مبحث 115 طرح صالحین: «دوستی؛ مهارت‌ها و ظرایف»

به نظر من هم درسته اينكه هميشه در عيش و نوش همراه داشته باشي و در زمان كوشيدن نه اشتباه است.....

نخستین نكته ای كه در اینجا باید بر آن تأكید شود این است كه دوستی و محبت دارای مراتب و درجاتی است. نباید تصور كرد كه دوستی بین افراد ، یكسان است. حقیقت این است كه دوستان مراتب مختلفی دارند ؛ بعضی به عنوان دوست كامل شناخته می شوند ؛ زیرا از همه ی ویژگی ها و شرایط یك دوست كامل برخوردارند و بعضی شرایط كمتری را در خود جمع كرده اند. با مطالعه احادیث و روایات هم به این مطلب پی می بریم كه دوستان به چند نوع تقسیم شده اند.

تمام سعادت انسان نزد دیگران و دوستان یافت می شود. سعادتمند كسی است كه دوستان واقعی برای خود به دست آورد و در دوستی با آنان از هیچ فداكاری و از خودگذشتگی دریغ ننماید تا هم او از آنان فضائل اخلاقی كسب كند و هم آنان از وی بهره اخلاقی برگیرند”. یك روان شناس معروف می گوید: این جمله را در ذهن خود، به خود تلقین كنید: ” نیك بختی من، شادی من، عواید من ، بستگی به هیچ چیز ندارد مگر به مهارتی كه در شیوه معاشرت با مردمان به كار می برم.” آری انسان در سایه دوستان وفادار و صمیمی است كه می تواند پلكان ترقی و تعالی را یكی پس از دیگری طی نماید و این دوست است كه گاه بشر را تا اوج افتخار و عظمت رهنمون می شود و منشأ خیرات وبركات اجتماعی می گردد. همچنین در سایه همزیستی و همدلی است كه استعدادها شكوفا شده و بشر می تواند اختراعات و اكتشافات وآثار ماندگار از خود بر جای بگذارد كه جامعه از آنها سود ببرد.

سلام

1- دوستان خود را چگونه بیازماییم؟

روایت داریم که اگر می خوای کسی رو بشناسی پول بهش قرض بده یا باهاش مسافرت برو. جدیداً اضافه شده این مورد که اگه می خوای رازداریش رو امتحان کنی یه راز بهش بگو.

راه های زیادی میشه امتحان کرد ولی بهترینش همون مسافرت یا قرض دادن پول هست. می شه مدتی هم باهاش همراه بود و اخلاقیات و رفتار و کردار و گفتارش رو شناخت. ولی شایسته نیست هرکاری رو بکنیم مثلاً به فریب و دروغ و دقل متوسل بشیم چون اینطوری اعتماد رو از بین می بریم.

نعمت دوست
از قديم گفته‏اند: هزار دوست كم است و يك دشمن بسيار.
دوست، همدم تنهاييهاى انسان، شريك غمها و شاديها، بازوى يارى رسان در نيازمنديها، تكيه‏گاه انسان در مشكلات و گرفتاريها و مشاور خيرخواه در لحظات ترديد و ابهام است.
بعضى از مردم، به خاطر خصلتهاى خودخواهانه يا توقعات بالا يا تنگ نظرى يا سختگيرى يا دلايل ديگر، نمى‏توانند براى خود، دوستى برگزينند و از «تنهايى» درآيند. اين به تعبير حضرت امير عليه‏السلام نوعى ناتوانى و بى‏دست و پايى است.
هم دوست يافتن، «هنر» است، هم دوست نگه داشتن، هم دوستيهاى تعطيل شده و به هم خورده را دوباره پيوند زدن و برقرار ساختن. على عليه‏السلام مى‏فرمايد:
«اعجز الناس من عجز عن اكتساب الاخوان، و اعجز منه من ضيع من ظفر به منهم»؛ .
ناتوانترين مردم كسى است كه از دوستيابى ناتوان باشد. ناتوانتر از او كسى است كه دوستان يافته را از دست بدهد و قدرت حفظ آنها را نداشته باشد.
تأمل در اينكه چه خصلتها و برخوردها و روحيه‏هايى سبب مى‏شود انسان، دوستان خود را از دست بدهد و تنها بماند، يا آنكه از آغاز، نتواند دوستى براى خويش بگيرد، ضرورى است. سعدى گفته است: «دوستى را كه به عمرى فراچنگ آرند، نشايد كه به يك دم بيازارند.»

