دعای روز هجدهم ماه مبارک رمضان

دعای روز هجدهم ماه مبارک رمضان

ماه رمضان بستری گرم برای خودسازی ، توبه و راز ونیاز با خالق خویش است . ماه مبارک رمضان ماه شستشوی باطنی و تزکیه عملی و پالایش وجود است .

جهت بهره مندی همراهان ارجمند از لحظه های سراسر نور و معرفت ماه مبارک رمضان، دعاهای هر روز این ماه پرفضیلت در این تاپیک قرا داده می شود. ضمن استفاده از دعاهای مذکور برداشت های شخصی و نظرات خود را با توجه به دعای آن روز  به صورت یک جمله یا یک یک موضوع یا یک تصویری که در ارتباط با دعای آن روز باشد  ارسال فرمایید.

در نگاه روشن شب زنده داران

اگر لذّتِ ترك لذّت بدانى

دگر لذّت نفس، لذّت نخوانى

هزاران در، از خلق، برخود ببندى

گرت باز باشد درى آسمانى

سفرهاى عِلوى كند مرغ جانت

گر از چنبر آز، بازش رهانى

چنان مى روى، ساكن و خواب درسر

كه مى ترسم از كاروان، بازمانى

نصيحت همين است جان برادر

كه اوقات، ضايع مكن، تا توانى

كاروانى از نور، روان است، به سرعت برق مى گذرد، به تابندگى خورشيد، به سرشارى چشمه ساران، به بركت رمضان... و فقط يك «لحظه» بيدارى، كار عمرى را مى سازد، و يك «آن» توجّه، بركتهاى ساليان را به همراه دارد.

آنچه لازم است، «توجّه» است، و هشيارى!

«انتباه» است و بيدارى و درك «لحظات اللّه ».

گرفتن آن برق هاى معنوى، و نفوذ دادن در رگهاى جان است و عمل كردن به رهنمود قرآنى كه: «وَبِالأسحارِ هُم يَستَغفِرُونَ».[1]

سحرهاى رمضان، همه بركت است.

«بركت»، يعنى خيرفراوان و نيكى جاودان،

«بركت»، ارزشهاى ماندگار است،

آنكه خواب را در ديدگانش مى شكند و چند مشت از آب بيدارى به صورت مى زند، خواب را از چشم خويش گرفته، و بيدارى را در آن مى نشاند، آشناى با بركات سحرگاهى است.

آنكه كام را با ياد خدا شيرين مى كند و دل را با ذكر حق، آرامش مى بخشد و صورت را در برابر پرتو معارف قرآن و معنويات رمضان مى گيرد، و دست و زبانش را خدايى مى كند،

آنكه از بستر گرم و نرم خواب ناز برمى خيزد،

و شب تار را، با زمزمه مناجات، با نواى نيايش، با فروغ ديدار، با روشنايى حضور...روشن مى كند، او، به بركات سحر دست يافته است.

چنين سحرخيزى، اراده اش تقويت مى گردد، از روزمرّگى مى رهد و عادت هر روزه را مى شكند.

«بركات اسحار» چه مى خواهى باشد؟!

اگر آن «تنبّه» و هشيارى را داشته باشى، سحرهاى رمضان، همه نور است و همه ضياء، و بنده، مفتون جلوه اللّه است و سرگشته جذباتِ حق!

مشتاق تو در كويت، از شوق تو سرگردان

از خلق خدا گشته، خرسند به خلقانها

از سوز جگر چشمى، چون حلقه گوهرها

وز آتش دل گاهى، چون رشته مرجانها

دلى ز«بارقه» روشن

بى شك، رمضان، ماه نور و روشنايى است.

ماه تجلّى بيشتر خداوند بر كائنات، ماهى است كه «شب قدر» را در دامن دارد. شبى كه بيداردلان بيدار ديده، طاعتى افزون تر و نيايشى عاشقانه تر دارند.

