مبحث 108 طرح صالحین: «نذر، چرا و چگونه؟»

مبحث 108 طرح صالحین: «نذر، چرا و چگونه؟»

سلام دوستان عزیز راسخونی؛ شهادت مظلومانه امام حسین (ع) و یاران باوفایش رو خدمت همگی شما تسلیت عرض می کنم.

این هفته در مبحث طرح صالحین در خدمت شما عزیزان هستم. با موضوع «نذر، چرا و چگونه؟».

نذر یکی از رسم و رسومات ما شیعیان هست. البته نه فقط شیعیان بلکه ملل مختلف هم کارها و اعمالی شبیه به ما انجام می دن با عنوان دیگه ای.
بعضی هامون موقع مشکلات یاد نذر و نذورات می افتیم و بعضی ها نه، همیشه و در همه حال نذر می کنیم. اینکه بعد از گرفتن حاجتمون به نذرمون عمل کنیم یا نه هم فرق داره. نذر هامون هم فرق داره بعضی هاش مادیه بعضی ها هم معنوی در حد یه کمک کوچیک به یه بنده خدایی. خلاصه اینکه تو این ایام و این هفته دراین مورد صحبت می کنیم. این ایام و ایامی شبیه اون با نذر رابطه ی زیادی داره که در ادامه به بحث دربارش می پردازیم.

فعلاً درباره این عناوین نظرات خودتون ( حتی الامکان دست نویس ) رو بنویسید و با دیگر دوستان به تبادل نظر بپردازید.

عناوین مورد بحث:
 

* معنای نذر چیست؟
* چرا نذر می کنیم؟
* چطور باید نذر کنیم؟
* چه نذری مورد قبول است؟
و .....
 

در طول هفته هم با عناوین بیشتر در خدمت شما عزیزان خواهیم بود. خواهشمندم همراهی بفرمایید.

خواهشمندم از نظرات شخصی و دست نویس خودتون استفاده کنید.

شخص با نذر کردن خود را ملزم و متعهد به کاری می کند که در اصل تکلیف و الزامی در برابر آن نداشته است؛ ولی همین که نذر کرد بر او لازم می شود براساس تعهد و الزام، عمل کند و التزام خویش را به شکل وفای به مفاد نذر نشان دهد.
علامه نجفی از بزرگ ترین فقیهان معاصر در کتاب ارزشمند جواهر الکلام در بیان اصطلاح فقهی آن می گوید که نذر التزام به انجام یا ترک عمل است به گونه ای مخصوص
نذر اعم از انجام یا ترک کاری است که از نظر حکم شرعی انجام یا ترک دادن آن بر انسان لازم نیست، ولی شخص با اجرای صیغه نذر، آن را بر خودش واجب کند، بنابراین انجام یا ترک آن کار بر او واجب شرعی می شود و در صورت تخلف می بایست تبعات آن را مانند کفاره نذر بپردازد.

بنام خدا

معنای نذر: فقها در تعریف نذر گفته‌اند انسان برای رضای خدا تصمیم به انجام یا ترک کاری بگیرد.

بعبارتی میتوان گفت:

نذر آن است که انسان ملتزم شود که کار خیرى را براى خدا بجا آورد، یا کارى را که نکردن آن بهتر است براى خدا ترک نماید.

بنام خدا

چرا نذر می کنیم؟ ؛ نذر را می توان نوعی عبادت، دعا و درخواست از خداوند دانست که اتفاقا دارای تأثیر فراوان است و با هدف قرب الهی انجام می شود.

نذر، از سنت هاى نیكوى اسلامى است. در نذر، شخص نذركننده با اعتقاد مذهبى، با خداوند پیمان مى بندد كه چنانچه حاجتش روا شود یا بیمارى اش شفا یابد و یا براى شكر به درگاه خدا و امورى دیگر از این قبیل، مقدارى معین از مال خود را در راه رضاى او براى مسكینان، یتیمان، اسیران و دیگر امور خیریه خرج كند یا عمل راجح و مطلوبى را انجام دهد و یا از عمل ناپسندى دست بردارد.

