2- دستآوردهای فرهنگی انفلاب اسلامی
الف- نفی مظاهر فرهنگی غرب و مقابله با تهاجم فرهنگی
استعمار نو، شگردهای خود را برای غارت اموال و منابع کشورهای جهان سوم بر پایهی سلطهی فرهنگی استوار ساخته است؛ بیگانه ساختن مسلمانان از فرهنگ اصیل اسلامی، از بارزترین توطئههای استعمارگران در تثبیت سلطه بر کشورهای اسلامی بوده است.
امام خمینی (ره) با درک عمیق از علل عقب ماندگی مسلمانان، آنها را چنین مورد خطاب قرار می دهد:
«چنان غرب در نظر یک قشری از این ملت جلوه کرده است که گمان میکنیم غیر از غرب، دیگر هیچ چیز نیست. این وابستگی فکری ، عقلی و مغزی غربی، منشأ اکثر بدبختیهای ملتها و ملت ما نیز است».6
پس از انقلاب اسلامی ، احیای فرهنگ اسلامی و ارزشهای آن مورد توجه قرار گرفت و علاوه بر مراکز آموزشی کشور، رسانههای گروهی اعم از صدا و سیما ، روزنامهها ، مجلات و حتی سینما ، تئاتر و سایر وسایل هنری و فرهنگی در جهت رشد فرهنگی جامعهی اسلامی به کار گرفته شدند.
یکی از مظاهر بارز مقابله با تهاجم فرهنگی غرب ، تلاش در جهت تحقق عدالت اجتماعی در ایران بود . شرکتهای چند ملیتی، با غارت منابع داخلی ما - اعم از نیروی کار ، مواد اولیه ارزان و ...- فقر و تنگدستی را بر سراسر کشور ما گسترده بودند . در داخل کشور نیز مرفهین بی درد و وابسته به نظام طاغوت ، سرمایهی کشور را در دست داشتند. در این کشور حاکمیت سرمایه و سرمایهداری برقرار بود . دستآورد انقلاب در این زمینه دگرگون ساختن ملاکهای برتری اجتماعی، از بعد اقتصادی به تقوا بود. حضرت امام خمینی (ره) بارها و بارها با ذکر رنجهای بیشماری که بر اقشار محروم اجتماع رفته، اصرار داشتند که بزرگترین افتخار در نظام اسلامی خدمت به محرومین است .
یکی دیگر از دستآوردهای فرهنگی انقلاب، مشخص شدن جایگاه واقعی زن مسلمان در خانه و اجتماع بود. براساس خودباختگی فرهنگی و رواج ارزشهای غربی در عصر پهلوی ، هویت زن مسلمان ایرانی مورد تهدید واقع شده بود به تدریج در جامعه فرهنگ برهنگی و بیعفتی رواج مییافت و از فعالیتهای اجتماعی و مفید زنان کاسته میشد .
پس از انقلاب اسلامی جایگاه زن در جامعهی اسلامی تبیین شد و همانگونه که زنان در جریان انقلاب فعالیت داشتند پس از انقلاب نیز به جایگاه واقعی که مسئولیت در برابر مصالح اجتماعی و سیاسی جامعه و حضور فعال در صحنههای مختلف بود دست یافتند.7
ب- عمومی شدن آموزش و ارتقای سطح علمی جامعه
پیش از پیروزی انقلاب اسلامی ایران به رغم هیاهوی زیادی که در تبلیغ رشد فرهنگی کشور و مبارزه با بیسوادی میشد، درصد بسیار زیادی از مردم ایران، حتی در شهرها بیسواد بودند. در نظام جمهوری اسلامی به خصوص پس از پایان جنگ نهضت مدرسهسازی و افزودن فضای آموزشی به وسیلهی دولت رشد شتابندهای یافت به طوری که هر سال بیش از صد هزار متر مربع به فضای آموزشی کشور اضافه می گردد. نهضت سوادآموزی در باسواد کردن میلیونها نفر از کسانی که از نعمت خواندن و نوشتن محروم بودند. موفقیت چشمگیری داشته است. تعداد دانشجویان، قبل از انقلاب اسلامی 160 هزار نفر بود و اکنون به بالای یک میلیون نفر رسیده است که این آمار نشان از رشد فرهنگی مردم و آموزش نیروهای متخصص و مورد نیاز کشور دارد .
