زن و شوهری از مهمترین و از ابدی ترین نقش هایی است که انسان ها در زندگی می پذیرند و تشکیل خانواده می دهند. خانواده ای که بهعنوان کوچکترین واحد اجتماعی میتواند در جنبه مثبت یعنی ایجاد کانون آرامش و در جنبه منفی یعنی ایجاد آسیب اجتماعی بسیار مهم و تاثیرگذار باشد.
مدت هاست که دسترسی آسان به اینترنت و وجود شبکه های اجتماعی واتساپ، وایبر و تانگو و ... صمیمت را از کانون گرم خانواده دور کرده و زندگیها را تحت تأثیر قرار داده، حتی برای عده ای از افراد از نان شب هم واجبتر شده است.
این مسئله پیر و جوان، دختر وپسر نمی شناسد، امروزه حتی نوزادانی که از شکم مادر هم متولد می شوند طرز استفاده از موبایل و تبلت را یاد دارند یا در اطراف خود کودکان سه چهار ساله ای را می بینیم که لحظه ای تلفن های همراه را از خود دور نمی کنند. مهمتر از همه جوانانی هستند که با داشتن همسر باز هم وابستگی شدیدی به شبکه های اجتماعی دارند و به دلیل غفلت از نقش مهم همسری خود باعث به وجود آمدن دلخوری بین یکدیگر شده و گاها شاهد آمار افزایش مراجعین به دادگاه های خانواده هستیم که یکی از طرفین از وابستگی بیش از حد همسر خود به موبایل و شبکه های اجتماعی گله دارد و برای رفع این مشکل یا اتمام دادن به زندگی خود به مشاوران حقوقی پناه آورده اند.
این مسئله یک امر کاملا بدیهی است که استفاده از شبکه های اجتماعی، به مرور زمان طرز فکر و روابط افراد را متحول میکند.
عضویت هر روزه افراد در شبکههای اجتماعی زنگ خطری است که بارها از سوی کارشناسان به صدا درآمده است. زندگی بسیاری از زوجهای جوان به خاطر این شبکهها به ورطه نابودی کشیده شده و آثار زیانبار آن نیز دامن بسیاری از زنان و مردان را گرفته است بهطوری که به خطر افتادن فضای خصوصی افراد و از هم پاشیده شدن اساس خانوادهها، مهمترین و جدیترین آثار منفی شبکههای اجتماعی است.
یک کارشناس و جامعه شناس در گفت و گو با خبرنگار زاهدانه با بیان اینکه در شبکه های اجتماعی فضایی آکنده از غیر واقعیت جاری است، اظهار داشت: در اینگونه فضاها که به آسانی در اختیار همگان قرار گرفته افراد می توانند با هویت مجازی و چه بسا هویت جعلی عضو شوند و فعالیت کنند، از اینرو از دنیایی که پر از جعل و تقلب است چه انتظاری می رود که بتواند میان زوجین همدلی و صلح را برقرار کند.
«ابراهیم مرادقلی» افزود: این شبکه ها با هدف ایجاد سردی و اختلال در کانون گرم خانواده تشکیل شده اند تا افراد اوقاتی که می توانند در کنار هم برای یکدیگر صرف کنند را بگیرد و آنها را در خلوت فضای مجازی غوطه ور کند تا بتواند کاستی هایی را در اصلی ترین بنیان اجتماعی که خانواده است وارد کند.
وی گفت: افرادی که به طور مستمر از این شبکه ها استفاده می کنند و به نوعی به آن اعتیاد پیدا کرده اند پس از مرور زمان غرق در رویا میشوند و از دنیای واقعی فاصله میگیرند، همچنین افرادی که بیشتر از 3 ساعت از وقت خود را صرف شبکههای اجتماعی میکنند، به جای حل مشکلات به دنبال روش های جایگزینی هستند که به دروغ در ذهنشان ایجاد شده است.
این جامعه شناس با اشاره به این حقیقت تلخ که روابط خانوادگی اکثر کاربران شبکه های اجتماعی متزلزل شده و برخی نیز منجر به طلاق شده است، ادامه داد: از دیگر معضلات شبکه های اجتماعی، ورود بیاجازه به حریم خصوصی است که این مسئله اصلی ترین عامل نارضایتی زوجین از حضور همسرشان در شبکه های اجتماعی است، خصوصا زوجینی که نسبت به همسرشان حساس هستند و دوست ندارد که همسرشان با شخص دیگری صحبت خصوصی، متن خصوصی و یا کامنت خصوصی داشته باشد.
وی با توجه به اثرات عضویت در شبکههای اجتماعی اینترنتی بر هویت افراد بیان کرد: اینگونه شبکه ها در ارتباط با جنس مخالف بر سبک زندگی مجازی افراد به گونه ای تاثیرگذار است که به راحتی روابط میان محرم و نامحرم و شکسته شدن حریم ها را در اینگونه صفحه ها می توان مشاهده است.