دوستان هر كس، مبناى قضاوت ديگران نسبت به اخلاق و شخصيت و افكار او است. بعلاوه، تأثير پذيرى انسان از دوستان، در سنين مختلف، چه كودكى، چه جوانى و چه حتى ميانسالى،بسيار است. از اين رو دقت در گزينش «دوست موافق»، به سلامت اخلاقى و رفتارى انسان كمك مى‏كند. به فرموده‏ى حضرت على عليه‏السلام:
«الصاحب كالرقعة فاتخذه مشاكلا»؛.
دوست، همچون وصله‏ى جامه است، پس آن را هم‏شكل و هم‏سان با خودت برگزين.

2- نسبت به خطاهای دوستان خود چگونه برخورد نماییم؟

بستگی به خطای دوستمون داره. بعضی خطاها جبران ناپذیرن. ولی بهتره اول کاملاً مطمئن بشیم بعد اگه راه داشت بهش مهلت بدیم تا جبران کنه و اگه نداشت درصورتی که خطاشو با خطای بدتری ادامه نده همونجا بدون سروصدا قطع رابطه کنیم. کلاً با انتقام و مقابله با مثل موافق نیستم. به قول بابام نباید عقلمون رو راست عقل اونها بگذاریم. اگه ما هم همون کار رو بکنیم تا انتقام بگیریم چه فرقی با اونها داریم. بهتره تو ناراحتی و عصبانیت تصمیم نگیریم هرچند خیلی سخته ولی ممکنه.

ارتباط قلبى و درونى ميان انسانها، به پيوندهاى اجتماعى و بيرونى مى‏انجامد. روابط اجتماعى هم، در روحيات و اخلاق افراد، اثر مى‏گذارد. بنابراين، آنان كه به تعالى فكر و سلامت اخلاق و تهذيب نفس و تكامل شخصيت خويش علاقه‏مندند، ناگزير بايد در انتخاب دوست، «معيارهاى مكتبى» را لحاظ كنند و به آنچه از دوست «مى‏گيرند»، اهتمام ورزند. اينكه گفته‏اند:
تو اول بگو با كيان زيستى‏
پس آنگه بگويم كه تو كيستى‏
نشان دهنده‏ى معيار «دوستان» در ارزيابى شخصيت يك فرد است كه مردم نيز آن را در داوريها و ارزيابيهاى خويش به كار مى‏گيرند.
اين سخن زيباى حضرت رسول صلى الله عليه و آله، خواندنى و شنيدنى است:
«مثل الجليس الصالح مثل العطار، ان لم يعطك من عطره اصابك من ريحه و مثل الجليس السوء مثل القين ان لم يحرق ثوبك اصابك من ريحه»؛ .
مثل همنشين شايسته و خوب، مثل عطار است، كه اگر از عطر خودش هم به تو ندهد، ولى از بوى خوش او به تو مى‏رسد، و مثل همنشين بد، همچون كوره‏پز آهنگرى است كه اگر لباس تو را هم(جرقه‏هاى آتش كوره) نسوزاند، ولى بوى كوره به تو مى‏رسد!

3- مراتب دوستی از نظر شما چیست؟ و به چه کسی دوست صمیمی می‌گویند(تحت چه شرایطی)؟

همه ما دوستانی داریم که بعضی هاشون فقط درحد سلام علیکن. ولی بعضی هاشون که معمولاً تعدادشون هم کمه صمیمی هستن و بهشون می گیم رفیق، رفیق فابریک و ..... دوستان صمیمی برامون ارزش زیادی دارن. خیلی قبولشون داریم. نه رازمون ولی خیلی حرفامون رو بهشون می زنیم گاهی هم رازمون رو هم بهشون می گیم. خیلی بهشون کمک می کنیم و ازشون کمک می خوایم. بعضی اوقات حاضریم هرکاری رو براشون بکنیم و اونها هم.

