مطمئنا بارها تصاویر فضانوردان را در لباس‌های فضایی بزرگ و سفید رنگشان مشاهده کرده‌اید، اما این لباس‌ها همیشه به شکل امروزی خود نبودند و تحولات زیادی را در طول زمان به خود دیده‌اند. برای آشنایی با تعدادی از آن‌ها در ادامه همراه ما باشید.
ناسا از سال ۱۹۶۱ فضانوردان را راهی فضا می‌کند و از سال ۱۹۶۵ این فضانوردان برای تعمیر ایستگاه بین‌المللی فضایی، آزمایش واحدهای پیشران و گشت و گذار در سطح ماه، قادر به خروج از فضاپیما شده‌اند. مطمئنا بارها تصاویر این فضانوردان را در لباس‌های فضایی سفیدشان تماشا کرده‌اید.
اما این لباس‌ها همیشه به یک شکل نبوده‌اند. در طی دهه‌های گذشته مهندسان ناسا و آژانس‌های فضایی دیگر لباس‌های فضایی گوناگونی را طراحی کرده‌اند. برخی از این لباس‌ها در سفرهای فضایی استفاده شده‌اند اما برخی دیگر موفق به ترک خاک زمین نشده‌اند! در اینجا با تعدادی از این لباس‌ها که در طول زمان برای استفاده در سفرهای فضایی توسط ناسا در نظر گرفته شده بودند، آشنا خواهیم شد.
Republic
شرکت Republic Aviation در سال ۱۹۶۱ نمونه‌ا‌ی اولیه از لباس فضایی خود موسوم به Republic که برای استفاده در راهپیمایی‌های فضایی طراحی شده بود، رونمایی کرد. این لباس در حقیقت از نمونه‌ی استفاده شده در ماموریت‌های آپولو سنگین‌تر بود. در طراحی این لباس از پوسته‌ای با جنس سخت استفاده شده و بر روی آن سه‌پایه‌ای برای استراحت فضانورد تعبیه شده بود. فضانورد در داخل این لباس از فضای کافی برای خوردن غذا نیز بهره‌مند بود.
Grumman
در سال ۱۹۶۲، لباس فضایی جدیدی که بر مبنای لباس Republic و توسط شرکت Grumman طراحی شده بود، توسط دک اسلیتون آزمایش شد. وی یکی از فضانوردان مرکوری ۷ بود که به دلیل بروز بیماری قلبی تا اواسط دهه‌ی ۷۰ میلادی از کار برکنار شده بود. در این لباس منبع انرژی و منبع هوا نیز در نظر گرفته شده بود.
Litton RX 2
از سال ۱۹۶۳ ناسا با همکاری شرکت Litton توسعه‌ی لباسی مناسب برای انجام راهپیمایی‌های فضایی را آغاز کرد. با در نظر گرفتن نمونه‌هایی که برای آزمایش در اتاقک خلاء نیروی هوایی طراحی شده بود، این لباس دومین نسخه از لباس فضایی طراحی شده توسط زیگفرید هنسن است.
نمونه‌ی اولیه‌ی لباس فضایی Apollo
از بین تمام طرح‌های پیشنهادی برای ساخت لباس فضایی، این طرح یقینا یکی از غیرعادی‌ترین نمونه‌ها به شمار می‌رود. در این طرح با هدف محافظت از چشمان فضانورد در برابر نور آفتاب، دریچه‌ا‌ی بسیار باریک برای مشاهده‌ی فضای بیرون در نظر گرفته شده بود. این لباس تا حدودی شبیه به شخصیت Awesome Android از مجموعه‌ی داستان‌های کمیک مارول است.
Manned Orbiting Lab
در حالیکه ناسا سرگرم ساخت مسیری برای قدم گذاشتن بر سطح ماه بود، نیروی هوایی ایالات متحده تیمی از فضانوردان خود را با هدف کسب تجارب لازم برای ساخت اولین ایستگاه فضایی و با استفاده از فضاپیمای سرنشین‌دار Manned Orbiting Lab (MOL) به کار گمارد. هرچند که ایده‌ی ساخت ایستگاه فضایی نیروی هوایی آمریکا هیچ وقت وارد فاز عملیاتی نشد، اما آن‌ها موفق به توسعه‌ی لباس فضایی خود (لباس سمت راست در تصویر) شدند. کلاهک استفاده شده در این لباس از نمونه‌ی به کار رفته در لباس ناسا (لباس سمت چپ در تصویر) نیز عجیب‌تر بود.
