شرایطی را تصور کنید که سازمان هواشناسی اعلام کرده که قرار است امروز موجی از باد سرد وارد کشور شود و هوایی طوفانی خواهیم داشت. در چنین شرایطی مادری دائماً به فرزندش تاکید می کند که حسابی لباس گرم بپوشد ولی فرزند بی توجه به توصیه های مادر با کمترین لباس راهی مدرسه می شود. حالا به نظر شما، بعد از ابتلاء به یک سرماخوردگی شدید، جایی برای گِله فرزند از مادر وجود دارد؟
ماجرای ما آدم های روزهای سخت آخرالزمان مانند شرایط فرزند و لباس کم است. رسول خدا(ص) و اهل بیت (ع) از سالهای دور مانند مادری فداکار به فکر اهالی این دوره و زمانه بوده اند و برای اینکه ما از فتنه های آخرالزمان جان سالم به در بریم، راه هایی را توصیه کرده اند. البته ما آخرالزمانی ها بی آنکه خودمان را به هیچ لباس گرمی مجهز کنیم، به راحتی در هوای طوفانی این روزها قدم می زنیم.
کمک گرفتن از مستحبات در کنار واجبات
انجام واجبات و ترک محرمات که بر هر زن و مرد مسلمان واجب است و این اعمال باعث ایجاد ایمان در دل مومن می شود امّا برای تقویت ایمان و تقوا لازم است که ما به انجام مستحبات نیز بپردازیم.
برای مثال امام صادق (ع) از پیامبر (ص) نقل میفرمایند که خداوند فرمود: «... که بندهی صالح به وسیله مستحبات و اعمال نیک، قرب الهی پیدا نموده و محبوب حق تعالی می گردد»(1)
هم چنین در روایت دیگری خداوند عزّوجل می فرماید: «بندهی من به چیزی محبوبتر از آنچه بر او واجب نمودم، تقرب نمیجوید و همانا پیوسته به وسیله ی نافله و مستحبات به حضور من تقرب پیدا میکند تا به درجهای که او را دوست میدارم، میرسد و هنگامی که او را دوست داشتم، در این حال گوش او خواهم شد که با آن میشنود و چشم او خواهم بود که با آن میبیند و زبان او خواهم گشت که با آن سخن می راند و دست او میشوم که با آن کارها را انجام می دهد.»(2)
همین نزدیکی به خداوند عالم از طریق انجام مستحبات مانند لباسی گرم در طوفان حوادث آخرالزمان از انسان محافظت می کند و این نکته در یکی از تشرفات مورد تاکید حضرت بقیة الله(ع) نیز قرار گرفته است.
نافله و جامعه و عاشورا
هر وقت بحث از پیدا کردن راه نجات پیش می آید، به ناگاه سخن امام زمان (ع) به ذهنم خطور می کند که وقتی «سید رشتی » از کاروان و دوستانش در بیابان جدا افتاد و حضرت مهدی(ع) به کمکش آمدند، به او فرمودند: شما چرا نافله نمی خوانید و بعد سه مرتبه فرمودند: «نافله، نافله، نافله»و باز فرمودند: شما چرا عاشورا نمى خوانيد؟ و سه مرتبه فرمودند: «عاشورا، عاشورا، عاشورا» و بعد فرمودند: شما چرا جامعه نمى خوانيد؟ «جامعه، جامعه، جامعه».(3)
توسل به امام حسین(ع) و ذکر مصایب ایشان
همان طور که در بالا گفتیم خواندن زیارت عاشورا و توسل به امام حسین(ع) مورد تاکید امام غایب (ع) نیز بوده است. از آن جا که ما در زیارت عاشورا به بیان ظلم رفته بر اهل بیت(ع) می پردازیم و یادآوری می کنیم که روزی با ظهور منتقم، از امام حسین(ع) خونخواهی خواهیم کرد، خواندن این زیارت نوعی معرفت و شناخت را به خواننده می دهد.