شبى كه بصيران، آن را «زنده» نگه مى دارند، با ياد خدا، با مناجات و دعا، با تلاوت قرآن، با نماز شب، با اشگ، با خون، با سوختن، گداختن، رفتن، رسيدن، وصال!

در شبها و سحرهاى اين ماه نورانى، لحظه ها تابندگى خاصّى دارند، زبان ها، عطر «ذكر» دارند و بوى «خدا» مى دهند. دستها، بوى تسبيح دارند و استغفار و «مصحف».

بايد دل را به روى اين خورشيد گرفت، بايد دريچه اى از جهان نور به تاريكخانه قلب گشود، بايد شوق پرواز داشت و فيض ديدار را آرزو كرد، بايد قلب را از آلودگيهاى كبر، منيّت، خودخواهى، هوى پرستى، هوس رانى، كينه توزى، غرور و ريا، پاك كرد، تا جلوه هايى از تواضع، خداجويى، اخلاص، عفو، عبوديّت، خشيت و خشوع، خوف و رجا و خضوع، بر آن بتابد.

چشم دل باز كن كه جان بينى

آنچه ناديدنى است آن بينى

در فراز دوّم نيايش امروز، از خداوند «نورانيّت قلب» را خواسته ايم.

آرى...قلب هم تيره مى شود، از «گناه»،

تاريك و بى فروغ مى شود... از «غفلت»

سرد و ظلمانى مى شود...از «نفس پرستى».

از ديگر سو، «روشندلى»، موهبتى است بزرگ كه اگر خدا لطف كند و دست نوازش بر سر بنده بكشد و بارقه اى از فروغهاى جاودان و ابدى حيات و معنويّت بر دلش بتاباند، همه عمر زنده گردد، به حياتِ آدميّت!...

و عجيب دنيايى است دنياى «دل»، با ويژگيها و اوصاف عجيب! دل آزرده، دلسوخته، دل آشفته، دل آگاه، دلبسته، دل افسرده، دلشكسته، دلشاد، دلخوش، دلخون، دلداده، دل مرده، دلتنگ، دل گرفته و...

همچنين تنگدل، سنگدل، تيره دل، روشندل، پاكدل، بيماردل، شوريده دل، سيه دل، بيداردل، خرّم دل، و...[2]

اين تركيبات ادبى، نشان دهنده دنياى شگفت و تو در توى قلب انسان است. چه خوب كه انسان توفيق يابد از تيره دلى به روشندلى برسد، و از دلمردگى، به زنده دلى، و از بيماردلى به بيداردلى...

آرى...نور قلب، با آگاهى است، با بصيرت و معرفت است، با يقين و ايمان است، با اطمينان و ذكر است.

«تن» در خدمت «جان»

سوّمين خواسته امروز، آن است كه تمام اعضاء و جوارح، در استخدام «بركات سحر» و فروغ رمضان باشد و اين، در صورتى ميسّر است كه:

«زبان» بر گفتن حق و ياد خدا و ترك زشتى ها بگردد،

«گوش» راهى براى ورود حكمت، به خانه دل شود،

«چشم»، به روى حرام و ناروا بسته باشد،

«پا»، به سوى ناروا و گناه نرود،

«دست» به ستم گشوده نگشته و به حرام دراز نشود،

«شكم»، انبار حرام و كانون حرص نگردد،

چه چيزى جز «تقوا» و پرهيزكارى مى تواند رعايت اين حقوق را در اعضا و اندام تضمين كند؟!

هريك از اعضا بر ما حقّى دارد و ما موظّفيم به رعايت آنها.

اگر لحظه اى دست و پا و چشم و گوش و زبان را به حال خود رها كنيم و زيرپوششى از خداترسى و حفاظى از ايمان و نگهبانى از «خوف» قرار ندهيم، همين اندام و اعضا كه مى توانند عامل رشد و وسيله سعادت گردند، به ابزار تباهى و اسباب سقوط تبديل مى گردند و به قول معروف:

به جاى آنكه قاتق نان شوند، قاتل جان مى گردند و به جاى آنكه بسازند، مى سوزند، و به جاى آباد كردن، ويران مى كنند و به جاى «عروج» دادن، به «هبوط» و «سقوط» مى كشند.

