مدير ميراث‌فرهنگي بشرويه گفت: خانه "مستوفي" از جمله بناهاي تاريخي بشرويه است که در محله "ميانده" قرار گرفته و تقريباً اعياني‌ترين خانه موجود در بافت بشرويه است.
هاشم اتفاقي اظهار کرد: قدمت اين بنا به دوره قاجاريه بر مي‌گردد. مالک اوليه بنا مأمور جمع‌آوري ماليات در آن زمان بوده و مسلماً اين خانه اسم خود را از پست مالک گرفته چراکه در شهرهاي ديگري چون شوشتر، شيراز و چند شهر ديگر خانه‌هايي به نام مستوفي موجود است که مالک آنها نيز در زمان خود مأمور جمع‌آوري ماليات بودند.
وي خاطرنشان کرد: اين خانه از سطح کوچه پايين‌تر ساخته شده که چند مزيت دارد. نخست آنکه خاک حاصل از گودبرداري در ساخت خانه مورد استفاده قرار گرفته است. در تابستان و زمستان، هواي داخل نسبت به بيرون مطلوب‌تر است، هدايت آب قنات به داخل خانه‌ها راحت‌تر امکان‌پذير بوده و همچنين در مقابل زلزله نسبت به خانه‌هاي ديگر مقاومت بيشتري دارد.
مدير ميراث‌فرهنگي بشرويه اظهارکرد: ورودي اصلي خانه در ضلع شرقي آن قرار داشته و بعد از عبور از آستانه در ورودي وارد فضاي هشتي شده که منتهي به دو مسير بوده است. يک راهروي پر پيچ و خمي که به اندروني خانه و به حياط مرکزي متصل مي‌شود، به گونه‌اي که از هشتي به هيچ عنوان ديد به داخل خانه وجود ندارد و مسير ديگر که به حوضخانه و قسمت بيروني بنا راه دارد.
اتفاقي ادامه داد: در قسمت هشتي بنا در کف فضا تورفتگي وجود دارد که در دو طرف آن تنبوشه‌هاي سفالي ديده مي‌شود. اين تورفتگي به اين منظور تعبيه شده تا شن و لاي موجود در آب قنات در اين قسمت ته نشين شده و آب تميز به داخل حوضخانه هدايت شود.
وي افزود: در چهار طرف حياط چهار فضا وجود دارد که هرکدام مناسب فصل خاصي بوده است. فضاي واقع در ضلع شمالي بنا که بيشترين نور آفتاب را در روز مي‌گيرد و داراي ارتفاع کمي است، براي فصل زمستان مورد استفاده قرار مي‌گرفته است.
مدير ميراث‌فرهنگي بشرويه تصريح کرد: فضاي روبروي آن که کمترين نور را مي‌گيرد و بيشترين ارتفاع را نسبت به ديگر فضاها دارد و همچنين داراي حوض آب و کلاه‌فرنگي است. بادگيري نيز در سابق وجود داشته که براي تابستان استفاده مي‌شده است.
اتفاقي افزود: اتاق‌هاي موجود در ضلع شرقي بنا در فصل پاييز از ظهر تا نزديک غروب تقريباً آفتاب نسبتاً دائمي دارد که در پاييز معمولاً از اين فضا استفاده مي‌شده و اتاق‌هاي روبروي آن در فصل بهار مورد استفاده قرار مي‌گرفته است.
وي اظهارکرد: مطبخ اين بنا در ضلع شمال شرقي بنا واقع مي‌شود که نزديک به فضاي زمستاني تعبيه شده تا در زمستان، ساکنين خانه کمترين مشکل براي رفت و آمد به اين فضا را داشته باشند.
مدير ميراث‌فرهنگي، صنايع‌دستي و گردشگري بشرويه ادامه داد: مهم‌ترين مصالح استفاده شده در اين بنا خشت‌خام و آجر بوده و از اندودهاي آهکي و گچي در ساخت بنا و اندود جداره‌ها استفاده شده است. درهاي اين بنا داراي مشبک‌هاي چوبي و شمسه‌هاي داراي شيشه‌هاي رنگي زيبايي است که در قسمت اتاق پنج دري و درهاي رو به حياط و همچنين قسمت حوضخانه بنا استفاده شده است.
وي خاطرنشان کرد: حوضخانه بنا داراي کاربندي‌هاي زيبايي است و در قسمت اتاق‌هاي سه دري اين بنا نيز از تزيينات رسمي‌بندي استفاده شده است.
