بعضی از مورخین و محدثین آوردهاند: هنگامی که حضرت ابوالحسن، امام علی هادی صلوات الله و سلامه علیه توسط معتصم عباسی به وسیلهی زهر مسموم گشت: در بستر بیماری قرار رفت. فرزند خود - حضرت ابومحمد، امام حسن عسکری علیهالسلام - را دعوت نمود و ودیعههای امامت و نیز آنچه را که از اوصیاء و پدران معصومش علیهمالسلام یکی پس از دیگری به ارث برده بود، تحویل فرزند خویش داد؛ و بعد از آن او را به عنوان وصی و خلیفهی بعد از خود معرفی نمود.
و سپس در سنین چهل و یک سالگی به فیض عظمی شهادت نایل آمد؛ و به اجداد طاهرین خود ملحق گردید. هنگامی که مردم شهر سامراء در جریان شهادت امام هادی علیهالسلام قرار گرفتند، جمعیت عظیمی جهت تشییع جنازهی مطهر و مقدس آن حضرت گرد هم جمع آمده بودند، همچنین وزراء و دیگر مسئولین حکومتی نیز در جمع مردم، آمادهی تشییع بودند.
در همین لحظات که مردم و مسئولین حکومتی در انتظار خروج جنازهی حضرت از منزل بودند، ناگهان حضرت ابومحمد، امام حسن عسکری علیهالسلام با پای برهنه، در حالی که پارچهای سفید روی دوش خود انداخته بود از منزل خارج شد. وقتی مردم چشمشان به جمال نورانی حضرت افتاد، دیدند که قیافه و شمایل وی، از هر جهت شبیه به پدرش امام هادی صلوات الله علیهما میباشد، چون امام حسن عسکری علیهالسلام با آن حالت از منزل خارج شد، تمام جمیعت به احترام آن حضرت سرپا، مودب ایستادند و سکوت عجیبی تمام جمعیت را فرا گرفت.
پس از گذشت لحظاتی، پیکر پاک و مقدس امام هادی علیهالسلام را از منزل بیرون آوردند و در بین آن جمعیت انبوه قرار گرفت و تمامی افراد، بیاختیار مشغول گریه و سوگواری گردیدند.
و بعد از تشییع جنازه (که با شکوه خاصی انجام گرفت) پیکر مقدس و مطهر آن امام مظلوم سلام الله علیه را جهت دفن، به منزل خود حضرت بازگرداندند و در منزل شخصی آن حضرت - که خود وصیت کرده بود - دفن گردید. قابل ذکر است که امام حسن عسکری علیهالسلام پیش از آن که از منزل خارج شود، بر جنازهی مطهر پدر خود نماز خوانده بود [1] .
پی نوشت ها:
[1] اثبات الوصیة: ص 242 - 244، مستدرک الوسائل: ج 2، ص 456، ح 2457، الأنوار الهبیة: ص 298، ح 12.