چرا ایرلاینهای ایرانی مجبور به خرید هواپیما هستند؟
احتمال بازگشت ایرباس و بوئینگ به ایران و یک سوال بزرگ
با نزدیک شدن به موعد پایانی مذاکرات هستهای رفته رفته این فعالان اقتصادی هستند که پا جای پای دیپلماتها میگذارند و برای روزهای پس از تحریم برنامهریزی میکنند.
به گزارش خبرنگار خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا)، یکی از اصلیترین حوزههایی که امید بسیار زیادی به باز شدن روزنههای امید بسته است قطعا صنعت هواپیمایی ایران خواهد بود.
هر چند توافق ابتدایی ژنو نقطه آغاز ارتباط صنعت هوایی ایران با طرفهای آمریکایی و اروپایی پس از نزدیک به 40 سال بود، اما با توجه به باقی ماندن محدودیتهای بازارهای مالی عملا این فضای باز شده نتوانست تاثیری در شرایط ناوگان هوایی ایران بگذارد.
هرچند شرکت هواپیمایی بوئینگ پس از سالها نخستین معامله خود با یک ایرلان ایرانی را به ثبت رساند و در جریان مذاکراتی چند ماهه چارت، نقشه و اطلاعات پروازی جدیدی به ایرانایر فروخت اما با توجه به گستردگی عرصه فعالیت این شرکت همچنان سوالات زیادی در ذهن مانده است که اگر تحریمها به بازگشت دوباره غولهای هوایی مانند ایرباس و بوئینگ به ایران میانجامد یا شرایط طور دیگری رغم خواهد خورد.
یکی از مسائلی که در این بین بیش از همه نگرانکننده است بحث تحریم صنعت هوایی ایران از سوی آمریکا و به طور جداگانه از تحریمهای هستهای است. مسالهای که این نگرانی را به وجود آورده که شاید شرکتهای بزرگی مانند بوئینگ باز هم با دستور دولت ایالات متحده آمریکا امکان ورود به بازارهای ایران را نداشته باشد.
البته این تحلیل یک جای تردید بسیار بزرگ نیز دارد. آنجا که بحث منافع اقتصادی شرکتهای بزرگ هواپیمایی مطرح میشود و احتمال دارد دولت آمریکا در فضای پس از تحریم و برای جبران فضای بازار ایران امکان حضور شرکتهای هواپیمایی خود را در کشورمان فراهم کند.
اگر آنطور که وزیر راه و شهرسازی وعده داده مذاکرات وی با مسئولان ایرباس در فرانسه مثبت ارزیابی شده و امکان ورود پرقدرت این شرکت بزرگ هواپیماساز به ایران در روزهای پس از تحریم فراهم شود قطعا بوئینگ برای جا نماندن از این فضا دست به اقداماتی جدید میزند تا بازار ایران را که نزدیک به 40 سال است از دسترس خارج بوده به طور کامل از دست ندهد.
در کنار این نگرانیها و البته سخن گفتن مقامات ایرانی از نیاز کشور به تامین حدود 400 هواپیمای جدید در 10 سال آینده مساله دیگری که این روزها بسیاری از ایرلانهای بزرگ جهان آن را در دستور کار خود قرار دادهاند نیز به عنوان رویکردی که مورد درخواست ایرلانهای ایرانی است میتواند مورد توجه قرار گیرد.
چند روز قبل ایرلان ایجین که هواپیمای ملی یونان به حساب میآید در حالی با یک برنامهریزی بلندمدت به حریم هوایی ایران آمد تا پروازهای تهران آتن را پوشش دهد که رسما هیچ هواپیمایی در مالکیت خود ندارد.
مدیر بازرگانی این شرکت رسما اعلام کرد این شرکت 58 فروند هواپیمای مسافرتی با میانگین عمری کمتر از چهار سال دارد اما هیچ یک از آنها در مالکیت شرکت ایجین قرار ندارد.
دلیل این موضوع نیز از سوی این ایرلان کاملا واضح است. از یک سو اجاره هواپیما به جای خرید آن به شرکت هواپیمایی اجازه میدهد که سرمایههای خود را بیش از آنکه صرف خرید هواپیما کنند به افزایش تعداد ناوگان خود و البته بهبود کیفی آنها اختصاص دهد و از سوی دیگر با انعطافپذیر کردن شرایط ناوگان این امکان را به وجود میآورد که هر وقت که نیاز شد ناوگان تغییر کرده و یا نوسازی شود.
هر چند طبق قوانین فعلی هواپیمایی ایران هیچ ایرلانی بدون در اختیار داشتن چند هواپیمای مسافرتی ملکی فعال اجازه عبور در آسمان ایران را ندارد اما در صورتی که امکان تغییر این قانون به وجود آید قطعا شرایط برای ایرلانهایی که تاکنون نیز از نظر تامین اعتبار خرید هواپیمای جدید با مشکلات بسیار دست و پنجه نرم میکردند بسیار بهبود خواهد یافت در صورتی که بازار هوایی ایران برای روزهای پس از تحریم باز شود شاید فکر کردن به بازارهای اجاره هواپیماهای نو به جای خرید آنها قابل تامل باشد و بتوان در روزهایی که غولهای هوایی به بازار ایران فکر میکنند به جای خرید پرتعداد هواپیما به وارد کردن آنها، استفاده از آنها و سپس تعویضشان در زمانهای ضروری فکر کرد.
منبع: ایسنا