در سال 1302 شمسي با استفاده از ترجمه مجلات خارجي قوانيني كه در آنزمان در كشورهاي ديگر اجرا ميشد، در ايران نيز تا حدودي از آن پيروي ميگرديد. در سال 1314 يك دوره مسابقه باشگاهي در تهران برگزار گرديد كه تيم واليبال باشگاه دربند برنده جام قهرماني گرديد. در همين سال نيز چند مسابقه دوستانه و تشويقي بين تيمهاي بانوان تهران انجام شد. در سال 1318 اولين دوره مسابقات واليبال قهرماني ايران همزمان با مسابقات ساير رشتههاي ورزشي برگزار شد. در ابتداي تاسيس فدراسيونهاي ورزشي (سال 1324)، واليبال و بسكتبال داراي فدراسيون مشترك بود و تا سال 1336 به همين نحو ادامه داشت و همه ساله مسابقاتي تحت عنوان قهرماني باشگاهها، دستجات آزاد، انتخابي، قهرماني مدارس و دانشكدههاي هر شهرستان و نهايتاً قهرماني كشور انجام ميگرفت.
واليبال بعد از پيروزي انقلاب اسلامي ايران
در سالهاي اول پيروزي انقلاب اسلامي ايران ، به علت تعويض پي در پي رئيس فدراسيون و تغييرات وسيع در كادر هيئت رئيسه، برنامههاي واليبال شكل پايداري نداشت و مسابقات بين المللي چه در داخل و چه در خارج از كشور متوقف گرديد و فقط كوشش ميشد در زمينه ورزش عمومي گسترش وسيع تري بوجود آيد و مسابقات قهرماني كشور نيز همه ساله انجام گردد. اعزام داوران به كلاسهاي داوري بينالمللي تقريباً شكل منظم داشت، اما اعزام مربيان به كلاسهاي بينالمللي قطع گرديد. واليبال و هندبال بانوان سال 1386 اولين حضور بين المللي خود را بعد از انقلاب تجربه كردند چرا كه پيش از اين ( بعد از انقلاب در ايران) پوشش آنها مورد تاييد مسوولان ورزش ايران و مقامات آسيايي قرار نگرفته بود. به هرحال با رفع اين مشكل هندبال تيرماه طلسم را شكست و آنها اولين تجربه شان را ارديبهشت 86 در يك دوره بازي هاي دوستانه قطر به دست آوردند.البته در اين مورد گفته مي شد مشكل هندباليست ها حتي پيش از بازي هاي آسيايي دوحه حل شده بود و تنها به دليل نوپا بودن اين تيم و عدم شناخت از حريفان از اعزام تيم جلوگيري شد. اما عليرضا رحيمي بعد از بازي هاي دوحه از اين تصميم ابراز پشيماني كرد و گفت اگر تيم دختران اعزام مي شد، حداقل عنوان چهارم را به دست مي آورد. انتظار 32 ساله واليباليست ها هم شهريورماه سال 86 سرآمد و آنها بعد از تاييد لباس هايشان توسط كنفدراسيون واليبال آسيا 14 تا 22 شهريور در مسابقات قهرماني آسيا حاضر شدند. واليبال زنان ايران كه بهترين نتيجه را با كسب عنوان سومي در رقابت هاي 1966 بانكوك به دست آورده، طبيعي بود كه بعد از سال ها دوري عملكرد چشمگيري نخواهد داشت و با ايستادن روي پله دوازدهم بين 13 تيم شركت كننده، اولين حضورش بعد از پيروزي انقلاب را به پايان رساند. البته آنها پيش از اين تجربه يك مسابقه دوستانه در ابوظبي را هم داشتند اما با اين حال شركت در مسابقات رسمي تايلند سروصداي زيادي به پا كرد و با مخالفت و اعتراض برخي مراجع، حالاشنيده مي شود با وجود تاييد پوشش لباس واليباليست ها از سوي مسوولان ايران و آسيا، تيم ملي اين رشته فعلاً ديگر اعزامي پيش رو نخواهد داشت. به همين دليل هم دعوت كشورهاي نيوزلند، سريلانكا و تايلند از تيم دختران ايران براي حضور در تورنمنت هاي اين كشورها بي پاسخ گذاشته شد تا حضور اولين تيم مسلمان در مسابقات واليبال به همان يك دوره بازي هاي تايلند محدود شود.(2)