AX Suit
ناسا از سال ۱۹۶۶ تا ۱۹۹۰ بیش‌ترین تمرکز خود را بر روی طراحی لباس‌هایی با پویایی و تحرک‌پذیری بیش‌تر گذاشته بود. یکی از اولین نمونه‌های طراحی شده در سال ۱۹۶۶ لباس AX است. Vic Vykukal، خالق این لباس را در تصویر مشاهده می‌کنید.
AX-3
در تصویر لباس AX-3 را مشاهده می‌کنید که در سال ۱۹۷۷ توسط Vic Vykukal به نمایش گذاشته شد.
AX-5
تصویری از لباس فضایی AX-5 از سال ۱۹۸۸ را مشاهده می‌کنید. این لباس حجیم‌تر از نسل‌های پیشین خود است. در طراحی این لباس سعی شده بود تا بدون نیاز به فشار هوای زیاد، فضانورد آزادی عمل بیش‌تری در حرکت‌های خود داشته باشد.
Shuttle Ejection Escape Suit
اولین نسل از شاتل فضایی، فضاپیمایی بود که تا پیش از آن هیچ یک از آژانس‌های فضایی تجربه‌‌ی پرتاب نمونه‌ی مشابه این فضاپیما را نداشتند. بنابراین به دلیل وجود نگرانی‌های زیاد در مورد سلامت فضانوردان، ناسا فضانوردان را در ماموریت‌های فضایی STS-1 تا STS-4 ملزم به استفاده از لباس‌های خروج اضطراری Shuttle Ejecton Escape کرد.
این لباس براساس لباس‌های استفاده شده توسط خلبانان نیروی هوایی در ارتفاعات زیاد، طراحی شده بود و عملکرد آن با صندلی پرتاب هماهنگ بود. لازم به ذکر است این لباس با هدف استفاده در فضا ساخته نشده بود و مختص مواردی بود که به دلیل بروز نقص فنی در فضاپیما، ناسا مجبور به لغو ماموریت در میانه راه شده و فضانوردان برای نجات خود مجبور به خروج از فضاپیما هستند.
Constellation
در سال ۲۰۰۵ جورج دبلیو بوش، رئیس جمهور وقت آمریکا از برنامه‌ی Constellation پرده برداشت؛ برنامه‌ای بلند پروازانه جهت کاوش در فضا که به موجب آن اولین فضاپیماهای سرنشین‌دار برای سفر به اعماق فضا پس از عصرآپولو ساخته می‌شد. این برنامه سفری دوباره به ماه و ماموریتی در کره‌ی مریخ را نیز شامل می‌شد. اگرچه دولت اوباما بسیاری از بخش‌های این برنامه را لغو کرد، اما بخش‌هایی از برنامه‌ی یاد شده آزمایش شدند. از جمله‌ی این بخش‌ها، لباس‌هایی هستند که در تصویر مشاهده می‌کنید. این لباس‌ها با هدف انجام راهپیمایی‌های فضایی بر روی ماه ساخته شده بودند.
Z-1
نوع خاصی از لباس فضایی Z-1 در سال ۲۰۱۷ و در ایستگاه فضایی بین‌المللی آزمایش خواهد شد. Z-1 به فضانوردان اجازه می‌دهد که بدون درگیری با مشکلات مربوط به فشار هوا، لباس خود را سریع‌تر از قبل تعویض کنند. این لباس توسط شرکت ILC Dover طراحی شده است و در انجام ماموریت‌های ناسا در نقاط دوردست فضا به کار گرفته خواهد شد. لازم به ذکر است شما تنها کسی نیستید که فکر می‌کنید این لباس شبیه به لباس شخصیت انیمیشنی Buzz Lightyear در انیمیشن داستان اسباب بازی است!
Z-2
Z-2 نسخه‌ی دیگری از لباس Z-1 است که از موادی با جنس سخت‌تر ساخته شده است. آزمایشات اتاقک خلاء اولیه بر روی این لباس در سال ۲۰۲۰ اجرا خواهد شد.
BioSuit
دیوا نیومن قبل از برگزیده شدن به عنوان قائم مقام ناسا، نام خود را با لباس BioSuit بر سر زبان‌ها انداخت. در طراحی این لباس از ماهیچه‌های گردن زرافه الهام گرفته شده است. این لباس با تنظیم فشار هوا قادر است فرم بدن فضانورد را به خود بگیرد. دانشگاه MIT در حال توسعه‌ی این لباس است.