امام حسن مجتبى عليه‏السلام در بستر بيمارى بود و پس از آن مسموميت كه به شهادتش منجر شد، در ديدارى كه جناده(از اصحاب وى) با حضرت داشت، امام چنين توصيه فرمود:
«اصحب من اذا صحبته زانك، و اذا خدمته صانك و اذا اردت منه معونة اعانك و...»؛.
با كسى همنشينى و مصاحبت و دوستى كن كه:
1. هر گاه با او همنشين شدى، مايه‏ى آراستگى تو باشد،
2. آنگاه كه خدمتش كنى، تو را نگهبان باشد،
3. هر گاه از او يارى خواستى، كمكت كند،
4. اگر سخنى گفتى، تو را تصديق كند،
5. اگر(بر دشمن) حمله بردى، قدرت و صولت تو را بيفزايد،
6. اگر دستت را به فضل و نيكى دراز كردى، او هم دست، پيش آورد،
7. اگر در تو(و زندگيت) رخنه‏اى پديد آمد، آن را برطرف سازد،
8. اگر از تو نيكى ديد، آن را در شمار و حساب آورد،
9. اگر چيزى از او طلبيدى، عطا كند،
10. و اگر تو ساكت بودى(و چيزى نخواستى) او آغاز كند(و نيازت را برطرف سازد).
اينها اوصاف كسى است كه شايسته‏ى رفاقت و دوستى از ديدگاه امام مجتبى عليه‏السلام است. از اينها برمى‏آيد كه آيين دوستى عبارت است از: آراستن دوست، يارى رساندن، قدرشناس بودن، تقويت كردن، همكارى داشتن و در راه دوست، فداكارى و خدمت كردن.
از سوى ديگر، اگر در سخنان ائمه از دوستى با بعضى نهى شده، آنها نيز به عنوان صاحبان «رفتار ناپسند» محسوب مى‏شوند كه در قلمرو آيين دوستى نمى‏گنجد، از قبيل: عيبجويى، نابخردى، كينه‏توزى، پرتوقعى، كم‏ظرفيتى، بددهانى و بدزبانى، بى‏تقوايى، لجاجت و ستيزه‏جويى، شوخيهاى بيجا و آزار دهند، خودپسندى و بدرفتارى و از اين دست خصلتها و رفتارها. اينها، هم موجب كاهش دوستان و سستى دوستيها مى‏گردد، و هم شيوه‏هاى ناپسند در معاشرت با دوستان است كه بايد از آنها پرهيز كند.

سلام

من هم موافقم. برای بیشتر تحقیقات هم سراغ دوستان می روند.

این هم یک ملاک برای شناخت افراد و انتخاب دوست جدید می تونه باشه. با مشاهده و شناخت دوستان و افراد دورو بر اون فرد.

دوستى حد و مرزى دارد كه بايد آن حريم حفظ و آن حق، ادا شود. امام صادق عليه‏السلام در سخن بلندى اين حدود و حقوق را بيان فرموده، مى‏افزايد: مراعات اين حدود، در هر كس بود(همه‏اش يا مقدارى) او دوست است، وگرنه نسبت دوستى و صداقت به او نده. اين پنج نكته عبارت است از:
اول: آنكه نهان و آشكار دوست، براى تو يكسان باشد.
دوم: آنكه زينت تو را زينت و آراستگى خودش ببيند و عيب و نقصان تو را عيب خويش بشمارد.
سوم: اگر به رياست و ثروت و پست و مقامى رسيد، اين پست و پول، رفتار او را نسبت به تو عوض نكند.
چهارم: اگر قدرت و توانگرى دارد، از آنچه دارد نسبت به تو دريغ و مضايقه نكند.
پنجم:(كه جامع همه‏ى آنهاست) اينكه تو را در گرفتاريها، رها نكند و تنها نگذارد.

امروزه با هم شوخي هاي زشت و حرفهاي بي ادبانه مي زنند و روي حساب دوستي مي گذارند!!!!!!!!!!

سلام مجدد به همه دوستان

البته دوستان مجازی سایت راسخون

باید در انتخاب دوست دقت کنیم. چون دوستان بعد از اعضای خانواده نقش مهمی در زندگی ما دارند. و تأثیرات زیادی روی ما می گذارند. باید معیارهای مناسبی برای انتخاب دوست داشته باشیم. نه خیلی سخت گیر باشیم نه خیلی هم بی خیال باشیم و با هرکسیی دوستی کنیم.

از جمله معیارها می تونه جنسیت باشه، دوستی با جنس مخالف در دین، فرهنگ و عرف ما جایز نیست. بعد شرایط فرهنگی و اختصادی. چون دوستان روی همدیگه تأثیر می گذارند خواه یا ناخواه.

می تونیم برای انتخاب دوست خوب از دیگران هم کمک بگیریم مخصوصاً از پدر و مادرمان و از تجربیاتشون استفاده کنیم. تا دچار دوست و رفیق ناباب نشیم.

همه ما دوستانی داریم، کم یا زیاد، داریم. با بعضی هاشون خیلی صمیمی هستیم و با بعضی ها فقط درحد سلام علیک. به دوستان صمیمیمون دراصطلاح می گیم رفیق.

کلاً به داشتن دوست احتیاج داریم. تا گاهی تنهاییمونو پر کنن. درکل به خاطر زندگی اجتماعی هم که داریم احتیاج به داشتن دوست داریم. برای درددل کردن، حرف زدن و تعریف کردن.

ولی درکل هیچ دوستی بهتر از چدر و مادر نمی تونن باشن. اینکه محرم راز هستن و اگر از دستمون ناراحت هم بشن و باهامون قهر هم بکنن که اونم خیلی طول نمی کشه و بیشتر برای تربیت و یا تنبیه ما هست و خیلی زود آشتی می کنن. حرف دل و رازمون رو فاش نمی کنن. بعضی دوستان بعد از مدتی با ببهانه های مختلف و یا براثر سوءتفاهمی به بدترین دشمنان تبدیل می شن.