تاريخچه هندبال جهان
تاريخچه هندبال در جهان (( هومر)) تاريخ نويس مشهور يونان در كتاب معروف خود (( اوديسه )) از ورزش هندبال با نام (( اورانيا)) ياد كرده است و تصاوير مربوط به اين بازي نيز كه در سال 600 قبل از ميلاد روي يكي از ديوراهاي آتن قديم حجاري شده بود ، در سال 1926 كشف شد.در قرن هاي شانزدهم و هفدهم ميلادي خانم هاي درباري و شواليه هاي به اين بازي كه تغيير مختصري يافته بود مي پراختند و شاعران وقت ، آن را اولين بازي تابستاني نام نهاده بودند. ((كنراد كخ)) كه يك معلم ورزش آلماني بود، در سال 1890 هندبال را به صورت جديدتري با نام (( رافابل اشپيل)) معرفي كرد كه از آن پس آن را به صورت هندبال يازده نفره بازي مي كردند كه شباهت زيادي به يكي از بازي هاي محلي چكسلواكي به نام ((هازنا)) داشت. پس از اولين جنگ جهاني ((هرمان)) رئيس فدراسيون هندبال آلمان براي گسترش و تحكيم اين ورزش بسيار كوشش كرد. البته دكتر((كارل شلنز)) استاد دانش سراي عالي تربيت بدني و ورزش برلين كه او را پدر هندبال ناميده اند، پيش تر و در سال 1920، مقررات اين ورزش را تدوين كرده و آن را در كلاس هاي خود به مرحله اجرا درآورده بود ، لذا پس از او شاگردانش موجبات گسترش اين ورزش را در سراسر آلمان فراهم آوردند. در كشور هاي شمالي به دليل سردي هوا ، براي اجراي اين ورزش در سالن ، شكل تازه اي به آن داده شد كه اين امر باعث پيدايش هندبال هفت نفره امروزي شد.اين ورزش بين سالهاي 1904 تا 1920 با استفاده از بعضي قوانين بازي فوتبال ، در قاره اروپا توسعه بيشتري يافت و به همين دليل ، ((فوتبال)) اثر بسياري بر آن گذاشته است. قبل از تشكيل فدراسيون هندبال در آلمان ، اين ورزش به ضميمه فدراسيون هاي ژيمناستيك و دو و ميداني اداره مي شد، اما ((كارل ديم)) براي يكنواختي آن اقداماتي انجام داد كه بعدها به نتيجه رسيد.تا سال 1928 از نظر تشكيلات بين المللي نيز هندبال ، جزو فدراسيون بين المللي دو و ميداني محسوب مي شد. اما به دليل اهميت هندبال ، اين فدراسيون در هشتمين كنگره خود كه در سال 1926 برگزار شد ، كميسيوني براي مستقل كردن آن به وجود آورد و سرانجلم در اوت 1928 ، فدراسيون بين المللي مستقل هندبال با يازده كشور عضو در آمستردام تشكيل شد و ((اوري براندرج)) عضو هيات مديره آن ، براي گسترش اين ورزش كمك هاي بسياري كرد. در همان سال اولين بازي نمايشي هندبال در آمستردام انجام شد و در سال 1931، كميته بين المللي المپيك اجازه داد كه هندبال جزو بازي هاي المپيك درآيد. اولين بازي هاي بزرگ و رسمي هندبال در المپيك سال 1936 برلن در رشته يازده نفره مردان انجام يافت، و كشورهاي آلمان ، اتريش و سوييس به ترتيب مقام هاي اول تا سوم را به دست آوردند.
