«کسب اولین طلای زنان در بازیهای آسیایی.» پیش بینی چنین موفقیتی را میکردید؟
با وجود اینکه در ایران کمتر کسی موفقیت زنان ورزشکار را جدی میگیرد و معمولا نگاهی نه چندان حرفهای به ما میشود، میدانستم که یکی از سکوهای سهگانه را از آن خود خواهم کرد. البته اعتراف میکنم که پیشبینی طلا برای خودم هم سخت بود. خیلی خوشحالم که توانستم به این مهم برسم و حالا به این فکر هستم که این موقعیت را در المپیک لندن هم تکرار کنم تا از حقانیت خود و تمام ورزشکاران زن ایران دفاع کنم.
طلای المپیک البته هدفی بسیار دشوار به نظر میرسد.
صددرصد! اما من یا هر ورزشکاری که بتواند مانند حرفهایها زندگی کند و قواعد حرفهایگری را در نظر بگیرد، دشواریهای پیش رو را به اهدافی قابلدسترس تبدیل میکند. از روزی که از گوانگژو برگشتهام، با این ذهنیت تمرینها و همچنین کارهای روزمرهام را انجام میدهم که قرار است در لندن، طلای المپیک را تصاحب کنم.
از چند سالگی ووشو را به طور حرفهای دنبال میکنید؟
از ده سالگی ووشو را جدی گرفتم و در حالیکه 12 سال بیشتر نداشتم، از همان روزهای اول مربیان به من گفتند که میتوانم آیندهای درخشان داشته باشم؛ روحیهای که مربیان به من میدادند، موجب شد تا از همان روزهای اول تمرینها را جدی بگیرم و همچنین برنامههای روزمرهام را طوری تنظیم کنم که مانند یک ورزشکار حرفهای زندگی کنم. در 16سالگی توانستم پیراهن ملی را بپوشم، این در حالی بود که سایر ملیپوشان از من بزرگتر بودند.
به نظر میرسد ووشو ورزشی است که تمرینهای پرفشاری دارد. درست است؟
طبیعت رشتههای رزمی حکم میکند که یک رزمیکار تمرینهای طاقتفرسایی را انجام بدهد تا بتواند به معنای واقعی کلمه خود را آماده مبارزه ببیند. البته سختی تمرینها موجب شده تا ما درطول سال فقط دو بار و آن هم در شرایطی که قرار است به مسابقات بینالمللی اعزام شویم، سخت تمرین کنیم. چون تمرین بیش از حد احتمال مصدومیت و درنتیجه خانهنشینی را زیاد میکند.
معمولا تمرینهایی که انجام میدهید، چند ساعت به طول میانجامد؟
تمرینهای صبح را از ساعت هشت شروع میکنم و به مدت یکساعت و نیم ادامه میدهم. عصر هم دو ساعت تمرین میکنم.
دلیل خاصی دارد که صبحها کمتر تمرین میکنید؟
به این خاطر است که بدن ورزشکاران صبحها مانند اوقات دیگر روز آماده تمرینات پرفشار نیست.
تمرینهای قدرتی در اولویت قرار دارد یا تکنیکی؟
علاوه بر آمادگی بدنی، آشنایی با فنون و اجرای ظریف و دقیق آنها برای هر ووشوکاری لازم است. ما که به صورت حرفهای ورزش میکنیم تمرینات پرفشار را با فاصله نسبت به زمان مسابقه انجام میدهیم اما در روزهای منتهی به رقابتها، بیشتر به مرور کارهای تکنیکی میپردازیم و تمرینهای سبک انجام میدهیم.
این روند علت خاصی دارد؟
تمرینهای پرفشار اگر در فاصله زمانی نزدیک به مسابقات انجام شود، مانع از این میشود که ورزشکار «سرحال» بماند.
در سفرهای دور چطور با تغییرات جوی و ساعتی کنار میآیید؟
قبل از اینکه به کشور مشخصی سفر کنیم، همه اطلاعات لازم را درباره آب و هوای آنجا جمعآوری میکنیم تا بدانیم برای تحمل آن شرایط و درنتیجه «خوب مبارزه» کردن چه کارهایی را باید انجام دهیم.
با مشکلات ناشی از اختلاف ساعت چطور کنار میآیید؟
این مشکلی است که به هر حال در یکی دو روز اول، تبعاتی برای هر ورزشکار یا هر مسافر دارد. البته معمولا سفرهای ورزشی چند روز پیش از شروع مسابقات انجام میشود تا ورزشکاران بتوانند قبل از شروع مسابقه بدن خود را با شرایط تطبیق دهند.