علاوه بر این مرحوم آية الله موسوى اصفهانى در كتاب مكيال المكارم بیان می کند که يكى از برادران صالحم برايم نقل كرد كه حضرت مهدی(ع) را در عالم رؤيا مشاهده كرده و آن بزرگوار به او فرموده اند: «من براى هر مؤمنى كه پس از ذكر مصائب سيدالشهدا در مجالس عزادارى دعا مى كند، دعا می کنم.»() و کسی که دعای آن حضرت(ع) پشت سرش باشد، مسلماً نجات خواهد یافت.(4)
من غریقم، نجاتم بده
عبدالله بن سنان، یکی از یاران امام صادق (ع) نقل می کند که روزی آن حضرت(ع) خطاب به ما فرمودند: «به زودی شبهه ای به شما روی خواهد آورد و شما نه پرچمی خواهید داشت که دیده شود و نه امامی که هدایت کند. تنها کسانی از این شبهه نجات خواهند یافت که «دعای غریق » را بخوانند.»
گفتم: دعای غریق چگونه است؟
فرمودند: می گویی: «یا الله یا رحمن یا رحیم یا مقلب القلوب ثبّت قلبی علی دینک»؛ ای خدا، ای بخشنده، ای بخشایشگر، ای کسی که قلبها را دگرگون می سازی! قلب مرا بر دینت پایدار فرما.»(5)
بخوان دعای فرج، که وصل نزدیک است
انتظار فرج و امید تحقّق دولت آل محمّد(ص) چنان قدر و قیمتی دارد که شاید کمتر عملی میتواند به آن برسد. کسی که صادقانه انتظار ظهور آقا و مولایش را میکشد و از ته دل برای فرج آل محمّد دعا میکند، ثوابش برابر با کسی است که ظهور را دریابد و با مولایش همراه شود.
امام صادق(ع) فرمودند: «هر کس بعد از نماز صبح و نماز ظهر بگوید: «الّلهمّ صلّ علی محمّدٍ و آل محمّدٍ و عجّل فرجهم؛ خداوندا! بر محمّد و خاندان او درود فرست و در فرج ایشان تعجیل فرما» نمیرد تا قائم(ع) را دریابد.»(6)
اللهم عرّفنی نفسک...
یکی از ادعیه ای كه در زمان غيبت و امتحان شيعه باید خوانده شود، دعایی است از قول امام صادق(ع) که در پاسخ زراره که پرسید: اگر من زمان غیبت امام زمان(عج) را درک کردم ودر آن زمان واقع شدم، چه کاری انجام دهم؟حضرت(ع) فرمودند: «اگر این زمان را درک کردی پیوسته این دعا را بخوان: «اللهم عرفنی نفسک فانک ان لم تعرفنی نفسک لم اعرف نبیک، اللهم عرفنی رسولک فانک ان لم تعرفنی رسولک لم اعرف حجتک،اللهم عرفنی حجتک فانک ان لم تعرفنی حجتک ضللت عن دینی»(7)
هر روز عهدی نو ببند
یکی دیگر از ادعیه که انسان را هر روز به یاد امام غایب (ع) می اندازد، «دعای عهد» است. امام صادق(ع) در مورد دعای عهد فرمودند:« هر کس چهل صبح این دعا را بخواند از یاوران حضرت قائم (عج) خواهد بود و اگر قبل از ظهور آن حضرت بمیرد، خداوند او را از قبر بیرون می آورد تا در خدمت آن حضرت باشد و حق تعالی به هر کلمه از این دعا هزار حسنه به او عطا می کند و هزار گناه او را می بخشد.»(8)
«اللهم رب النور العظیم و....»
پی نوشت:
1. کلینی، کافی، کتاب الایمان والکفر، باب من اذی المسلمین واحتقرهم، ح 7، ص 253؛ بحارالانوار، ج 70، کتاب الایمان والکفر، مکارم الاخلاق، ص 16، ح 8
2. فیض کاشانی، ملامحسن، اخلاق حسنه، ص 239 - 238.
3. العبقری الحسان، علامه علی اکبر نهاوندی
4. موسوى اصفهانى، مكيال المكارم، ج1، ص386.
5. بحارالانوار، ج 92، ص 326.
6. طوسی، محمّدبن الحسن، مصباح المتهجّد، ص328.
7. بحار الانوار، ج۵۲،ص ۱۴۶،ح۷۰
8. مفاتیح الجنان،ص ۱۰۶۱،زادالمعاد،ص۴۸۸