شهرستان اراک

شهر اراک کمتر از دوقرن پیش در زمان حکومت فتحعلی شاه قاجار ایجاد شد. این شهر ابتدا (قلعه سلطان آباد ) سپس (سلطان آباد) نام گرفت و درسال 1316 هـ .ش با عبور راه آهن سراسری از کنار آن، به اراک تغییر نام داد.

اراک از آغاز ایجاد تا کنون همواره در معرض دگرگونی بوده و تحولات فراوانی یافته است .در زمان فتحعلی شاه، شورش های متعدد اهالی فراهان، گلپایگان و چهارلنگ علیه حکومت قاجار صورت گرفت. قشون حکومتی قلعه زلف آباد که محل تجمع مخالفین دولت بود باخاک یکسان کرد. از این رو منطقه ای خوش آب وهوا که مرکزیت داشته باشد و دسترسی به امکانات ارتباطی و منابع آب و قنوات داشته باشد انتخاب شد. 

این نقطه که انتهای محل فراهان بود و سابقاُ دهی به نا (دسکره) یا (دستجرد) در آن وجود داشت، سلطان آباد نام گرفت و جمعیت هشت قلعه موجود در پیرامون به شهر جدید منتقل شدند . این شهر تا اوایل 1270 هـ. ق نقش نظامی داشت. اولین نقطه عطف در تحولات سلطان آباد زمانی آغاز شد که دردوره حکومت میرزا حسن خان، شهر از حالت نظامی خارج شد و بتدریج کارکرد تجاری و صنعتی یافت و قالی بافی رونق گرفت و زمینه توسعه صنعتی آن نیز فراهم شد.

مقارن شروع جنگ جهانی اول و فروپاشی حکومت قاجاریه،  قوای روسیه شهرهای ساوه،  سلطان آباد و مناطق اطراف را اشغال کرد. پس از خاتمه  جنگ جهانی اول و تحولات سیاسی کشور، سلطان آباد نیز در معرض دگرگونی های این دوره قرار گرفت. این روند در دهه های بعدی نیز ادامه یافت، به طوری که امروزه شهر اراک به یکی از قطب های صنعتی ایران تبدیل شده است.

مراکز دیدنی

 مدرسه سپهدار
 پنجه علی
 یخچال نیمه ور
 ارگ کلاه فرنگی
 مقبره آقا نورالدین
 قلعه حاج وکیل [ آشنایی با قلعه‌های ایران]
 قزقلعه
 قلعه و بقاع انجدان
 شهر زیر زمینی دلف آباد
 حمام چهار فصل
 پل قوسی اراک
 کاروان سرا
 آتشکده فردجان[ آشنایی با آتشکده‌های ایران]

جاذبه های طبیعی

 سرآب پنجعلی
 چشمه درمانی چیقلی
 غار سوله خونزا
 غار سفید خانی
 غار قلعه جوق
 غار هیزدج
 غارهای انجدان
 غار وفس
 ناحیه سربند
 منطقه حفاظت شده هفتاد قله
 شکارگاه چرا
 دریاچه میغان
 دریاچه قاسم آباد

مراکز مذهبی

 مسجد سپهداری[آشنایی با مساجد]
 زیارتگاه غارسی جن
 امامزاده محمد عابد
 بقعه شاه غریب
 امامزاده حواخاتون
 امامزاده عبدالله
 امامزاده  محسن
 امامزاده محمد
 بقعه پیر مراد
 امامزاده سلیمان
 امامزاده حسین
 امامزاده صالح
 امامزاده ذلف آباد
 مقبره آقا نورالدین
 کلیسای ارامنه