وی تصریح کرد: مسئله مهم دیگری که در رابطه با شبکه های اجتماعی به چشم می خورد این است که متاسفانه امروزه بسیاری از زوج های جوان اگر روحیه خوبی نداشته باشند، به سراغ اینترنت و شبکههای اجتماعی میروند. باید توجه داشت که مراجعه به این سایتها رفتار خود تخریبی و خودآزاردهنده را در افراد تشدید میکند، درواقع در اینگونه سایتها این احساس به افراد دست میدهد که دیگران شادتر از آنها هستند و این باعث سرخوردگی و واکنشهای نامناسب در آنهامیشود.
مرادقلی یکی از دلایل عمده سست شدن پایههای خانواده را اختصاص کمترین وقت به افراد خانواده عنوان کرد و گفت: افراد اوقات کمتری را در کنار هم میگذرانند و کوچک شدن خانوادهها به دلایل مختلف از جمله تلاش برای تامین هزینههای خانواده و امرار معاش، منجر به کاهش ارتباط اعضای خانواده به خصوص روابط عاطفی آنها شده است و دوری اعضای خانواده نسبت به هم و تامین نشدن نیازهای عاطفی و ارتباطی افراد در این شرایط امری اجتناب ناپذیر است که با این وضعیت فضاهای مجازی و شبکههای اجتماعی که بین جوانان و دیگر اقشار رواج یافتهاند، جایگزینی برای تامین نیاز عاطفی و ارتباطی افراد میشوند.
وی در ادامه این مطلب افزود: شبکههای اجتماعی از این منظر که باعث وسعت ارتباطات میشوند بسیار خوب است اما باید توجه داشت افرادی که در این شبکهها با هم ارتباط برقرار میکنند هیچ شناختی نسبت به یکدیگر ندارند و ممکن است اطلاعاتی که رد و بدل میشود صادقانه نباشد لذا استفاده از این شبکهها ، عطشی است که در بین جوانان که اگر به درستی هدایت نشود، ممکن است به بیراهه برود.
این کارشناس اظهار داشت: غربیها تلاش دارند تا با سیاست اشاعه فرهنگ غربی و بیبندوباری در کشورها و جوامع اسلامی، جنگی نرم را اداره کنند که شبکههای اجتماعی یکی از ابزارهای آنها است که اگر تدبیر مسئولان و صاحبنظران کارساز نشود باید به حال فرهنگ از دست رفته گریست.
این جامعه شناس ضمن هشدار در خصوص اعتیاد به واتساپ، وایبر و ... تاکید کرد: اعتیاد به این نرم افزارها می تواند مشکلات جدی تحصیلی و خانوادگی برای مخاطبان به وجود آورد. اگر استفاده کنندگان از آنها نتوانند به مدت یک ماه دوری آن را تحمل کنند در معرض خطر اعتیاد به آن قرار دارند. متأسفانه ما شاهد این پدیده در میان جوانان هستیم، به طوری که برخی از جوانان، شب ها را تا صبح با اینترنت می گذرانند و تمام صبح را خواب هستند و این مسأله آغازگر آسیب های متعدد دیگر نیز می شود که از جمله این آسیب ها می توان به آسیب های خانوادگی، ارتباطی، عاطفی، روانی، جسمی و اقتصادی اشاره کرد.
مرادقلی خاطرنشان کرد: امروزه اینترنت در زندگی اجتماعی، جای رفت و آمد دوستان و نزدیکان را گرفته و در حقیقت جایگزین روابط دوستانه و فامیلی شده است. افرادی که ساعت ها وقت خود را در سایت های اینترنتی می گذرانند بسیاری از ارزش های اجتماعی را زیر پا می گذارند چرا که فرد دیگر فعالیت های اجتماعی خود را کنار گذاشته و به فعالیت های فردی روی می آورد.
وی با اشاره به اینکه هیچ کس باعلم وعلم اندوزی وبه روز شدن مخالف نیست، گفت: دردین مبین اسلام تاکید موکدی درخصوص کسب دانش شده و چه خوب است که از این ابزار برای پیشرفت های علمی، امکانات ورفاهیات موجود درچارچوب اخلاق ناب اسلامی استفاده شود و از اینترنت، ماهواره وشبکه های اجتماعی باهوشیاری و در راه هدف وهویت وفرهنگ ناب اسلامی بهره ببریم نه چشم برواقعیات بسته وبا دست خود، خود وفرزندان وخانواده خودمان را طعمه افکار دشمنان اسلام کنیم.
این جامعه شناس در پایان افزود: والدین در این برهه زمان باید مواظب فرزندان خود باشند وهمیشه ومدام تلفن همراه فرزندان خود را کنترل کنند که ا به نیستی وسقوط جهش پیدا نکند.