مردم کردستان به دلیل شیوه معیشت مبتنی بر دامداری، زراعت، باغداری، زنبورداری از گیاهان طبیعی خوراکی مانند قارچ، کرفس، ریواس، خوژه، گیلاغه، کنگر و… به هر دو صورت تازه و خشک کرده بسیار استفاده می کنند.
الگوهای غذایی و مواد تشکیل دهنده آن در میان کردها بسیار ساده و از موادی تشکیل می شود که در دسترس خانوارها قرار دارد.
با توجه به کوهستانی بودن منطقه و وجود گیاه علفی ریواس در کوهستانهای استان کردستان می پردازیم به آموزش خورش ریواس و ارزش غذایی آن.
مواد لازم: (برای 5 – 4 نفر)
ریواس: نیم کیلو
گوشت گوسفندی: نیم کیلو
پیاز: 2 عدد متوسط
نمک و ادویه: به مقدار لازم
سبزی: نعنا و جعفری مقداری
طرز تهیه:
گوشت را تمیز کرده، شسته، قطعه قطعه کنید و در کمی روغن سرخ کرده، به مدت یک ساعت با مقداری آب بپزید. سبزی ها را پاک کرده، شسته و ساطوری کنید.
برگ و پوست ریواس را گرفته و مغز آن را به تکه های کوچک خرد کنید.
پیاز را خرد کرده و در روغن سرخ کنید. سپس سبزی ها را داخل پیاز تفت دهید و ریواس را به آن افزوده، قدری تفت دهید. نمک، فلفل، ادویه را به خورش افزوده و مواد تفت داده شده را به گوشت اضافه کرده هم بزنید با حرارت ملایم بپزید تا بجوشد و جا بیفتد و روغن بیندازد. غذا آماده سرو می باشد.
ارزش تغذیه ای خورش ریواس
استفاده از گیاهان سبزینه دار و سبزی در غذاها از لحاظ ارزش آنتی اکسیدانی (ضد سرطانی) و وجود ویتامین ها و املاح مفید و ضروری برای بدن بسیار حائز اهمیت است.
از جمله ارزش غذایی ریواس میتوان به موارد ذیل اشاره نمود:
یک لیوان ریواس پخته شده دارای 380 کیلو کالری انرژی است که در این غذا با توجه به همراهی آن با گوشت، در کل دارای 550 کیلو کالری انرژی می باشد.
همچنین ریواس (100گرم) از لحاظ ارزش تغذیه ای شامل: پروتئین 1 گرم، قند 98 گرم، چربی (کم)، کلیسیم 112 گرم، آهن 1/1 میلی گرم، ویتامین A ، ویتامین B، ویتامین C می باشد.
اثر غذایی و شفای ریواس
1- خوردن ریواس برای رفع عطش و حرارت درونی، تقویت معده، رفع سستی و بیحالی بدن.
2- برای بیماران تب دار و یا بی اشتها مفید است.
3- خوردن ریواس به صورت خام با توجه به وجود ویتامین A برای تقویت بینایی چشم مفید است.
4- خورن ریواس به صورت خام و حتی پخته (مانند آنچه از خورش ریواس) آموزش داده شد (برای اشخاصی که دارای ناراحتی های عصبی، کم خوابی و حتی کودکان بیش فعال به دلیل وجود ویتامین B حائز اهمیت است.
توجه:
مصرف بیش از حد ریواس ممکن است موجب سوء هاضمه و دل درد گردد لذا در مصرف آن به صورت خام حد اعتدال رعایت گردد.