من امروزتوصفه نذری بودم دیدم یه نفرداره غذای نذری میفروشه مگه میشه غذای نذری روفروخت وسطه غذای نذری؟مگه داریم ،مگه میشه؟

* چه نذری مورد قبول است؟

نذری که با نیت خالصانه و برای رضای الهی و قصد قربت باشه!

بنام خدا

شرایط وجوب نذر

از نظر شرعی نذر وقتی واجب العمل است که یا به صورت صیغه عربی خوانده شود و یا به صیغه فارسی که در بردارنده این مضمون باشد: برای خدا بر عهده و ذمه من باشد اگر فلان حاجت و خواسته من برآورده شد، فلان کار را انجام می دهم ولی اگر تنها از ذهن و قلب گذشته و خطور کرده باشد و صیغه نذر به صورت شرعی که گفته شد خوانده نشود، این نذر وجوب عمل ندارد البته عمل به آن بی اشکال است.

بنابراین، نذر در حقیقت پیمانی است با خداوند تا در نتیجه انجام عمل نیکی که آدمی بر خویش واجب می نماید، حق تعالی حاجت او را برآورد.

درواقع نذری دادن یک اعتقاد است که هرکسی با اخلاص انجام داده باشد به ان چیزی که می خواسته رسیده است چه بسا بنده افرادی را دیده ام که با یک نذر بسیاری از مشکلاتشان حل شده است وسال هاست که با این اعتقاد زندگی می کنند البته افرادی هم هستند که نذر می کنند ونذری هم می دهند اما وقتی مشکلشان حل نمی شود زود سست می شوند در صورتی که اساس رسیدن به هدف صبر است.

بنام خدا

شروط نذر کننده

برای صحت نذر، نذر کننده باید دارای خصوصیتهایی باشد.

1 ـ مکلف بودن نذر کننده

شرط اول نذر آن است که نذر کننده باید مکلف باشد بنابراین بر کسی که مکلف نیست عمل و وفای به نذر واجب نیست.

2 ـ عاقل بودن نذر کننده

شرط دوم نذر آن است که نذرکننده عاقل باشد. بنابراین آدم سفیهى که مال خود را در کارهاى بیهوده مصرف مى‌کند، چنانچه با حال سفاهت بالغ شده باشد یا حاکم شرع او را از تصرف در اموالش جلوگیرى کرده باشد، نذرهاى مربوط به مالش صحیح نیست.

3 ـ مختار بودن نذر کننده

شرط سوم آن است که نذر کننده از روی اختیار نذر کند، بنابراین نذر کردن کسى که او را مجبور کرده‌اند، یا به واسطه عصبانى شدن بى‌اختیار نذر کرده، صحیح نیست.

نذر یکی از احکام عملی اسلام است که غالبا با عهد و قسم مطرح می‌شود. 
نذر آن است که انسان بر خود واجب کند کار خیری را برای خداوند به جا آورد یا کاری که ترک آن بهتر است برای خدا ترک نماید....

نذر و عهد و قسم هر کدام احکام مخصوصی دارند. آنچه باید تذکر داد، دستورات اکید اسلام است بر وفای به آنها، که در این باره به چند آیه اشاره می‌شود: 
خداوند متعال در سوره اسراء آیه 34 می‌فرماید:« و اوفوا بالعهد ان العهد کان مسئولا» (به عهدی که کرده اید وفادار باشید، چرا که بازخواست می‌شوید. ) 
خداوند یکی از صفات مومنین را رعایت عهد شمرده است، چنانچه در سوره مومنون آیه 8 می‌فرماید:« والذینهم لاماناتهم و عهدهم راعون» (مومنین کسانی هستند که امانت‌ها و عهد خود را رعایت می‌کنند.)

منابع: 
بحارالانوار ،‌ ص 91 تا 97 

------------------------------------------------------------------

نذر یکی از سنت‌های اسلامی است. انسان مسلمان هرگاه بخواهد کاری انجام دهد، می‌تواند در برابر خدای متعال بر خود عهد کند و بگوید:«نذرت للّه ان افعل کذا.» (نذر کردم برای خدا فلان کار را انجام دهم.) 
در این صورت انجام آن کار برایش واجب می گردد و ترک آن مجازات و کفاره دارد. خداوند متعال از خوبان در قرآن مواردی از نذر را بیان کرده است، از جمله: 
حضرت مریم گفت:«انی نذرت للرحمن ان لااکلم الیوم انسیاَ.» 
(من برای خدای بخشنده نذر کرده ام که امروز با هیچ کس سخن نگویم.) 
نذر شرایطی دارد که در کتاب‌های فقه اسلامی مطرح شده است. 
فایده اصلی و کاربرد نذر در جایی است که شخص از خدای متعال خواسته ای دارد، همانند شفای بیمار یا موفقیت در کار و ... 