رمضان يك راه رشد است و سحرها، يك چراغ راهنماست.

دعاها، عامل رشد و نمازها، وسيله قرب است.

شب زنده دارى ها، احياگر جان است و «كفّ نفس»ها، عامل بالندگى اراده در جهت خدايى و دور شدن از وادى حيوانيت.

از خداوند بخواهيم، بار ديگر و چندبار، كه نسبت به بركتهاى سحرها، بيدارى عطا كند و از فروغ اين ماه بر دلهايمان بتاباند و اعضايمان را در استخدام پيروى از آثار اين بركت ها و فروغهاى جاودانه، بكار گيرد، از خدايى كه نور است، و روشنى بخش دلهاى عارفان است.

يارب دل پاك و جان آگاهم ده

آه شب و گريه سحرگاهم ده

در راه خود، اوّل زخودم بى خود كن

بى خود چوشدم، زخود به خود راهم ده

[1] ـ ذاريات، آيه 18.

[2] ـ در حديث است: چشم بى اشك نشانه قساوت دل است و قساوت دلهم پيامد گناه است: ما جَفّتِ الدُّمُوع اِلاّ لِقَسوَةِ القُلوبِ و ما قَسَتِ القلوبُ الاّ لِكثرةِ الذّنوب ميزان الحكمه، ج 5 ص 239.

شرح فرازهای دعا

«اللّهمّ نَبّهْنی فیهِ لِبَرَکاتِ أسْحارِهِ»

خدایا متوجه کن من را تا از برکات سحر ماه رمضان استفاده کنم. مردم از برکات سحر غالباً استفاده نمی‌کنند. در طول سال از سحر باید استفاده کرد به خصوص در ایام ماه رمضان. حافظ می‌گوید :

آن گنج خداداد که خدا داد به حافظ                       از ورد شب و روز و دعای سحری بود

یکی از دعاهایمان  باید این باشد که خدایا هنگام مردن لال نمیریم، شهادتین را به زبان بیاوریم و دعای عدیله بخوانیم.

ارزش اسحار ماه مبارک رمضان”‌

سحرهای ماه مبارک رمضان از ارزش والا و ویژه‌ای برخوردار است به طوری که اعمال بسیاری در هنگام سحرهای این ماه تاکید شده است، مثل (دعای ابوحمزه ثمالی، دعای سحر، قرائت قرآن، خوردن سحری و...) که از خداوند می‌خواهیم که ما را در سحرهای این ماه از خواب غفلت بیدار سازد تا بتوانیم از فیوضات و برکات آن بهره‌مند گردیم.

حال شاید در اینجا این سوال پیش آید که چرا از خداوند، این درخواست را می‌نماییم؟ که در جواب باید گفته شود که این درخواست ارزشمند از خداوند عزوجل برای این است که انسان در تمام ماه‌هایی که بر او می‌گذرد از عبادت و اطاعت الهی در وقت سحرها محروم گردیده و به قولی از فیوضاتی که در سحرها می‌تواند کسب کند، غافل است که همین باعث گردیده که از خداوند بخواهیم که ما را یاری دهد تا از خواب غفلت بیدار گشته و بتوانیم از سحرهای این ماه پربرکت کمال استفاده را نماییم، تا شاید سحرهای این ماه باب فیضی شود برای ماه‌های دیگر سال، چرا که سحرها نسبت به دیگر اوقات از شبانه روز دارای فضیلت و برتری خاصی می‌باشند، به طوری که در آن هنگام که اکثر انسان‌ها در خواب غفلت خود فرو رفته‌اند، عده قلیلی به عبادت و اطاعت خداوند می‌پردازند که ما نیز از خداوند در این روز خواستاریم که ما را از خواب غفلت بیدار ساخته و مشمول این آیه شریفه قرار دهد: ”وَالصَّادِقِینَ وَالْقَانِتِینَ وَالْمُنفِقِینَ وَالْمُسْتَغْفِرِینَ بِالأَسْحَارِ ”‌(آل عمران ، 17) یعنی ”(تقوا پیشه گان) صابران و راست‌گویان و فرمان برداران و انفاق کنندگان و استغفار کنندگان در سحرگاهانند”‌ تا بتوانیم به درجات عالی معنوی دست یابیم...

