وقتی عضله می‌گیرد
لازم نیست حتما ورزشکار باشید. برای همه ما پیش آمده که دچار درد شدید و سفتی در بدن یا به اصطلاح گرفتگی عضلانی شده باشیم. اما این گرفتگی عضلانی چیست؟ برای عمل طبیعی انقباض عضلات بدن نیاز به مقادیر کافی چربی، قند، اکسیژن و مواد معدنی است. در حضور این مواد عضلات از طریق پیام‌هایی که مغز به آنها می‌فرستد کنترل می‌شوند. اگر هر کدام از این عوامل به میزان مورد نیاز فراهم نباشند یا پیام‌های مغز دچار مشکل شود، عضلات انقباض پیدا کرده و در همان حالت باقی می‌مانند. به این حالت اصطلاحا گرفتگی عضلانی می‌گویند.
علت چیست؟
کاهش یا افزایش کلسیم، سدیم و پتاسیم در خون می‌تواند موجب انقباض عضله و جلوگیری از بازگشت آن به حالت اول شود.یکی از عوامل گرفتگی، مصرف داروست. بعضی از داروها می‌توانند موجب گرفتگی عضلانی شوند. به عنوان مثال داروهای ادرارآور که تعادل پتاسیم و منیزیم بدن را بر هم می‌زنند، موجب گرفتگی عضلانی می‌شوند.
گرفتگی عضلانی در هنگام خواب، معمولا به علت فشردگی یک عصب به وجود می‌آید. اگر در هنگام خواب فرد غلت بزند، ممکن است که عصبی تحت فشار قرار گیرد، در این هنگام یک پیام از محل فشردگی آغاز و به عضله مربوط به آن امتداد می‌یابد.گرفتگی‌های عضلانی پس از فعالیت شدید ورزشی معمولا به علت از دست دادن آب بدن است.دلیل مهم گرفتگی‌های عضلانی در ابتدای فعالیت عضلانی ناکافی بودن جریان خون در عضله است.نگه داشتن یک اندام به حالتی ثابت برای مدت طولانی و یا کار کشیدن بیش از حد آن نیز می‌تواند باعث گرفتگی عضلات شود.
درمان
در لحظه‌ای که عضله‌ای دچار گرفتگی شده باشد، بدون در نظر گرفتن عامل ایجادکننده، می‌توان عضله را توسط یک دست کشیده و به طور متناوب با دست دیگر آن را ماساژ داد. این صحنه را حتما بارها در مسابقات فوتبال دیده‌اید. در بیشتر اوقات اگر گرفتگی عضله در افراد علت پزشکی جدی نداشته باشد، با یک دوره درمانی ساده در چند روز یا چند هفته بهبود پیدا می‌کند. برای بهبود سریعتر در 72 ساعت اولیه شروع گرفتگی عضلات فورا با یخ کمپرس سرد انجام می‌دهند. البته مراقب باشید کیسه یخ حداکثر 20 دقیقه روی موضع دردناک قرار گیرد. ماندن طولانی و بیش از 20 دقیقه موجب انقباض بیشتر و افزایش درد می‌شود.پس از گذشت 3 روز از آغاز درد گرفتگی عضلات، کمپرس گرم تجویز می‌شود. کمپرس گرم باعث شل شدن ماهیچه‌های منقبض شده و افزایش جریان خون در آنها می‌شود. پزشکان برای کاهش درد انواع مسکن‌ها مانند استامینوفن، دیکلوفناک یا ناپروکسن را تجویز می‌کنند. گاهی نیز از شل‌کننده‌های عضلانی استفاده می‌کنند.در موارد خاص گرفتگی عضلانی نیاز به بررسی دقیق‌تر و آزمایش خون از نظر املاح و مواد معدنی است.
10 فرمان برای پیشگیری
پیشگیری از گرفتگی عضلات مربوط به علت آن است. برای این‌که دچار این مشکل نشوید، توصیه‌های زیر را جدی بگیرید.
1- نوشابه نخورید زیرا نوشابه‌ها حاوی فسفات زیاد است و ذخایر بدن از کلسیم و منیزیم بدن را تخلیه می‌کند.
2- یکی از درمان‌های موفق در موارد گرفتگی شبانه پا، ویتامین E است. جوانه گندم، روغن ذرت، غذاهای تهیه شده از جو و دسر و ماکارونی حاوی ویتامین E هستند.
3- قبل از شروع حرکات ورزشی بدن خود را به نحو صحیح و با تمرین‌های کششی گرم کنید.
4- شایع‌ترین علت گرفتگی عضلانی در خانم‌های یائسه و باردار کمبود کلسیم است؛ به همین علت توصیه می‌شود از مواد غذایی کلسیم دار در این موارد استفاده کنند.
5- کافئین جذب ویتامین‌ها و مواد معدنی بخصوص کلسیم را کاهش می‌دهد و به بیماران مبتلا به گرفتگی پا توصیه می‌شود تا حد ممکن، کافئین را از رژیم غذایی خود حذف کنند.
6- به مقدار کافی و به دفعات آب مصرف کنید.
7- ماساژ عضلات بعد از ورزش و رفع خستگی عضلات، احتمال گرفتگی آنها را کاهش می‌دهد.
8- بیش از حد توان خود فعالیت نکنید و عضلات‌تان را تحت فشار زیاد قرار ندهید.
9- اگر در هوای گرم فعالیت می‌کنید حتما به میزان کافی نمک بخورید.
10- از قرار دادن عضلات خود در یک وضعیت ثابت به مدت طولانی خودداری کنید.
