این ناوشکنها اولین ناوشکنهای چندکارهی مدرن چینی محسوب میشوند که دارای سری کاملی از تسلیحات ضد شناورهای سطحی، ضد هوایی و ضدزیردریایی هستند. همچنین این ناوشکنها نخستین ناوشکنهای چینی قابل رقابت با انواع غربی محسوب میشوند. شناورهای این کلاس دو فروند با نامهای Harbin 112 و Qingdao 113 میباشند که کار ساخت آنها تا حوالی سال 1990 به طول انجامید.
برنامه
حوالی سال 1980 پس از موفقیتی که در زمینهی ساخت ناوشکنهای کلاس Luda بهدستآمد چینیها به فکر ساخت ناوشکنهای جدیدی افتادند. کار طراحی به عهدهی موسسهی 701 واقع در شانگهای گذاشته شد و ساخت ناوشکنها در کارخانهی کشتیسازی Hudong شانگهای انجام شد. کار ساخت ناوشکن اول یعنی Harbin در سال 1986 آغاز شد و شناور در سال 1991 به آب انداخته شد. دورههای آزمایشی دریایی و نصب سامانههای تسلیحاتی ناو حدود سه سال به طول انجامید که علت آن پیچیدگی و تفاوت موجود در انواع سامانهها خارجی بود. ناوشکن دوم یعنی Qingdao در سال 1996رسما وارد خدمت شد.
شناورهای Type 052 اولین واحدهای چینی دارای استانداردهای مدرن محسوب میگردند. در این شناورها از انواع سامانهها و حسگرهای غربی و داخلی استفاده شده و ساخت آنها نقطهی عطفی در صنایع دریایی چین محسوب میگردد. ناوشکنهای این کلاس همچنین نخستین ناوشکنهای چینی مجهز به انواع تسلیحات سطحی، هوایی و زیرسطحی و سامانههای C3I (مخفف(command, control, communications, and intelligence محسوب میگردند. توربینهای گازی پیشرفتهی نصبشده بر روی شناور قابلیت انجام عملیات در نقاط دوردست اقیانوس را فراهم میآورند.
ناوشکن Harbin در سال 1996 در یک رزمایش در تنگهی تایوان شرکت کرد و این نخستین باری بود که این ناوشکن به نمایش عمومی در میآمد. این ناوشکن به همراه دو ناوجنگی دیگر در یک اتفاق تاریخی به آمریکا سفر کرده و از سنتیگو بازدید کردند. در فاصلهی می تا اکتبر 2002 یک ناوگروه متشکل از ناوشکن Qingdao و کشتی پشتیبانی Taicang نخستین گشت جهانی PLAN را انجام دادند که این نیز نقطهی عطفی در تاریخ نیروی دریایی چین محسوب میگردید.
طرح
با وجود پیشرفتهایی که در این کلاس نسبت به کلاس قبلی ناوشکنهای چینی دیده میشود این ناوشکن همچنان در ردهی پایینتری نسبت به نمونههای غربی و روسی هم عصر خود قرار دارد. سامانهی دفاع ضدهوایی ناو متشکل از سامانهی دفاعی HQ-7 (با برد 13 کیلومتر) و چهار توپ دولولهای 37 میلیمتری AAA تنها دفاعی نقطهای در برابر تعدادی محدود از واحدهای هوایی دشمن فراهم میآورد. سامانهی سوناری شناور نسبت به نمونههای غربی در سطح پایینتری قرار دارد و بالگرد Z-9C ناوشکن برای شرکت در یک نبرد ضدزیردریایی با برخی محدودیتها مواجه است.
هر دو شناور در فاصلهی سالهای 2003 تا 2004 تحت برخی بروزرسانیها قرار گرفتند. طی فرایند بروز رسانی موشکهای YJ-83 جایگزین موشکهای YJ-81 شدند و توپ 100 میلیمتری دولولهای PJ-33A ناوشکن نیز تعویض شد تا سطح مقطع راداری ناوشکن تا حد زیادی کاهش پیدا کند. هر دو ناوشکن در ناوگان شمالی چین مشغول فعالیت هستند و در پایگاه دریایی Qingdao واقع در ایالت Shandong قرار دارند.