از برکات سحر استفاده کنیم و حتی اگر به دلایل شرعی روزه هم نمی‌گیریم هنگام سحر بیدار شویم و دعا کنیم و از برکات سحر بهره ببریم .

«ونوّرْ فیهِ قلبی بِضِیاءِ أنْوارِهِ»

منظور از نور فیه قلبی بضیاء انواره چیست؟”‌

در این روز قلبم را به انوار سحر نورانی کن”‌ همان نور هدایت است که بر قلب انسان تابیده می‌شود و او را از ظلمت‌های جهل و نادانی و دوری از خداوند نجات می‌بخشد و به قول خداوند (عزوجل:) ”اللّهُ وَلِیُّ الَّذِینَ آمَنُواْ یُخْرِجُهُم مِّنَ الظُّلُمَاتِ إِلَى النُّوُرِ ”‌(بقره ،257) یعنی ”خداوند ولی و سرپرست کسانی است که ایمان آورده‌اند که خارج می‌کند ایشان را از تاریکی‌های جهالت (و وارد می‌کند) به سوی نور و هدایت”‌ که این نور همان هدایتی است که انسان را به مسیر سعادت می‌کشاند...

قلب‌های ما زنگ زده و چشم و گوش ما آلوده شده است؛ دیگر مانند گذشته با شور عبادت نمی‌کنیم. در ماه رمضان از خدا بخواهیم تا قلبمان را نورانی کند.

«وخُذْ بِکُلّ أعْضائی الی اتّباعِ آثارِهِ»

 ”توکل بر ذات اقدس الهی”‌

در این قسمت از دعا از خداوند می‌خواهیم که تمام اعضا و جوارح ما را مسخر فرماید تا اینکه به انجام اعمال این روز مشغول گردیده و از آثار و برکات آن بهره‌مند گردیم، حال می‌خواهیم بدانیم که منظور از ”اعضای مرا مسخر گردان”‌ چیست؟

در اینجا منظور از ”اعضای مرا مسخر گردان”‌ به نوعی همان توکل بر ذات اقدس پروردگار است تا اینکه ما را به حسن و نیکوترین ثواب‌ها در این روز موفق بدارد چرا که خداوند متعال عالم به تمام امور است و از هر چیز نهان و آشکار باخبر است ”

یَعْلَمُ سِرَّكُمْ وَجَهرَكُمْ ”‌(انعام ،3) یعنی ”می‌داند (اعمال) نهان و آشکارتان را”‌ و او می‌داند که چگونه بندگان خویش را راهنمایی نموده و آن‌ها را به نور هدایت منور و نورانی گرداند ؛ چنانچه رسول خدا(صلی الله علیه و آله) فرمودند: ”ما منکم احد الا و له الشیطان، قالوا ”ولا انت یا رسول الله؟ قال و لا انا الا ان الله عزوجل اعاننی علیه فاسلم”‌ ؛ ”ابلیس برای هر انسانی شیطانی را گمارده است تا او را بفریبد و یکی از آنان را بر من گمارده است اما خداوند مرا یاری نموده پس از او در امان هستم”‌ که ما نیز در این روز از خداوند به حق نور و جمالش خواستاریم که ما را از شر شیاطین جنی و انسی نجات داده و از آثار و برکات این روز بهره‌مند سازد.

خدایا کاری کن تا تمام اعضای من از آثار تو پیروی کند. در دعا هر دو دستتان را بلند کنید و هرچه می‌توانید دستان خود را بلند کنید. در این حالت خدا زودتر حاجت می‌دهد.