در راستای همین رشد فرهنگی ، قدرت ابتکار و خلاقیت اقشار ملت به ثمر نشسته است به طوری که جهان هر ساله شاهد پیروزیهای نخبگان ایرانی در رشتههای مختلف در سطوح جهانی است .
3- دستآوردهای اقتصادی انقلاب اسلامی
الف- بازسازی اقتصاد تک محصولی
اقتصاد ایران در رژیم پهلوی، نمونهی کامل اضمحلال اقتصاد ملی کشورهای جهان سوم در نظام سرمایه داری بین الملل بود. کشوری که در اواخر عمر رژیم پهلوی با فروش بیدریغ نفت ، تلاش داشت به معیارهای رشد و توسعهی غربی دست یابد. در همین راستا کشاورزی ایران که در گذشتهی نه چندان دور، نیازهای مردم را تأمین میکرد در سایهی واردات محو شد و در پرتو حاکمیت هزار فامیل ، اقتصاد ایران به زایدهی نظام سرمایهداری جهانی تبدیل گشت. ولی انقلاب اسلامی از همان روزهای اول روح برابری و نفی استثمار را در پیکر نیمه جان اقتصاد کشور دمید و هر چند جنگ تحمیلی باعث شد که مدتی این برنامه به عقب بیفتد ولی پس از پایان جنگ طی، دو برنامهی 5 ساله با هماهنگی مردم و دولت، سازندگی آغاز گردید. حجم سازندگی در این مدت کوتاه به حدی سریع بوده که اعجاب جهانیان را بر انگیخته است علاوه بر بازسازی خرابیهای جنگ تحمیلی که یک نمونهی کوچک آن از بین رفتن چندین شهر و صدها روستای کشور را شامل میشد، طرحهای بزرگی اجرا شده که از جمله آنها می توان از مجتمع فولاد مبارکه ، فولاد اهواز ، سد ساوه ، سد مارون و سد پانزده خرداد و کارخانجات متعدد سیمان ، نیروگاههای مختلف برق ، راه آهن بافق ، بندر عباس و سرخس –مشهد –تجن ، پروژههای مختلف در امور کشاورزی ، صنعتی –پالایشگاهی ، نفت و گاز و پتروشیمی و ..... نام برد که هر کدام نیاز به توضیح فراوان دارند . راه اندازی این طرحها و همچنین طرحهایی که تا پایان برنامهی دوم توسعه به بهرهبرداری می رسد تا حد زیادی چهرهی مملکت ما را دگرگون می کند . به ثمر رسیدن این طرحها باعث میگردد کشور ما از اقتصاد تکمحصولی نجات یافته ، صادرات غیر نفتی افزایش یابد و ثروت کشور در مسیر عدالت اجتماعی و توزیع عادلانه قرار گیرد.
4-دستآوردهای نظامی انقلاب اسلامی
1-دفاع قهرمانانه در مقابل حملات رژیم بعث
پس از پیروزی انقلاب اسلامی استکبار جهانی و ایادی داخلی آن، برای ساقط نمودن جمهوری اسلامی توطئههای فراوانی را به اجرا در آوردند که همهی این توطئهها به شکست انجامید. از جملهی این توطئهها میتوان از هجوم گستردهی نظامی رژیم «بعث عراق» نام برد که با دفاع قهرمانانهی نیروهای مسلح و مردم ، نقش بر آب شد و متجاوزان با خفت و خواری بیرون رانده شدند .به رغم برتری فوقالعادهی نیروهای مسلح ما اعم از ارتش ، سپاه و بسیج از لحاظ فرماندهی ، معنویت، روحیه و.. نسبت به دشمن متجاوز ، ما توانستیم به اهداف کامل خود دست یابیم . به هر حال در طول تاریخ کشورمان، این اولین جنگی بودکه بر ما تحمیل شد ولی در پایان آن ،متجاوز با همهی پشتوانهای که داشت نتوانست به ذرهای از اهدافش دست یابد ضمن اینکه در پایان جنگ با اعلام دبیر کل سازمان ملل مبنی بر متجاوز بودن رژیم بعث ، پیروزی ایران در سطح جهانی به ثبوت رسید . بهترین تحلیل در مورد دستآورد جنگ تحمیلی، از امام خمینی (ره) است که فرمودند : «ما انقلابمان را در جنگ به جهان صادر نمودهایم. ما مظلومیت خویش و ستم متجاوزان را در جنگ ثابت نمودهایم ما در جنگ پرده از چهره جهانخواران کنار زدیم. ما در جنگ دوستان و دشمنانمان را شناختهایم. ما در جنگ به این نتیجه رسیدهایم که باید روی پای خودمان بایستیم. ما در جنگ ابهت دو ابرقدرت شرق و غرب را شکستیم ... تنها در جنگ بود که صنایع نظامی ما از رشد آن چنانی بر خوردار شد و از همه مهمتر استمرار روح اسلام انقلابی در پرتو جنگ تحقق یافت .»8