در طراحی ناوشکن آثاری از طرحهای اروپایی دیده میشود به طور مثال ارتفاع قسمت جلوی ناوشکن بیشتر از سایر قسمتها است که این امر باعث افزایش قدرت پایداری ناوشکن در آبوهوای نامطلوب میگردد اما با این وجود تا حدی از سرعت شناور میکاهد. این ناوشکن با داشتن تناژ جابجایی 4800 تن بزرگترین شناور سطحی PLAN در زمان خود محسوب میگشت.
موشکها
پس از بروزرسانی که در سال 2003 انجام شد سامانهی موشکهای سطحی ناوشکن به YJ-83 تغییر یافت. تعداد 4 مقر شلیک چهارتایی در وسط شناور دیده میشود. موشک YJ-83 دارای رادار فعال داخلی است، سرجنگی آنها دارای وزن 165 کیلوگرم است، پیشران دو مرحلهای موشک سرعت آن را حداکثر به دو ماخ میرساند و برد آن 185 کیلومتر است.
سامانهی دفاع موشکی ناوشکن HQ-7 (کپی Crotale فرانسوی) است. HQ-7 یک سامانه ضدهوایی کوتاه برد محسوب میشود که قادر است در هر وضعیت هوایی و در شب یا روز واحدهای هوایی دشمن را در برد 8 تا 12 کیلومتر مورد هدف قرار دهد. این سامانه همچنین قادر است موشکهای کفرو ضدکشتی را در برد 4 تا 6 کیلومتری مورد هدف قرار دهد.
توپها
توپ اصلی ناوشکن Type 79A "PJ-33" 100 میلیمتری است که در قسمت جلوی شناور و در روبروی سامانهی دفاع موشکی نصب گردیدهاست. این توپ قادر است گلولههای 15 کیلوگرمی را با نواخت 18 گلوله بر دقیقه و تا برد 22 کیلومتر پرتاب نماید.
جهت دفاع ضدهوایی ناوشکن مجهز به چهار توپ دولولهای ضدهوایی 37 میلیمتری Type 76A است. این توپها قادرند گلولههای 1.42 کیلوگرمی را با نواخت 180 گلوله بر دقیقه و تا برد 8.5 کیلومتر شلیک کنند.
تسلیحات ضدزیردریایی
جهت مقابله با تهدید زیردریاییهای دشمن ناوشکن دارای دو مقر چهارگانهی 533 میلیمتری جهت شلیک اژدر Yu-7 است. اژدر Yu-7 مجهز به سر جنگی 45 کیلوگرمی است، سرعت آن 43 گره و برد آن 7.3 کیلومتر است.
همچنین دو مقر دوازدهتایی شلیک راکت ضدزیردریایی گونهی Type 75 در جلوی ناوشکن دیدهمیشود که دارای 120 راکت است (کالیبر 240 میلیمتری، سرجنگی 34 کیلوگرمی) و برد آن به 1200 متر میرسد.
حسگرها
شناور مجهز به رادار Thomson-CSF TSR 3004 Sea Tiger یا مدل چینی یعنی Type 360S/SR60 جهت جستوجوی هوایی و سطحی است. رادار دوربرد مراقبت و پیشاخطار شناور Type 518 (REL-2) Haiying است. رادار کنترلکنندهی سامانهی موشکی HQ-7 از گونهی Type 345 (یا همان MR35 باند J ) و رادار کنترل آتش موشکهای YJ-83 و توپ اصلی Type 344 (یا همان MR34 باند I/J) میباشد. کنترل توپهای AAA توسط رادار Type 347G Rice Bowl (یا همان EFR-1 باند I) است. سامانهی ناوبری ناوشکن از دو رادار باند I Racal Decca RM-1290 استفاده میکند.
ناوشکن از دو سامانهی سوناری متفاوت استفاده میکند. سامانهی سوناری فعال DUBV-23 "SJD-8/9" فرکانس متوسط نصب شده در بدنه جهت کاوش و درگیری و سامانهی سوناری فعال DUBV-43 "ESS-1" فرکانس متوسط گونهی VDS نصب شده در دماغه جهت درگیری سوئیت سوناری ناوشکن را تشکیل میدهند. این ناوشکنها نخستین ناوشکنهای چینی مجهز به سونار استاندارد VDS محسوب میگردند.
اقدام متقابل الکترونیکی
شناورهای این کلاس دارای دو مقر 15 لولهای شلیک chaff/decoy گونهی Type 946 میباشند. سامانهی فعال ECM شناور از اخلالگر "Type 826C "BM-8610 استفاده میکند.