منابع :

بیانات آیت الله مجتهدی تهرانی

سایت مفاد

۱- سحرهای ماه مبارک رمضان از ارزش والا و ویژه ای برخوردار است به طوری که اعمال بسیاری در هنگام سحرهای این ماه تاکید شده است.

۲- سحرهای ماه مبارک رمضان دارای نور خاصی است که اگر بنده ای در آن هنگام به مناجات و دعا با پروردگارش مشغول گردد، آن گاه است که آن نور خاص بر دل آن بنده اثر نموده و دیده دل او را روشن و منور می گرداند.

۳- در ماه مبارک رمضان خداوند شیطان را آنگونه که در ماههای دیگر سال آزاد است،آزادی نداده تا به هر کاری دست زند ،مگر این که خود انسانها شیطان های خود را آزاد کنند.

قطعه ادبی 

وقت عطرافشانی رحمت

تمام دلخوشی ما در اوقات عمری که به بطالت و غفلت می گذرد، همین چند دقیقه پیش از فجر روزانه ماه رمضان است؛ وقت شریفی که در آن، ملائک صبح و شام در حال عطرافشانی رحمت و خیر و برکت بر سر و روی مؤمنینی هستند که به گفت وگو با معبود خویش دل سپرده اند.

ما را لیاقتی نیست که از اسرار غیبیه سحرهای ماه رمضان، پرده برداری کنیم و به عنایات و کرامات نهفته آن پی ببریم. آنچه از دست کوتاه ما برمی آید، این است که ما نیز به آیین شب زنده داران، دیده از خواب باز گیریم و بسان اولیای خدا، به محراب عبادت پر بگشاییم و به سان آنان با حضرت دوست سخن آغاز کنیم.

آنچه بر زبان حق ائمه اطهار جاری شده است، بر زبان خویش تکرار کنیم تا شاید آن صفات و اسمای حسنا که تمامیت آن در وجود اهل بیت به ظهور رسیده است، در ما نیز اجلال نزول فرماید و به واسطه دعای آن مقربین عالم ربانی، ابواب عنایت بر روی ما نیز گشوده شود؛ وگرنه ما کجا و آن فرازهای ملکوتی دعای سحر کجا!

اگر به مدد فیض رسان الهی نباشد، کجا می توانیم آن ترنم زیبا و قدسی را بر زبان بیاوریم؟

وقتی تمام دل مشغولی های آدمی به چیزهای حقیر و سخیف دنیوی ختم می شود، درک موضوعات عظیم، از توان وی خارج می گردد؛ مگر آنکه دست توسل به دامان دل آشنایان کلام اللّه بزنیم و قدم جای پای آنها بگذاریم و جان را از جام شیرین و گوارای دعاهای ایشان سیراب سازیم.

نویسنده: نزهت بادی

سحرهای معهود

آیا هنوز بغض پنهانی، در خلوت شب و زمزمه دعای سحر، می تواند مرا بر سفره آمرزشت میهمان کند؟

می دانم دیر آمده ام، اما تأخیر و درنگم را تو نادیده بگیر که جز شرمساری از بدعهدی خویش، دلیل دیگری ندارد.

من به آیین دیرینه سحرهای معهود آمده ام، با زبان اشک و دعا!

از این گوشه تنهایی من تا آن وسعت بی انتهای تو، راهی است که جز به مناجات وقت سحر گشوده نمی شود.

اگر بهانه گفت وگو با تو، خلوت های پرشور سحرهای ماه رمضان است، این دل من و این سوز یاد تو!

چگونه راهزن خواب، چشمانم را برباید، در حالی که نسیم سحر، عطر مناجات با تو را در هوای دل می پراکند و روح را تا بلندای دامنه عشق، بالا می برد.

مرا برای میهمانی تو، همین جانماز کوچک پر از یاس و تسبیح تربت، کربلا بس است و تو را برای پذیرایی از من، همان نگاه سرشار از لطف و مهربانی زیاد است.

