ساقه
جوانه اولیه بذر که پس از رشد و خارج شدن ریشه ظاهر می گردد و به سمت بالا می رود ساقه ی گیاه را که روی آن برگها و شاخه ها پدیدار می شود را تشکیل می دهد . وظایف ساقه : 1- استوار نگهداشتن قسمت های هوایی ( برگ ، گل ،میوه ) 2- انتقال مواد غذایی 3- ساختن مواد غذایی 4- ذخیره ی مواد غذایی 5- تکثیر ساقه تشکیل شده :1- یقه : هحل اتصال ساقه به ریشه برای پیوند زدن نشا نهال 2- گره : برآمدگی روی ساقه ی جوان گیاه را که برگها از آن خارج می شود 3- جوانه : ساقه بسیار جوان و کوچک که به وسیله فلسهای محکم و بسیار سخت پوشیده شده است.وجود فلسها به واسطه ی وجود دیواره ی کوتینی و غیر قابل نفوذ خود بافتهای داخلی جوانه را از تغییرات محیط (سرما) حفظ می نماید .فاصله ی بین دو گره را میانگره می گویند فاصله ی گره ها به تدریج از پایین ساقه به طرف بالا کم می شود .اقسام جوانه :1- انتهایی : جوانه ای که در انتهای ساقه قرار دارد و مسئول طویل شدن ساقه می باشد (رشد و نمو طولی) 2- جوانه جانبی (محوری) : جوانه ای که در مجاورت برگها قرار دارد و مسئول تولید ساقه و برگ و گاهی غنچه و گل می باشد مثلا در هلو ، بادام جوانه جانبی مولد گل یا مولد ساقه جداگانه بوده در حالی که در سیب و گلابی و مو ابتدا برگ و ساقه تولید و بعد روی این ساقه گل آذین تشکیل می گردد. گیاه بنابر اقتضای محیط ساقه ی خود را تغییر می دهد . انواع ساقه :1- ساقه ی هوایی : ساقه هایی که در خارج از زمین به رشد و نمو پرداخته و در واقع از نور آفتاب بهره مند می شوند این ساقه ابتدا سبز رنگ بوده و سپس تغییر رنگ می دهد .2- ساقه زیر زمینی:درون خاک وجود دارد و فاقد سبزینه می باشد .انواع ساقه های هوایی : 1- معمولی : این گونه ساقه در هوا به صورت قائم قرار دارد و به صورتهای مختلف می باشد شامل ساقه هوایی اصلی همراه با شاخه های منشعب ازتنه ( سیب و گردو ) ساقه استوانه ای بدون انشعاب (خرما) ساقه مجوف و فاقد انشعاب ( غلات و خیزران ) ساقه های گوشتی ( کلم قمری ، کربس و کاکتوس) 2- ساقه خزنده : این گونه ساقه ها از استحکام و استقامت زیادی برخوردار نیست به خاطر همین روی سطح زمین قرار دارد به هنگام نمو طولی حالت خزیدن پیدا می کند مثل توت فرنگی و گوجه فرنگی 3- ساقه بالارونده : حالت ساقه خزنده را داشته به تنهایی و آزادانه نمی توانند در هوا بیاستند و باید به وسیله ی قیم ، ستون وتنه درخت تکیه داده بالا روند مثل لوبیا رونده و نخود فرنگی
