بهترین توزیع‌های لینوکس که همین حالا می‌توانید آن‌ها را نصب کنید

اساساً اکثر توزیع‌های لینوکس برای مقاصد و مصارف خاص و توسط جوامع متفاوتی ساخته شده‌اند؛ و از طرفی بیشتر آن‌ها به قدری با هم تفاوت دارند که شاید سوال در مورد بهترین توزیع لینوکس از پایه غلط باشد. بنا به مورد استفاده ممکن است جواب این سوال که بهترین توزیع لینوکس کدام است برای هر شخص متفاوت باشد. فرقی نمی‌کند که از سیستم عامل خود برای چه هدفی استفاده می‌کنید؛ از راه‌اندازی سرور و ایستگاه کاری (workstation) گرفته تا نسخه‌ای برای دسکتاپ و لپ‌تاپ و گیمینگ، توزیعی برای شما وجود دارد. در زیر نگاهی (بدون ترتیب) به چند نمونه از توزیع‌های لینوکس می‌اندازیم که با توجه به کاربردی که دارند، از بهترین‌ها در زمینه‌ی خود محسوب می‌شوند.

اوبونتو میت (Ubuntu MATE)

اوبونتو از همان زمان معرفی در اواخر سال ۲۰۰۴ تا به امروز همواره یکی از محبوب‌ترین توزیع‌های لینوکس بوده است. از آن موقع تا به الان، اوبونتو به پرمصرف‌ترین توزیع لینوکس تبدیل شده است. اوبونتو "طعم"‌های مختلفی هم دارد. (۹ عدد اگر بخواهیم دقیق باشیم!) که نرم‌افزارها، محیط دسکتاپ و ویژگی‌های خاص خود را دارند.

اوبونتو میت (Ubuntu MATE) نرم‌افزارهای مهم متعددی مانند فایرفاکس، کلاینت ایمیل تاندربرد، لیبره‌آفیس، موزیک پلیر Rhythmbox، ابزار مدیریت تصاویر Shotwell، مدیاپلیر VLC و استیم را به همراه خود دارد. مهمترین ویژگی آن اما استفاده از محیط دسکتاپ MATE است که به همراه کاربری و نصب آسان اوبونتو، آن را به سیستم عاملی فوق العاده برای تازه واردها، مبتدی‌ها و علاقه‌مندان به لینوکس تبدیل می‌کند.

اوپن سوزه (OpenSUSE)

اوپن سوزه یکی دیگر از توزیع‌های محبوب لینوکس است که به دلیل انعطاف پذیری رابط کاربری و نصب آسان مشهور شده است. اوپن سوزه از برنامه‌ای به نام یاست (YaST) استفاده می‌کند، که در اصل پورتالی است که از طریق آن کامپیوتر خود را مدیریت کرده و تنظیمات را به میل خود تغییر می‌دهید. YaST نصب تعداد زیادی از رابط‌های دسکتاپ محبوب، از KDE و LXDE گرفته تا Gnome، Mate و بسیاری دیگر، را آسان می‌کند. این رابط‌ها حتی می‌توانند به صورت همزمان از طریق YaST نصب شوند و در حالی که با کامپیوتر خود کار می‌کنید می‌توانید بین آن‌ها سوییچ کنید.

YaST همچنین اضافه کردن برنامه‌های شخص ثالث را بسیار آسان می‌کند. در نهایت اوپن سوزه دارای ویژگی‌ای با نام Tumbleweed (تاج خروس) است که سیستم و نرم‌افزارهای شما را به صورت خودکار آپدیت می‌کند تا همیشه به‌روز باشید. اوپن سوزه رایگان است، اما نسخه‌ی پولی آن به همراه دیسک فیزیکی و پشتیبانی ۹۰ روزه هم وجود دارد.