کجا جام دل کوچک من می تواند باده عشق تو را تاب بیاورد؟

همین که ساقی با عظمتی چون تو، مجنون خرابه نشینی چون مرا به میکده رحمت خویش راه داده، بر من حقیر لطف فرموده است.

پس حال که چنین است، بگذار پای طمع به لطف تو را از گلیم کوچک توفیق خویش درازتر کنم و بگویم خوان کرامت تو آن همه گسترده است که کوچک و بزرگ، خانه زاد دیرینه تواند. تو خود به ما آموختی که از آداب میهمان نوازی به دور است که چون میهمان بر سفره ای بیش از شأن خویش دست دراز کرد، صاحب نعمت بر او خرده گیرد و دست حاجت او را کوتاه نماید.

ما نیز از تو می خواهیم که آداب میهمان نوازی را در حق ما رعایت فرمایی!

نویسنده : نزهت بادی

این است مقام عاشق تو...!

اینجا ابتدای مهربانی خداوند است، سحرگاه روشن «اللّهم انّی اسئلکَ من بَهائِکَ بِأبْهاهُ و کُلُّ بهائِکَ بَهی».

اینجا سحرگاه باران یکریز استجابت است؛

اینجا آغاز رحمت واسعه نور،

اینجا آغاز سلام و تحیت است.

اینجا آغاز شفافیت و آینه گی

اینجا آغاز صمیمیت و جاودانگی،

اینجا ابتدای مهربانی خداوند است.

و این منم!

دور مانده از چشمه ساران رحمت

غرق در لذات ناچیز زمینی

افتاده در گودال وحشت و تنهایی

با قلبی آکنده از نفاق

و عملی لبریز از ریا

و زبانی سراسر کذب

و چشمی افروخته از خیانت

هذا مقام العائذ بک من النار

هذا مقام المستَجیر بک من النار

هذا مقام المستغیثُ بک من النار

بگذار اولین کسی باشم که به دعوتت پاسخ گفته است!

بگذار اولین کسی باشم که حلاوت مهربانی ات را چشیده است!

بگذار اولین کسی باشم که سر بر شانه های کریمت گذاشته است!

ای خدایی که تمام پنجره هایت را به رویم گشوده ای!

ای خدایی که تمام چشمه هایت را زیر پایم جاری کرده ای!

ای خدایی که از همه سو، به استقبالم آمده ای!

هذا مقام الخائف المستجیر

این است حال کسی که این روزها به تو رسیده است.

این است حال کسی که دور مانده بود از هفت شهر مهربانی تو

این است حال کسی که خودش را باخته بود... خودش را گم کرده بود...

خودش را کشته بود... خودش را ذره ذره پامال وسوسه های شیطانی خویش کرده بود.

این است حال نزار کسی که اینک گرمای محبت تو، یخ های انباشته در درونش را ذوب کرده است.

این است حال کسی که آواره بود، هراسان بود؛ حال کسی که در گناه مسکن داشت، حال کسی که غرق در لذات زمین بود، حال کسی که گناه مغرورش کرده بود و حال کسی که تو را تازه یافته است؛ در این سحرگاه، در این لحظه های توبه و استجابت.

حال کسی که تازه دریا را یافته است، حال کسی که تازه خودش را یافته است، حال کسی که تازه به لبخند خداوند رسیده است، حال کسی که به لذت آسمانی رسیده است، حال کسی که جز تو کسی را ناجی نمی داند.

هذا مقام الغریب الغریق...

نویسنده:مریم سقلاطونی

رسیدن به چشمه های استجابت

یا أیّها المُزمِّل!

رسیدن به چشمه های آسمان، مبارکت باد!

یا ایها المزمل!

چشیدن ذره ذره نور، نوش جانت!

یا ایها المزمل!

به سفره مهربانی خداوند خوش آمدی!

یا ایها المزمل

بارش باران و نسیم و آینه بر تو مبارک!

یا ایها المزمل!

به آغوش گرامی خداوند خوش آمدی!