سامانه ی کنترل و فرماندهی
ناوشکنهای Type 052 نخستین شناورهای چینی مجهز به سامانهی هوشمند کنترل دادهی نبرد محسوب میگردند. سامانهی ZJK-4 در واقع کپی چینی مدل ایتالیایی Alenia Marconi Systems IPN-10 است که دادههای مربوط به رهگیری اهداف، ناوبری، ارتباطات، پردازش سیگنال و کنترل آتش را با یکدیگر مرتبط میسازد. رایانهی مرکزی سامانه دادههای مربوط به اهداف را پردازش کرده و سپس تحویل بخش تسلیحاتی میدهد. سامانه قادر است انواع تهدیدات را رهگیری نماید. سایر سامانههای ناوشکن شامل دو هدایتگر لیزری Type 630 "GDG-775"، و SATCOM انگلیسی SNTI-240 میباشد.
بالگرد
عرشهی پروازی ناوشکن قادر است از یک هلیکوپتر اندازهی متوسط مانند Z-9C پذیرایی کند و دارای تجهیزاتی کامل جهت نگهداری بالگرد است. آشیانهی ناوشکن میتواند تا دو فروند بالگرد را در خود جای دهد.
پیشران
ساختار پیشران شناور CODOG (ترکیبی از موتور دیزلی و توربین گازی) است. ناوشکن Harbin مجهز به دو توربین گازی GE LM2500 با قدرت 55000 اسب بخار (41 مگاوات) است و Qingdao مجهز به دو توربین اوکراینی GT25000 با قدرت 48600 اسب بخار(35.7 مگاوات) است.
قسمت دیزلی پیشران شامل دو موتور دیزلی آلمانی MTU 12V 1163TB83 با قدرت 8840 اسب بخار (6.5 مگاوات) است که به محور شفت متصل هستند. حداکثر سرعت شناور 31 گره میباشد.
خصوصیات
سازنده: کارخانهی کشتیسازی Hudong
متصدی: نیروی دریایی ارتش آزادیخواه خلق چین
ساختهشده: 2 فروند
فعال: 2 فروند
قیمت هر واحد: 1 بیلیون یوان در سال 1980
تناژ جابجایی: 4800 تن
طول: 144 متر
عرض: 16 متر
آبخور: 5.1 متر
سرعت: حداکثر 31 گره معادل 57.4 کیلومتربرساعت
برد: 5000 مایل دریایی معادل 9260 کیلومتر
خدمه: 260 نفر شامل 40 افسر
تسلیحات
4 مقر چهارگانهی شلیک موشکهای YJ-83
سامانهی دفاع موشکی HQ-7
توپ 100 میلیمتری Type 79A "PJ-33"
چهار توپ دولولهای ضدهوایی 37 میلیمتری Type 76A
دو مقر چهارگانهی 533 میلیمتری جهت شلیک اژدر Yu-7
دو مقر دوازدهتایی شلیک راکت ضدزیردریایی گونهی Type 75
سامانهی کنترل و فرماندهی
سامانهی ZKJ-4B
دو هدایتگر الکترولیزری Type 630 "GDG-775"
ارتباطات: SNTI-240 SATCOM
پیوند داده: HN-900
حسگرها
رادار Thomson-CSF TSR 3004 Sea Tiger جهت جستوجوی هوایی و سطحی
رادار دوربرد مراقبت و پیشاخطار Type 518 (REL-2) Haiying
رادار کنترلکنندهی سامانهی موشکی HQ-7 از گونهی Type 345
رادار کنترل آتش موشکهای YJ-83 و توپ اصلی از گونهی Type 344
رادار ناوبری Racal Decca RM-1290
سامانهی سوناری فعال DUBV-23 "SJD-8/9"
سامانهی سوناری فعال DUBV-43 "ESS-1"
اقدام متقابل:
دو مقر 15 لولهای شلیک chaff/decoy گونهی Type 946
اخلالگر "Type 826C "BM-8610
بالگرد
قابلیت استفاده از بالگردهای Ka-27 'Helix' یا Harbin Z-9C
آشیانه جهت نگهداری دو بالگرد
پیشران
ترکیبی توربین گازی، موتور دیزلی CODOG توربین گازی
Harbin: GE LM2500 با قدرت 55000 اسب بخار
Qingdao: GT25000 با قدرت 48600 اسب بخار
دو موتور دیزلی آلمانی MTU 12V 1163TB83 با قدرت 8840 اسب بخار
منبع:میلیتاری پارسی