الزامات تبليغ و مديريت در كلام پيامبر(ص)
وقتي پيامبر اكرم (ص) فرد و يا افرادي را جهت تبليغ و يا قضاوت و يا اداره يك منطقه اعزام مي كردند ، دستوراتي را جهت رعايت كردن ، صادر و الزام مي كردند .
يكي از آن موارد ، شش الزامي است كه پيامبر(ص) موقع اعزام معاذ بن جبل و ابو موسي به يمن در سال دهم هجرت ، به آنها امر كرده و فرمودند :
يسرا و لا تعسرا ، و بشرا و لا تنفرا ، و تطاوعا و لا تختلفا 1
بر مردم آسان بگيريد و كار را بر آنها سخت نكنيد ، و آنها را به پاداش بشارت دهيد و موجب گريزاني آنها نشويد ، و حد پذيرش آنها را درنظر بگيريد و باعث اختلاف و تخلف آنها نشويد .
اجمال دستورات پيامبر(ص) به ذكر زير است :
-
تشويق و جذب مردم
-
عدم ايجاد نفرت در مردم
-
تسهيل و آسانگيري بر مردم
-
عدم سخت كردن كار مردم
-
مدارا و رعايت حد پذيرش مردم
-
عدم تحريك مخالفت در آنها
آنچه كه از الزامات فوق فهميده ميشود بشرح زير است :
-
بجاي تهديد به استفاده از روشهاي تنبيه در صورت تخلف ، از قول به استفاده از روشهاي تشويق و جذب در صورت رعايت هنجارها ، بكار گرفته شود .
-
از برخوردهاي متكبرانه و زورمدارانه كه باعث ايجاد نفرت در مردم شود ، پرهيز شود .
-
در موقع ابلاغ و يا الزام فرامين و احكام ، آسانترين روشها درنظر گرفته شود .
-
هنگام اعمال قوانين و احكام و يا ارزيابي عملكرد مردم ، بر آنها سخت گرفته نشود .
-
حد فهم و درك مردم از هنجارها و ناهنجاريها و تاثير اجراي احكام در اصلاح جامعه ، و حد پذيرش آنها ، رعايت و با آنها مدارا شود .
-
بگونه اي رفتار نشود كه باعث تحريك مردم به مخالفت و يا تخلف گردد .
زيرنويس :
-
صحيح بخاري ج2 ح 2873 - حدثنا يحيى، حدثنا وكيع، عن شعبة، عن سعيد بن أبي بردة، عن أبيه، عن جده: أن النبي (ص) بعث معاذا و أبا موسى إلى اليمن، قال:
محمد صالحي 2 / 10/ 94