2-تشکیل سپاه و بسیج :
یکی از افتخارات انقلاب اسلامی تشکیل سپاه و بسیج به فرمان امام خمینی (ره) بود. این دو نهاد مقدس از بدو تشکیل، درگیر جنگهای ناخواسته و تحمیلی از سوی ابرقدرتها و مزدوران داخلی آنها در کردستان، خوزستان، سیستان و بلوچستان ... و در نهایت متجاوزان رژیم بعث عراق بودند و توانستند با اهدای خون پاکشان درخت انقلاب را آبیاری کنند وآن را از گزند ضد انقلاب محفوظ بدارند.در سایهی این فداکاریها بود که سپاه و بسیج در قلب امت مسلمان بیش از پیش جای گرفت و مظهری از اخلاص و تعهد و ایثار شد . بهطوری که امام خمینی (ره) در دیدارهای مختلف از آنها این چنین یاد می کردند:
«من از سپاه راضی هستم و به هیچ وجه نظرم از شما برنمیگردد اگر سپاه نبود کشور هم نبود..
ای کاش من هم یک پاسدار بودم.
بسیج لشکر مخلص خداست من همواره به خلوص و صفای بسیجیان غبطه میخورم و از خدا میخواهم تا با بسیجیانم محشور گرداند، چرا که در این دنیا افتخار این است که خود بسیجیام ... بسیج میقات پا برهنگان و معراج اندیشه، پاک اسلامی است که تربیت یافتگان آن، نام و نشان در گمنامی و بینشانی گرفتهاند.»9
3-خودکفایی نظامی
در حال حاضر بیشتر جنگ افزارهایی که در ارتش و سپاه به کار گرفته میشود ساخت کارخانجات داخل است پیشرفتهای قابل ملاحظهای که در تولید انواع موشکها ، توپها ، خمپاره اندازها ، تهیه قطعات یدکی هلکوپترها و هواپیماها و سیستمهای کنترل را داری. توسط ارتش، سپاه و وزارت دفاع صورت گرفته نمونههای روشنی از خودکفایی نظامی است .
علاوه بر تولید تجهیزات نظامی، کشورمان در حال حاضر از نظر تعمیر و نگهداری و مدرنیزه کردن سلاحهای جنگی و آموزش افراد، به مرز استقلال دفاعی رسیده به طوری که میتوان گفت نیروهای مسلح ایران در حال حاضر در ردیف قویترین ارتشهای دنیا قرار گرفته است.
5-دستآوردهای جهانی انقلاب اسلامی
انقلاب اسلامی ایران، علاوه بر دستاوردها و آثار ارزشمندی که برای ملت ایران داشته است دارای رهآوردهای بسیاری نیز برای همهی محرومان و مستضعفان بوده است که به خاطر محدودیت مقاله به تعدادی از آنها به صورت گذرا اشاره میگردد.
1-تجدید حیات اسلام در جهان
مقام معظم رهبری، یکی از مهمترین دستآوردهای انقلاب اسلامی را تجدید حیات اسلام در جهان خوانده و فرمودند :
«علی رغم گذشت بیش از یک صد و پنجاه سال از برنامهریزی مدرن و همه جانبه علیه اسلام، امروز در سراسر دنیا یک حرکت عظیم اسلامی به وجود آمده است که به موجب آن اسلام در آفریقا ، آسیا و حتی در قلب اروپا حیات جدیدی را باز یافته و مسلمانان به شخصیت و هویت واقعی خود پی بردهاند.»10
ابعاد مختلف این تجدید حیات را در ظهور جنبشهای اسلامی، از شرقیترین نقاط آسیا تا آمریکا میتوان مشاهده کرد اگر صدها هزار نفر در کنار کاخ سفید شعار «الله اکبر» سر میدهند و مرکز شرک و ظلم جهانی را به لرزه در میآورند، به اعتراف دشمنان انقلاب اسلامی این خودباوری از تأثیرات انقلاب اسلامی ایران است .