برخیز و نام پروردگارت را زمزمه کن!

در این سحرگاه رفیع

و در این شهر رستگاری و رحمت.

برخیز و بخوان:

ای آن که هنگام بلا، پناهگاه منی!

ای آن که در دشواری ها فریادرس منی!

... ای آغوش معطرت باز!

ای در خانه ات گشوده! به دعوت تو آمده ام؛

در این ضیافت عاشقانه ای که رو به راه کرده ای،

در این سحرگاه گرامی که روزی همیشگی خوبانت است.

به دعوت تو آمده ام!

الیکَ فَزِعتُ

با تمام تعلقاتم؛ دامن دامن اشک آورده ام

و دلم شکسته.

انک سمیع الدّعا!

اشک، همه دارایی من است

و دل شکسته، هدیه ای ناچیز.

یا من یقبل الیسیر

به سحرگاه گرامی ات آمده ام

با دعوت تو... ای منتهای آرزوی من!

با دعوت تو و کوله باری از توکل

و بی صبرانه منتظرم تا زیر باران فرشتگان هر شبه ات، تا صبح پناه گیرم و زیر آفتاب مهربانی ات، یخ های سنگدلی ام آب شود.

یا من لم یلد و لم یولد...

مریم سقلاطونی

یکی از پیام ها در دعای روز هجدهم ماه رمضان: " استفاده از برکت های سحرهای ماه رمضان و جلا یافتن دل از انوار آن " است.
 

منظور از روشنی انوار سحر در جمله " دلم را به روشنی انوار سحر منور گردان "، نور معرفت و هدایت است که بر دل انسان تابیده می شود و او را از ظلم جهل و نادانی و غفلت نجات می بخشد. در آیه 207 از سوره " بقره " می خوانیم: " خداوند سرپرست و یاور کسانی است که ایمان آورده اند، و او ایشان را از تاریکی ها به سوی نور خارج می کند".

این نور همان هدایتی است که انسان را به مسیر سعادت و کمال می کشاند.

بسم الله الرحمن الرحیم
اللهمّ نَبّهْنی فیهِ لِبَرَكاتِ أسْحارِهِ ونوّرْ فیهِ قلبی بِضِیاءِ أنْوارِهِ وخُذْ بِكُلّ أعْضائی الى اتّباعِ آثارِهِ بِنورِكَ یا مُنَوّرَ قُلوبِ العارفین.

خدایا آگاهم نما در آن براى بركات سحرهایش و روشن كن در آن دلم را به پرتو انوارش و بكار به همه اعضایم به پیروى آثارش به نور خودت اى روشنى بخش دلهاى حق شناسان.

 در دعای امروز چند نکته ایی بسیار زیبا طلب شده است، به مناسبت رسیدن شبهای معنوی قدر، دعای امروز راه گشایی است برای اینکه جگونه در این شبها از خداوند حاجات خود را چگونه و چطور طلب کنیم.

 دعا در این شبها باید در زمان خاصی صورت بگیرد، طلب حاجات و دعا کردن در این شبها باید پس از شب زنده داری، در سحر باشد.

 آنهایی که در برابر مشکلات و در مسیر اطاعت و ترک گناه استقامت کنند، دعا کنند، در برابر خداوند خضوع داشته باشند در سحرگاهان استغفار می کنند و طلب آمرزش می کنند و هنگام آن سحر است.
 

بنام خدا

اللهمّ نَبّهْنی فیهِ لِبَرَکاتِ أسْحارِهِ ونوّرْ فیهِ قلبی بِضِیاءِ أنْوارِهِ وخُذْ بِکُلّ أعْضائی الى اتّباعِ آثارِهِ بِنورِکَ یا مُنَوّرَ قُلوبِ العارفین

                     بیار می که چو حافظ مدامم استظهار                به گریه سحری و نیاز نیمه شبی است

در این دعا سالک خواهان بهره بردن از اَسحار است زیرا سَحر، سـِحری دارد که هر کس به سـِرّآن پی ببرد دورترین خواستنی های عالم برایش دست یافتنی و نزدیک خواهد شد. سالک در این مرحله بعضی حجب نورانی را کنار زده و با روشن شدن چشم دلش به مراتب بالای توحید، از حق متعال می خواهد از برکات نسیم جان بخش صبحگاهی او را برخوردار نماید.