مینت (Mint)

بنا به ادعای وبسایت مینت، این توزیع از لینوکس در حال حاضر توزیع پیشتاز لینوکس است و با گذرکردن از اوبونتو تبدیل به رقیب اصلی ویندوز و مک او اس شده است. وقتی نگاهی به ویژگی‌های مینت بیندازید، این ادعا باورپذیرتر می‌شود. این توزیع رایگان و متن باز به راحتی و از طریق USB یا DVD نصب می‌شود و از لحظه‌ی نصب (و بدون احتیاج به نصب برنامه‌های جانبی) پشتیبانی کامل چندرسانه‌ای ارائه می‌دهد.

مینت سعی می‌کند بر روی مرز "ثبات" و "قدرت" حرکت کند. از طرفی تشنه‌ی مصرف منابع سیستمی نیست و از طرف دیگر احتمال بسیار کمی وجود دارد که با آپدیتی ناپایدار و سرشار از باگ مواجه شوید. مینت با استفاده از ابزاری برای مدیریت بروزرسانی‌ها، پشتیبانی از رابط‌های دسکتاپ مشهوری مانند Cinnamon (دارچین)، Mate، LMDE و KDE و پشتیبانی بومی از لیست بلندبالایی از نرم‌افزارها، کار را برای کاربران بسیار راحت کرده است.

فدورا (Fedora)

فدورا یک سیستم عامل منعطف است که بسته به نیازتان سه گزینه برای انتخاب در اختیار شما می‌گذارد: ایستگاه کاری (Workstation)، سرور و نسخه‌ی کلاود محور. نسخه‌ی Workstation آن خود به چند نسخه‌ی مخصوص بازی، طراحی و بسیاری دیگر از جمله روباتیک تقسیم می‌شود. فدورا در اصل از رابط GNOME بهره می‌گیرد، ولی نسخه‌هایی از آن با محیط دسکتاپ متفاوت هم وجود دارند.

فدورا به داشتن به‌روزرسانی های مکرر مشهور است، که گاهی اوقات تنها چند هفته یا چند ماه بیشتر با هم فاصله ندارند. این ویژگی سبب می‌شود توزیع فدورا برای کسانی که نیاز به یک نسخه‌ی پایدار و ثابت دارند (مانند مشتری‌های سازمانی) مناسب نباشد و ریسک بیلدهای ناپایدار افزایش پیدا می‌کند. هرچند برای برای کسانی که دوست دارند از پیشگامان توسعه‌ی لینوکس باشند، فدورا یک توزیع عالی محسوب می‌شود.

دبیان (Debian)

دبیان یکی از قدیمی‌ترین توزیع‌های لینوکس است که اولین بار در سال ۱۹۹۶ عرضه شد. از آن زمان به بعد دبیان همواره به عنوان چارچوبی برای دیگر توزیع‌ها عمل کرده است (برای مثال اوبونتو و مینت) و الهام بخش توزیع‌های متعدد دیگری هم بوده است به طوری که تبدیل به "بزرگ خاندان" توزیع‌های امروزی شده است. نسخه‌ی امروزی دبیان با محیط‌های دسکتاپ مختلفی عرضه می‌شود، هرچند GNOME رابط کاربری اصلی آن است.

دبیان انتخابی عالی برای سیستم‌های Workstation و سرور است. نسخه‌ی Workstation همراه با نرم‌افزارهای از پیش نصب شده ای مانند جایگزین فتوشاپ یعنی GIMP، مرورگر Iceweasel، لیبره‌آفیس و مدیاپلیر VLC عرضه می‌شود. دبیان سه نسخه‌ی "پایدار(stable)"، "آزمایشی (test)"، و "ناپایدار (unstable)" دارد که بنا به نیاز، هر شخص یکی از آن‌ها را انتخاب خواهد کرد.

المنتری او اس (ElementaryOS)

این توزیع از لینوکس یکی از جذاب‌ترین توزیع‌های موجود از لحاظ بصری است. آنچه این توزیع را از بقیه‌ی مواردی که در لیست ما به آن‌ها اشاره شد متفاوت می‌کند فلسفه‌ایست که پشت طراحی آن وجود دارد. در حالی که اکثر توزیع‌ها شامل بسته‌های نرم افزاری با برنامه‌های متن باز و محیط‌های دسکتاپ ثالث هستند، تیم توسعه‌ی ElementaryOS همه‌ی این‌ها را از صفر ساخته و مناسب با رابط کاربری خودش توسعه داده است.