از میان جنبشهای اسلامی که پس از پیروزی انقلاب اسلامی شکل گرفتند می توان از انتفاضهی فلسطین، حزب الله لبنان، جبههی نجات اسلامی الجزایر، نهضت مسلمانان مصر، جبهههای اسلامی در سودان، کشمیر، عراق، ترکیه، آذربایجان و ... نام برد که با شعار الله اکبر علیه استکبار جهانی به پا خواستهاند .
پیامهای امام خمینی (ره) به مسلمانان به خصوص در موسم حج که خواستار وحدت مسلمانان در برابر استکبار جهانی بود، باعث میشد که روح تازهای در کالبد مسلمانان جهان دمیده شود. در یکی از این پیامها امام میفرماید: «هان ای مسلمانان جهان و مستضعفان تحت سلطهی ستمگران به پاخیزید و دست اتحاد به هم دهید و از اسلام و مقدرات خود دفاع کنید و از هیاهوی قدرتمندان نهراسید که این قرن به خواست خداوند قادر، قرن غلبهی مستضعفان بر مستکبران و حق بر باطل است».11
به دنبال این پیامهای وحدتبخش بود که بازگشت به تفکر دینی به خصوص دین اسلام آغاز شد. به عنوان نمونه چهل درصد از جمعیت پنج میلیونی مسلمانان آمریکا به تازگی به اسلام گرویدهاند و اگر این روند ادامه یابد. تا پایان قرن حاضر، اسلام به عنوان دومین دین عمده در آمریکا اعلام خواهد شد. 12
گرایش شدید به دین؛ یکی از دستآوردهای انقلاب اسلامی در خارج ایران است. پس از انقلاب اسلامی صدها کتاب در مورد نقش مذهب در اجتماع و سیاست به بازارهای جهان آمده و بسیاری از دانشگاههای جهان به تحقیق دربارهی مذهب پرداخته در حالی که قبل از آن دین را افیون تودهها می دانستند .
2-پیشبینی فروپاشی شوروی سابق
پیشبینی فروپاشی شوروی سابق را نیز باید از دستآوردهای انقلاب اسلامی شمرد. در حالیکه هیچ یک از تحلیلگران سیاسی دنیا فروپاشی این قدرت بزرگ را پیشبینی نمیکردند امام خمینی (ره) با شناختی که از قدرت اسلام داشتند این پیشبینی دقیق را نمودند و در پیامی به رهبر شوروی سابق اعلام کردند که صدای شکستن استخوانهای کمونیسم به گوش میرسد و از این پس کمونیسم را باید در موزههای تاریخی سیاسی جهان بررسی کرد. 13
صدور فرمان حضرت امام (ره) دربارهی «سلمان رشدی» مرتد به خاطر توهین به مقدسات اسلام، یکی دیگر از دستآوردهای انقلاب اسلامی ایران است این اقدام شجاعانه باعث تحقیر شدید دنیای غرب و عزت و سربلندی برای اسلام شد و رهبری انقلاب ثابت کردند که هر جا به مقدسات مسلمانان توهین شود با همهی توان و علیرغم اصول جاری حاکم بر روابط بینالملل، در مقابل آن با تمام توان خواهند ایستاد .
دستآوردهای دیگری مانند گرایش زنان مسلمان به حجاب ، بازگشت به خویشتن در بین مسلمانان تلاش غرب برای شناخت اسلام و تشیع و ... نیز از جمله دستآوردهای انقلاب در خارج از کشور است.
فهرست منابع :
انقلاب و ریشهها ، حبیبالله طاهری، ص 254-259 .
صحیفه نور، ج5 ، ص75.
صحیفه نور، ج1، ص220.
پیرامون انقلاب اسلامی، شهید مطهری، ص 159-160 .
صحیفه نور، ص62-63.
جمهوری اسلامی،13/10/58.
رسالت، 13/10/71.
صحیفه نور، 21، ص94 .
صحیفه نور، ج21، ص52 .
کیهان، 22/9/1369.
صحیفه نور، ج15، ص125 .
روزنامه سلام، 28/3/1370 .
صحیفه نور ،ج21، ص67