مانيفست پيامبر (ص)
پیامبر اکرم (ص) ، 76 روز قبل از رحلت ، در زمانی که در سفر حجه الوداع ، در مکه حضور داشتند ، در پایان حج خود ، قبل از بازگشت به مکه ، سه خطبه در مکان های " عرفات – روز عرفه ، 9 ذی الحجه سال دهم هجرت " ، " منی – روز عید قربان ، 10 ذی الحجه سال دهم هجرت " و " غدیر خم – 18 ذی الحجه سال دهم هجرت " ایراد کردند .
ایشان در این سه محل ، خطوط اساسی اندیشه اسلام ناب محمدی را بیان و آموز شهای لازم را به مردم گوشزد نمودند .
1- تساوي حقوق شهروندي شهروندان :
الناس فى الاسلام سواء، الناس طف الصاع لادم و حوآء، لا فضل عربى على عجمى، و لا عجمى على عربى الا بتقوى الله! الا هل بلغت؟ ! قالوا: نعم! قال : اللهم اشهد.
- مردم در اسلام مساوى هستند، تمام افراد مردم هر يك همچون پيمانه پر بدون تفاوت، از آدم و حوا هستند، هيچيك از مردمان عرب را بر عجم فضيلتى نيست، و هيچيك از مردمان عجم را بر عرب فضيلتى نيست، مگر به پرهيزگارى و تقواى خدائى.آيا من ابلاغ كردم و مطلب را رساندم؟ !
گفتند: بلى! آن حضرت گفت: بار پروردگارا شاهد باش» !
تذكر : تقوا معياريست مربوط به قيامت و بازشناسي خداوند و ارتباطي به حقوق شهروندي دنيايي ندارد .
( تاریخ یعقوبی ج1 ص 500 به بعد ) - ابن اثیر ج 3 ص 241
محمد صالحي – 15 / 6 / 94