ElementaryOS همراه با نرم‌افزارهای اختصاصی خود از جمله مرورگر Midori و مدیاپلیر مخصوص خود عرضه می‌شود که مانند بقیه‌ی برنامه‌های آن از لحاظ بصری در بقیه‌ی سیستم عامل ادغام شده‌اند و نیاز به برنامه‌های جداگانه را از بین می‌برند. متاسفانه این ویژگی استفاده از امکاناتی همچون پلاگین‌های شخص ثالث را محدود می‌کند.

از بسیار جهات، ElementaryOS بیشتر شبیه مک او اس است تا ویندوز یا حتی خود لینوکس. در مقایسه با دیگر توزیع‌های لینوکس، این نسخه‌ی دوست داشتنی بیشتر شبیه باغ زیبایی است که به دور آن دیواری کشیده شده باشد. البته رابط کاربری زیبای آن باعث چشم پوشی بر روی کمبود قابلیت‌های شخصی سازی می‌شود.

استیم او اس (Steam OS)

سیستم عامل استیم از لحاظ فنی هنوز در فاز بتا است، ولی ارزش اشاره کردن به آن در این لیست وجود دارد. استیم او اس توسط والو (Valve)، پادشاه عرضه‌ی بازی‌های PC و توسعه دهنده‌ی بازی‌های محبوبی چون سری Half Life، Portal و Counter-Strike توسعه داده شده است. استیم قصد دارد تا به انتخاب اول گیمرها برای سیستم عامل تبدیل شود. فلسفه‌ی کلی کسب و کار والو به خوبی با لینوکس جور در می‌آید و گیب نیوئل (Gabe Newell)، بنیانگذار و مدیرعامل والو مرتباً لینوکس را ستایش کرده و آن را به کاربران  توصیه می‌کند.

با اشاره به موارد بالا، باید گفت استیم او اس قبل از تبدیل شدن به یک گزینه‌ی جدی برای پی‌سی گیمرها تعدادی موانع بر سر راه دارد. بزرگ‌ترین مانع، سازگاری بازی‌ها با لینوکس است. تعداد بازی‌هایی که از لینوکس پشتیبانی می‌کنند، هر چند در حال رشد است، همچنان بسیار اندک اند. استیم 1000 بازی سازگار با لینوکس دارد، از بازی‌های توسعه‌ دهندگان مستقل گرفته تا بازی‌های استودیوهای بزرگ بازی سازی (به اصطلاح بازی‌های AAA). اما این تعداد بازی در مقایسه با بقیه‌ی بازی‌های موجود در استیم که با لینوکس سازگار نیستند ناچیز است. البته والو به آینده‌ی گیمینگ بر روی لینوکس خوشبین بوده و در حال همکاری با توسعه دهندگان و ناشران برای آوردن بازی‌هایشان به استیم او اس است.

مانع بعدی این است که استیم او اس هنوز رسماً عرضه نشده است و درنتیجه هنوز یک سیستم عامل کامل و برجسته محسوب نمی‌شود. امیدواریم با عرضه‌ی استیم او اس و (و استیم ماشین‌ها) شاهد عرضه‌ی بازی‌های بیشتری با پشتیبانی بومی از لینوکس باشیم. تا آن زمان، در حالی که در موجموع شاید ویندوز بهترین انتخاب برای گیمینگ باشد، استیم هم تجربه‌ای ساده، کارآمد و سیستم عاملی بهینه را به شما پیشنهاد می‌دهد که منابع سیستمی بیشتری برای خود بازی باقی می‌گذارد.

آیا کاربر لینوکس هستید یا تا به حال از توزیع‌های آن استفاده کرده اید؟ بهترین توزیع لینوکس برای شما کدام است؟