درمان ارتودنسی فقط یک بار قابل انجام است
دکتر الهیار گرامی | ارتودنتیست
ارتودنسي، علم و هنر رديف کردن دندان هاست. اين تعريف تا حدودي گوياي هدف اين رشته است، اما تمام ابعاد تئوري و عملي آن را بازگو نمي کند. اگر بخواهيم ديد کلي تري ارائه کنيم بايد محدوده زندگي جنيني را تا سال هاي بعد از اين که دندان ها را از دست مي دهيم، در اين محدوده بگنجانيم.
درمان هاي ارتودنسي شيوه هايي کاملاتخصصي است که طي يک دوره 3.5 تا چهار ساله، بعد از اخذ مدرک دکتري دندان پزشکي ارائه مي شود. در واقع، انجام درمان هاي ارتودنسي نياز به کسب تخصص و آموزش هاي بعد از دوره دکتري دندانپزشکي دارد. به بيان ديگر همان طور که جراح قلب تجربي نداريم، ارتودنتيست تجربي هم معنا ندارد.
هدف درمان هايي چون ارتودنسي آن است که با کمترين مداخله فعال، مشکلات دنداني را کاهش دهد. اگر اين روش ها که انجام آنها به تجربه و آگاهي زيادي نياز دارد، بدرستي انجام شود مشکلات دنداني کاسته مي شود و نياز به درمان هاي پيچيده بعدي کاهش مي يابد. در غيراين صورت روش هايي مانند خارج کردن دندان ها، بدون تجويز پزشک و رها کردن آنها به اميد رفع تدريجي مشکل، معمولاناموفق است.
درمان ارتودنسي، محدوديت سني ندارد
مشکلات ارتودنسي به دو دسته اسکلتي و دنداني تقسيم مي شود که درمان مشکلات اسکلتي را بايد در سنين پايين آغازکرد، اما مشکلات دنداني را مي توان در سنين متفاوتي پيگيري کرد البته در مورد علت ايجاد اين مشکلات بايد گفت عوامل ارثي و محيطي در بروز آن دخيل است.
معمولادر دوره دندان هاي شيري درمان ارتودنسي عموميت ندارد، ولي گاهي توصيه هاي کاربردي در اين دوره کودک را از بروز پاره اي مشکلات اسکلتي و دنداني در آينده دور نگه مي دارد. با افزايش سن، سطح استخوان پيرامون ريشه به دلايل مختلف کاهش مي يابد. بايد يادآوري کرد تا هر سني که ريشه دندان ها دراستخوان قرار داشته باشد مي توان به انجام درمان ارتودنسي اميدوار بود بنابراين تقريبا محدوديت سني براي انجام درمان ارتودنسي نداريم، ولي در هر دوره سني اهداف متفاوت است و معمولادر بزرگسالان اين درمان ها با همکاري ديگر متخصصان برنامه ريزي مي شود.
درمان ارتودنسي، درد ندارد
درمان هاي ارتودنسي بين 18 تا 30 ماه طول مي کشد که معمولاطي اين مدت، مراجعه ماهانه ضروري است. از سوي ديگر با آن که بسياري درمان هاي ارتودنسي را دردناک تصور مي کنند، تاکيد مي کنم درد، بخشي از درمان ارتودنسي نيست البته در برخي موارد، بروز مي کند که تقريبا قابل پيش بيني و کنترل است.
گاهي ديده مي شود در حوزه ارتودنسي به جاي صحبت در مورد نحوه درمان، وسايل درماني متنوع تبليغ مي شود که در مقام قضاوت و راهنمايي، ناچاريم ابتدا تفکر ناصحيح را اصلاح و به اصالت تفکر محور بودن درمان به جاي وسيله محور بودن درمان پافشاري کنيم و افراد را نسبت به پيروي از تبليغات کارخانجات مانند وسايل شفاف يا به اصطلاح نامرئي، سيم هاي رنگي و براکت هايي که در سمت زباني قرار مي گيرد، برحذر داريم.
نتيجه درمان هميشگي است؟
درمان هاي ارتودنسي بعد از پايان بخش فعال به دوره نگهداري وارد مي شود. اگر در اين دوره مراقبت مناسبي از سوي درمانگر صورت پذيرد، مي توان به پايداري نتايج اميدوار بود، ولي هيچ گاه نبايد از نظر دور داشت که طرح درمان صحيح، شرط لازم براي چنين درماني است. تجربه نشان مي دهد درماني که بر مبناي طرحي غير قابل قبول پيش رفته است، نمي توان با پلاک هاي نگهدارنده در دراز مدت حفظ کرد. در حالي که روند درمان صحيح، نتايج حاصل از ارتودنسي را به گونه اي بر دندان ها نشان مي دهد که با حذف پلاک هاي نگهدارنده نيز نتايج درمان براي هميشه پايدار مي ماند.
اگر دندان ها نامرتب بماند
اگر فردي به هر دليلي با وجود دندان هاي نامرتب از درمان فراري باشد با خطر بيشتر بروز پوسيدگي، بيماري هاي لثه، در بعضي موارد ناراحتي هاي مفصل گيجگاهي فکي مواجه خواهد بود و براي مقابله با بعضي از آنها بايد مراقبت بيشتري از مجموعه دنداني خود داشته باشد.
درمان ارتودنسي، فقط يک بار قابل انجام است
فراموش نکنيد تنها يک مرتبه مي توان سيستم دنداني را در معرض نيروهاي ارتودنسي قرار داد، پس انتخاب درمانگر بايد براساس شناخت کافي از سوابق علمي و عملي وي باشد. چرا که درمان را نمي توان در ميانه راه رها يا به درمانگر ديگري سپرد يا آن را براي مرتبه دوم در معرض نيرو ها قرار داد.