برای به دست آوردن آمادگی مطلوب چه کارهایی لازم است؟
این سوال چند جواب کلی دارد که هر کدام را باید جداگانه توضیح داد. تلاش برای بالا بردن قدرت بدنی مخصوصا در ورزشهای رزمی، تغذیه و استراحت مناسب، استفاده از مکملهای غذایی و... مواردی هستند که الان ده سال است آنها را موبهمو رعایت میکنم و به همین دلیل است که توانستهام خودم را به عنوان یک قهرمان به ووشوی آسیا ثابت کنم.
به قدرت بدنی اشاره کردید. چطور به حد آمادگی میرسید؟
رزمیکاران در مبارزههایی که انجام میدهند به طور دائم ضربه میخورند و برای اینکه بتوانند استقامت داشته باشند و همچنین ضربههایی که به حریف وارد میکنند، از قدرت لازم برای نتیجهدهی برخوردار باشد باید با قدرت بدنی بالایی وارد مسابقات شوند. تمرینهای علمی و اصولی موجب میشود تا سرعت عمل بالا برود و در این شرایط میتوان با اعتمادبهنفس بالایی به رویارویی با رقیبان پرداخت.
آمادگی روحی-روانی چقدر میتواند در نتیجهگیری تاثیرگذار باشد؟
شاید این جواب من برای مخاطبان شما عجیب باشد، آمادگی روحی و اعتمادبهنفسی که یک ورزشکار دارد میتواند دقیقا مانند آمادگی فنی تاثیرگذار باشد.
استرس یکی از فاکتورهایی است که میتواند ورزشکاران را در رسیدن به هدف خود ناکام کند. چطور استرسها را مدیریت میکنید؟
یک ورزشکار زمانی میتواند با کمترین استرس مبارزه کند که خودش را در سطح مطلوبی ببیند. من هیچوقت از حریفان هراسی به دلم راه نمیدهم و حتی اگر رقیب از عنوانهای جهانی و المپیکی برخوردار باشد باز هم با این ذهنیت به میدان میروم که از او برتر هستم؛ چراکه اگر از رقیب ترسی داشته باشم، نمیتوانم حتی نیمی از تواناییهایم را برای شکست دادنش بهکار بگیرم.
شکست یا ناکامی چه تاثیری در روحیهتان دارد؟
طبیعی است که وقتی نمیتوانم به آنچه میخواهم برسم، ناراحت میشده و حتی دچار سرخوردگی میشوم.
این سرخوردگی، مبارزههای بعدیتان را تحتالشعاع قرار میدهد؟
طبیعی است که اگر نتوانم شرایط پس از ناکامی را مدیریت کنم، نمیتوانم با روحیه مطلوبی به مبارزههای بعدی پا بگذارم. این شرایط یکی از مهمترین دوران هر ورزشکار محسوب میشود؛ باید با یک رویکرد حرفهای، با سرخوردگی پس از شکست مواجه شد و کاری کرد تا یک شکست، نقطه شروع ناکامیهای بعدی نشود.
احتمال مصدومیت در رزمیکاران بیشتر از سایر رشتههاست، برای فرار از مصدومیت چه میکنید؟
خوردن ضربات سنگین و متعدد به طور طبیعی یک رزمیکار را با خطر مصدوم شدن مواجه میکند. در کنار استفاده از وسایل ایمنی که جزئی از لباس هر ووشوکار است، باید با انجام تمرینهای خاص دفاعی، قدرت بدن را بالا برد. گرم کردن بدن پیش از شروع تمرین و مسابقه و همچنین چرب کردن بدن تاثیر زیادی در پیشگیری از مصدومیت دارد. نکته مهم دیگر در این رابطه، این است که در روزهای منتهی به مسابقه باید از فشار تمرینها کمکنیم تا با بدنی خسته به استقبال حریفان نرویم.
حتما به تغذیه هم توجهی خاص دارید؟
مگر میشود یک ورزشکار نسبت به تغذیه خود بیتفاوت باشد. تغذیه دقیقا به اندازه دستورات تکنیکی و تاکتیکی جدی گرفته میشود.
دستور غذایی مناسب یک ورزشکار یا ووشوکار چیست؟
بدن یک ووشوکار به قند و چربی و همچنین ویتامین احتیاج مبرم دارد و باید از غذاهایی استفاده کند که از این شاخصهها برخوردار باشد. ورزش حرفهای موجب میشود تا املاح بدن از بین برود که مصرف ویتامین موجب میشود تا نیروی از دسترفته به ورزشکار برگردد.