هندبال در ايران
تاريخچه هندبال در ايران در سال 1344 شمسي ((دكتر علي محمد اميرتاش )) پس از پايان تحصيلات دوره ليسانس در رشته تربيت بدني و ورزش از كشور فرانسه به ايران مراجعت كرده و گفتگو ها و اقدامات اوليه را جهت تاسيس فدراسيون هندبال ايران از طريق كميته ملي المپيك شروع نمود. مدارك لازم نيز از فدراسيون بين المللي هندبال گرفته شد تا از اين طريق ، مقدمات پيدايش ورزش هندبال هفت نفره در ايران فراهم شود. اما با تغييرات اداري در يك سال بعد ، در جلسه كنگره روساي تربيت بدني و مديران فني استان ها و فرمانداري هاي كل ايران كه هم زمان با برگزاري مسابقات ورزشي آموزشگاه هاي كشور در خرداد ماه سال 1345 در شيراز تشكيل شد ، (( دكتر اميرتاش )) طي شرح مبسوطي ، تصويب و اجراي هندبال در آموزشگاه هاي كشور را به كنگره پيشنهاد كرد ، ليكن به علت آشنا نبودن شركت كنندگان در كنگره با ورزش هندبال ، متاسفانه اين پيشنهاد به تصويب نرسيد و بررسي بيشتر درباره آن به آينده موكول شد.در سال 1347، تغييرات و سازماندهي جديدي در اداره كل تربيت بدني وزارت آموزش و پرورش پديد آمد كه تصويب بازي هندبال را همانند يكي از ورزش هاي رسمي آموزشگاه هاي كشور ممكن ساخت. مسئولان وقت كه از افراد با تجربه بودند و با ورزش هاي جديد نيز آشنايي داشتند، اين پيشنهاد را با احتياط و به طور غير رسمي پذيرفتند ، و بنا شد (( دكتر اميرتاش )) براي آزمايش ، دو تيم در دبيرستان البرز تهران تشكيل و تمرين دهد تا بتواند ورزش هندبال را در عمل به روساي ادارات و مديران فني تربيت بدني كشور كه بار ديگر در تهران گرد مي آمدند، نشان دهد. هم زمان با تمرين اين دو تيم ، اولين نشريه هندبال هفت نفره در ايران كه شامل خلاصهمقررات بازي و مقدماتي از مهارت هاي انفرادي و دسته جمعي بود، در 27 صفحه تهيه و در اختيار مسئولان و دست اندركاران تربيت بدني آموزش و پرورش گذاشته شد.به همت اداره كل تربيت بدني وزارت آموزش و پرورش ، در بهمن سال 1347، سمينار بررسي مسايل و مشكلات تربيت بدني و ورزش آموزشگاههاي كشور ، با شركت روساي اداره هاي تربيت بدني و مديران فني استان ها و فرمانداري هاي كل در تهران تشكيل شد و در ضمن يك مسابقه كامل بين دو تيم هندبال دبيرستان البرز ترتيب يافت و نشريه 27 صفحه اي كه به همين منظور تهيه شده بود در دسترس شركت كنندگان سمينار گذاشته شد، در جلسه بعدي اين سمينار تصميم گرفته شد ، با توجه به امتيازات تربيتي و ورزشي كه هندبال هفت نفره دارد، به عنوان يكي از رشته هاي ورزشي به آموزش و پرورش ، پيشنهاد شود. پس از چهار سال انتظار ، اين اولين پيروزي بود. پيش از پايان سال 1347 ، پيشنهاد مذكور تصويب شد و فدراسيون هندبال آموزشگاه هاي كشور شكل گرفت.. تاسيس فدراسيون هندبال در سال 1352 با توجه به پشتوانه اي كه از نظر تعداد بازيكن و مربي در كشور ايجاد شده بود ، سازمان تربيت بدني وقت به اين ورزش توجه پيدا كرد و سرانجام در سال 1354 فدراسيون هندبال تاسيس و (( مهندس هارون مهدوي )) عهده دار امور آن شد.
