ماکلوان که به زبان تالشي ماکلان تلفظ ميشود يکي از شهرهاي جديد استان گيلان و مرکز بخش سردارجنگل فومن است که درفاصله ۳۵ کيلومتري رشت و ۱۰ کيلومتري شهرستان فومن و ۲۰ کيلومتري شهرک تاريخي ماسوله قرار دارد. اين شهر از پايگاههاي اصلي مبارزاتي سردار جنگل، ميرزا کوچک خان جنگلي بوده و مردم اين شهر و روستاهاي توابع به زبان تالشي سخن ميگويند. جنگ ماکلوان اولين نبرد مسلحانه جنگليها با قواي روسيه و آغازي بر نهضت جنگل بود. شهر ماکلوان در خرداد ماه سال ۱۳۹۱ از تجميع ۲روستاي ماکلوان پايين و ماکلوان بالا مرکز بخش سردار جنگل به عنوان شهر ماکلوان به تقسيمات کشوري افزوده شد.
شهر ماکلوان در دامنه و بين کوههاي سياه کوه و برزه کوه و در دو طرف ماسوله رودخان با مزارع و باغهاي چاي قرار داردو از نقاط توريستي استان گيلان محسوب ميشود. ماکلوان در نقطه مياني بين شهر مجسمهها فومن و دژ تاريخي قلعه رودخان و شهرک پلکاني ماسوله قرار دارد. اين شهر ازغرب به مناطق تنيان صومعه سراوماسال، از شرق به دهستان گشت وقلعه رودخان و شفت از جنوب به ماسوله وطارم وخلخال و از طرف شمال به شهر فومن ودهستان لولمان محدود ميشود. ييلاقهاي اين شهر از جمله ييلاق گردسوئه گسکره(گردسايه)وييلاق کوربار از نقاط خوش آب وهوا وبسيار زيباي گيلان محسوب ميگردد.
شهر ماسوله
شهرک تاريخي وپلکاني ماسوله که به زبان ساکنين آن موسله تلفظ ميشود، يکي از نقاط خوش آب وهواي بخش سردارجنگل است که در ارتفاع ۱۰۵۰ متري قراردارد اين شهرک هرساله پذيراي هزاران گردشگر است مردم با فرهنگ ماسوله مانند مردم بخش سردارجنگل به زبان تالشي سخن ميگويند. اين شهرک در فاصله ۲۰ کيلومتري شهر ماکلوان قرار دارد جمعيت ساکن وثابت ماسوله۸۰۰ نفر است و چند برابر ساکنين ثابت در شهرهاي بزرگ ساکن هستند.
ماسوله رودخان
ماسوله رودخان که به زبان تالشي موسله رخون خوانده ميشود. از رودخانههاي زيباي گيلان است که بخش سردارجنگل را در دوطرف خود دارد. اين رودخانه طبيعتي وحشي دارد وبه سبب عدم کنترل ومهار آن در سيلابهاي سالهاي اخير خسارت جاني ومالي سنگيني بر منطقه وارد کردهاست که مهار وکنترل آن از نيازهاي اساسي شهر ماکلوان است. اين رودخانه از ارتفاعات ماسوله وديگر کوههاي بخش سردارجنگل از ارتفاعات ۳۰۰۰ متري سرچشمه ميگيرد ودر (چو مثقال) وارد تالاب انزلي ميشود.
اقتصاد وصنايع
شهرک صنعتي سردار جنگل در اين بخش قرارداردو بيش از پنجاه واحد توليدي داردکه فقط نيمي از آن واحدها در حال توليد هستند. شغل اصلي بيشتر مردم اين شهر کشاورزي ودامداري است و محصولات لبني و برنج وچاي ودام وطيورآن معروف است. در ناحيه کوهستاني پرورش ماهيان سردآبي (قزل آلا) ودر ناحيه جلگهاي ماهيان گرم آبي هم رايج است، بدليل توريستي بودن منطقه جمع زيادي از اهالي در اقامتگاها وسفره خانهها وهتلها وخدمات ديگر گردشگران فعال و امرار معاش دارند، درگذشته صنعت ابريشم دراين منطقه چشمگير بوده که درحال حاضر با رکود مواجهاست. دامدارن سنتي هرساله همراه دامهاي خود به رسم اجدادي درفصل گرم به ييلاقها ودر فصل سرد به قشلاق کوچ ميکنند. تعدادي زيادي از جوانان بدليل تحصيل و شغل اداري وتجاري از شهربه طورموقت خارج شده ودر شهرهاي بزرگ ايران اقامت دارند.
وجه تسميه
برخي از پيران براين باورند که ماکلان ، در روزگار باستان ، کوههاي ماکلوان به سبب پوشش انبوه درختان جنگلي ، جايگاه ويژه اي به منظور تهيه سوخت متداول (ذغال ) داشت و صدها کوره ذغال گيري که به زبان تالشي به آن کوره ها کل و کارکنان آن را کلَه واشن مي گفتند وجود داشت و ذغال يکي از محصولات عمده ماکلانيها بود و در تاريکي شب ، نور شعله هاي آتش کوره ها از سياه کوه ماکلوان (که نام سياه کوه هم به جهت درختان انبوه آن روزها نوربه زمين کوه نمي رسيد نمي رسيدوتاريک چون سياهي شب بود ،سياه کوه نام گرفته بود ) از چَکنا تا معدن که شکل هلالي دارد ، نور کل ها درشب ، ازدور به شکل ماه ديده ميشد و نام ماکلان (ماه +کِلون )برگرفته از آن است که تدريجا به ماکِلان شهرت يافت ودر يکصد سال اخير نامش به نادرستي فارسي ساز شده است و به صورت رسمي ماکلوان ثبت شده است که تلاشهايي در حال انجام است که اين ديار کهن به نام اصلي خود ماکِلان برگردانده شود .