منابع: 
شرح لمعه کتاب النذر.

نذر، عهد و قسم پیمانی با خداوند است که باید - با توجه به شرایطی که برای هر یک قرار داد شده- به آن عمل شود؛ لذا از این جهت با هم شباهت دارند. در ذیل ابتدا تعریف هر یک سپس تفاوتشان بیان می‌شود.

1. «نذر» در اصطلاح فقهى؛ یعنی این‌كه انسان ملتزم شود كار خيرى را براى خدا به‌جا آورد، يا كارى را كه ترک آن بهتر است، براى خدا ترک نمايد. یکی از شرایط درستی نذر این است: كارى را كه انسان نذر می‌كند، بايد توانایی انجام آن براى شخص نذر کننده ممكن و از نظر شرع مقدس اسلام نيز مطلوب باشد؛ مانند انجام واجب و مستحب يا ترک حرام و مكروه و يا انجام كار مباحى كه از جهتى بهتر باشد و نذر كننده نيز به قصد همان جهت نذر كند.

2. عهد آن است که انسان با خداوند پیمان بندد کاری را انجام دهد یا کاری را ترک نماید. اما کسی که عهد می‌کند کاری را انجام دهد نیاز نیست آن کار در شرع بهتر باشد، بلکه کافی است مباح باشد و انجام آن برای او مصلحتی در دین یا دنیا داشته باشد.

3. یمین ‌(قَسَم)؛ کاری را که انسان قصد انجام یا ترک آن‌را در آینده دارد، برای تأکید، به یکی از اسم‌های خداوند متعال قسم یاد می‌کند و انجام یا ترک آن کار را بر خود واجب می‌کند؛ گرچه آن‌ کار مباح باشد، اما کاری را که بر انجام آن قسم یاد می‌شود، حرام و مکروه نباشد و کاری را که بر خودداری از آن سوگند یاد می‌شود، واجب و مستحب نباشد، و اگر قسم بخورد که کار مباحی را بجا آورد یا از آن خودداری کند؛ چنان‌چه انجام آن کار یا خودداری از آن دارای غرض عقلایی؛ هر چند دنیوی داشته باشد، قسم او درست است، و باید بر طبق آن عمل کند.

4. با توجه به تعریف هر یک فهمیده می‌شود که؛ فرقى بين نذر و عهد نيست مگر در تلفّظ؛ مثلًا اگر شخص بگويد با خدا «عهد» می‌كنم كه هر شب نماز شب بخوانم يا اگر مريض من خوب شد هزار تومان صدقه می‌دهم، به آن عهد می‌گويند و اگر بگويد برای خدا بر من است كه هر شب نماز شب بخوانم يا اگر مسافر من سالم برگشت فلان كار خير را انجام بدهم، به آن نذر می‌گويند و در حقیقت تمام مسائل و شرایطی كه در نذر گفته شده در عهد نيز می‌آيد.

تمام مسائل و شرایطی كه در نذر گفته شد در قسم نيز مى‏آيد، مگر اين‌كه مورد نذر و عهد بايد راجح باشد (انجام واجب يا مستحب و يا ترک حرام و مكروه) ولى مورد قسم لازم نيست رجحان و برتری داشته باشد اما نبايد مرجوح باشد؛ یعنی مورد قسم ترک واجب يا مستحب و يا انجام حرام يا مكروه نباشد.

گفتنی است؛ كفّارۀ عهد مانند كفّارۀ نذر است؛ يعنى سير كردن شصت فقير، يا دو ماه روزۀ پى‌درپى، يا آزاد كردن يك بنده. اما کفارهٔ عمل نکردن به قسم عبارت است از این‌که؛ يک بنده آزاد كند، يا ده فقير را سير كند، يا آنان را بپوشاند و اگر اينها را نتواند بايد سه روز، روزه بگيرد