اولين مسابقات قهرماني زنان 1370درتهران انجام گرفت. بعد از سال 70 هندبال زنان به تدريج رشد يافت. در سال 83ايران قهرمان مسابقات هندبال بانوان كشورهاي همجوار شد .تيم ملي هندبال بانوان با 6 امتياز بر سكوي نخست ايستاد و تيمهاي سوريه با 4 امتياز و آذربايجان با 2 امتياز عناوين دوم و سوم را به خود اختصاص دادند. به منظور آماده سازي جهت حضور در مسابقات قهرماني آسيا،بانوان هندباليس ايراني براي اولين بار در سال 85 با سفر به سوريه نخستين اعزام برون مرزي خود را تجربه كرد.رقابت هاي سوريه اولين اعزام رسمي تيم ملي بانوان ايران در يك ديدار برون مرزي بود. اين اعزام در حقيقت يك استارت خوب براي حضور قدرتمند تيم ايران در رقابتهاي آسيايي هندبال بانوان در قزاقستان بود كه تيرماه سال86 انجام شد.همچنين اعزام تيم هندبال جوانان بانوان به قطر جهت برگزاري دو ديدار تداركاتي با تيمهاي ملي جوانان الف و ب آن كشوردر سال 86 نيز از رخدادهاي اين رشته است.تيم بانوان ايران سال 86 اولين حضور خود را در رقابتهاي آسيايي تجربه کرده است. و از آنجاييكه بسياري از کشورهاي عربي و صاحب نام هندبال وارد بخش قهرماني برون مرزي بانوان نشده اند و بانوان ايران با دريافت امتياز شرکت در رقابتهاي آسيايي سال 87 شانس زيادي براي کسب مقام در اين قاره دارند. (3)(4)
توپي- راكتي
بدمينتون در جهان
از هزاره دوم قبل از ميلاد مسيح در چين چيزي شبيه بدمينتون امروزي بازي مي شد و سپس در هندوستان رايج و و بنام پونا بوده است اين ورزش به وسيله افسران انگليسي ساكن ان كشور به انگلستان برده شد... از هزاره دوم قبل از ميلاد مسيح در چين چيزي شبيه بدمينتون امروزي بازي مي شد و سپس در هندوستان رايج و و بنام پونا بوده است اين ورزش به وسيله افسران انگليسي ساكن ان كشور به انگلستان برده شد و كم كم در بسياري از كشورهاي ديگر رواج يافت .در حال حاضر در بيشتر ممالك بخصوص كشورهاي اسيايي اين ورزش در زمره بازيهاي پر طرفدار در امده است در انگلستان اين ورزش براي اولين بار در قصر بدمينتون در خانه لرد بيوفورت بازي شد تا سال 1887 براي بازي بدمينتون مقررات خاصي وجود نداشت و اغلب ان را بازي قصر بدمينتون مي ناميدند تا انكه فدراسيون بدمينتون در انگلستان تاسيس گرديد و قوانين و مقررات خاصي براي ان تدوين نمود و ان را رسما بازي بدمينتون ناميد .در سال 1934 فدراسيون بين المللي بدمينتون توسط سرجورج توماس تاسيس گرديد . در سال 1939 فدراسيون بين المللي بدمينتون تصميم به انجام مسابقات بين كشورها گرفت و سرجورج توماس تاسيس گرديد .در سال 1939 فدراسيون بين المللي بدمينتون تصميم به انجام مسابقات بين كشورها گرفت و سرجورج توماس رئيس فدراسيون شخصا جامي به تيم برنده در قسمت مردان اعطا نمود كه به نام كاپ توماس معروف است .اين مسابقات تحت همين نام هر سه سال يكبار در قسمت مردان بصورت تيمي برگزار مي شود .
در سال 1957 مسابقات بين المللي بانوان نيز انجام گرفت و خانم اوبر از گلستان جامي به اين منظور به تيم برنده اعطا نمود اين مسابقات نيز هر سه سال يكبار براي بانوان برگزار مي شود علاوه بر مسابقات فوق مسابقات متعددي نيز در سطح جهان مانند مسابقات آزاد كشورهاي آسيايي مسابقات كشورهاي مشترك المنافع مسابقات جام آسيا مسابقات قهرماني اسيا و تورنمنت هاي مختلف برگزار مي شود . همچنين از سال 1992 مسابقات بدمينتون به مسابقات المپيك اضافه شد.
ادامه دارد .......