به صورت مشخص، چه غذاهایی مصرف میکنید؟
ماکارونی و سیب زمینی همیشه در منوی غذایی من هستند چون کالری زیادی دارند و جذب کالری بالا تاثیر بسزایی در زیادشدن استقامت دارد. البته گوشت و ماهی هم غذاهایی هستند که به طور دائم مصرف میکنم و برای بالا رفتن ضریب هوشی هفتهای دو بار هم میگو میخورم. البته از میوهجات و سبزیجات هم نمیتوان گذشت.
اگر در شرایطی قرار داشتید که مجبور شدید، چه میکنید؟
مثلا چه شرایطی؟
در مهمانیها انواع غذاهایی سرو میشوند که شاید تناولش برای ورزشکاران مضر باشد.
تغذیه به حدی برای ما اهمیت دارد که تحت هیج شرایطی نمیتوانیم به آن بیتوجهی کنیم، البته میزبانان شرایط را درک میکنند و ناراحت نمیشوند.
پروتئینها چه نقشی میتوانند در سلامتی یک ورزشکار داشته باشند؟
قرصهای پروتئینی فالماتون، فیفول و آیرون در ردیف مصرف روزانهام قرار دارند. این قرصها بعد از مسابقه یا تمرین کمبود ویتامین c را جبران میکنند و همین قرص گلوتامین که قبل از هر تمرین مصرف میشود غذا را زودتر جذب بدن میکند.
برنامه قهرمان آسیا برای یک 24 ساعتش چیست؟
من هر روز ساعت شش صبح از خواب بیدار میشوم و به مدت نیمساعت پیادهروی میکنم. بعداز خوردن صبحانه مختصری با پیادهروی خود را به محل تمرین میرسانم. هشت تا ده تمرین صبح را انجام داده و پس از آن تا زمان صرف ناهار استراحت میکنم. تمرین عصر هم ساعت شش تا هشت است که بعد از آن شام خورده و ساعت ده هم میخوابم.
ظاهرا خواب منظم فواید زیادی برای یک ورزشکار دارد؟
خیلی مهم است که ما ساعات خواب خود را با در نظرگرفتن موقعیت خود تنظیم کنیم. من هر شب ساعت نهونیم به رختخواب میروم تا مطمئن باشم که بیداریام تا بیشتر از ساعت ده طول نکشد. آخرینباری را که ساعت ده و ده دقیقه بیدار بودم به یاد ندارم.
سحرخیزی هم مانند زود خوابیدن مهم است؟
زود بیدار شدن باعث میشود تا در طول تمرین صبح و حتی شاید در طول روز احساس کرختی به آدم دست ندهد. ورزشکار یا هر فرد عادی وقتی دیر از خواب بلند میشود، تا ساعت آخر شب احساس خستگی میکند و همین موجب میشود نتواند کارهای روزمرهاش را آنطور که باید انجام دهد.
عمر حرفهای یک ووشوکار حرفهای چندسال است؟
معمولا ووشوکاران تا 35سالگی در مسابقات مختلف شرکت میکنند و این سنی است که ووشوکار باید خود را آماده خداحافظی با دنیای قهرمانی کند. البته تصمیمگیری در مورد زمان خداحافظی به خود ورزشکار بستگی دارد؛ خیلیها دوست دارند در اوج کنار بکشند و به همین دلیل، هستند چهرههایی که حتی در 32 سالگی ووشو را برای همیشه ترک کردهاند.
شما تا چه سالی به ووشو ادامه میدهید؟
الان دقیقا نمیتوانم پاسخ روشنی بدهم. امیدوارم بتوانم حداقل در دو المپیک مبارزه کنم. اما این را میدانم که هرگاه احساس کنم دیگر نمیتوانم به عنوان ووشوکاری درجه اول مسابقه بدهم، دیگر ادامه نمیدهم تا ذهنیت جامعه نسبت به من تغییر نکند.
خانم آزادپور، برای سوال آخر چقدر برای موفق شدن در المپیک 2012 امیدوارید؟
خیلی. این «خیلی» من را جدی بگیرید، چون میدانم میتوانم رو سکوی المپیک هم بروم.
برای رسیدن به این مهم سختیها و البته رقیبان سرسختی را پیش رو دارید؟
نفس ورزش این است که آدم بتواند خود را آماده ببیند. کسی که آماده است، از هیچ مانعی نمیهراسد. همانطور که گفتم از روزی که از گوانگژو برگشتیم، تلاشهایم را برای لندن شروع کرده و تا آن روز ادامه میدهم.
صحبت آخر!
سلامتی و آمادگیام را برای لندن حفظ میکنم. این را به مردم قول میدهم و به آنها میگویم که منتظر مدال خدیجه آزادپور در المپیک 2012 باشند.