بسم الله الرحمن الرحیم

اللهمّ نَبّهْنی فیهِ لِبَرَکاتِ أسْحارِهِ ونوّرْ فیهِ قلبی بِضِیاءِ أنْوارِهِ وخُذْ بِکُلّ أعْضائی الى اتّباعِ آثارِهِ بِنورِکَ یا مُنَوّرَ قُلوبِ العارفین.

خدایا آگاهم نما در آن براى برکات سحرهایش وروشن کن در آن دلم را به پرتو انوارش وبکار به همه اعضایم به پیروى آثارش به نور خودت اى روشنى بخش دلهاى حق شناسان

اللّهم نبّهنی فیه لبرکات أسحاره

خدایا! مرا در این روز نسبت به برکات سحرهای این ماه بیدار و آگاه ساز.

اگر با واژه های دعا آشنا بشویم فهم و درک دعا برای ما آسان تر خواهد شد و عمل به آن و این که خودمان را در مسیر مفاهیم این دعا قرار دهیم، بهتر این کار صورت می پذیرد.

تنبیه یعنی آگاه کردن و بیدار کردن.

برکات از مادّه ی برکت است و برکت در اصل « برک » به معنی سینه ی شتر می باشد. و برکت در اصطلاح یعنی استقرار خیر از سوی خداوند در یک چیز.( ویکی فقه )

ارتباط معنای لغوی و اصطلاحی: چون سینه ی شتر در هنگام نشستن و برخواستن شتر مقدّم بر دیگر اعضاء است، و اینکه شتر مهمترین راه کسب روزی در بین اعراب است؛ به عنوان مصداق روشنی از خیر می باشد و لذا در مورد هر نعمتی که دوام داشته باشد استعمال می شود.

اقسام برکت؛

و لو أنَّ اهلَ القری ءامنوا و اتّقوا لَفَتحنا علیهم برکاتٍ مِن السماءِ و الأرض. یعنی: و اگر اهل شهرها و آبادی ها، ایمان می آوردند و تقوی پیشه می کردند، برکات آسمان و زمین را بر آنها می گشودیم.(اعراف: 96)

بنا بر این آیه برکات به دو قسم تقسیم می شود:

1- برکات آسمانی یعنی برکات معنوی

برکات آسمانی عبارت است از توجهات معنوی و رحمت های روحانی که سبب گشایش و خوشی روح و وسعت قلبی و نورانیت باطنی و استفاضه از فیوضات الهی می شود.

2- برکات زمینی یعنی برکات مادّی یا حسّی

برکات زمینی برکاتی است که منشاء آن از زمین است، مانند: آب، خاک، هوا، اشجار، زراعت و آنچه مورد استفاده مادّی انسان ها قرار می گیرد.

که این دو قسم برکت در موضوعاتی مصداق پیدا می کنند، که در قرآن به آنها اشاره شده است:

1- مکان های پر برکت، مثل: کعبه، أرض بیت المقدس. 

2- زمان های با برکت، مثل: شب قدر؛ و انزلناه فی لیلة مبارکه. یعنی: که ما آن- قرآن - را در شب پر برکتی نازل کردیم.(دخان: 2)

3- اشیاء پر برکت، مثل: قرآن؛ « و هذا کتابٌ انزلناه مبارکٌ. یعنی: و این کتابی است که ما آن را نازل کردیم کتابی است پر برکت. » انعام :92

آب؛ و نزّلناه من السماء ماءً مبارکا. یعنی: و از آسمان آبی پر برکت نازل کردیم. سوره ق:9

4- افراد پر برکت؛ مثل: حضرت عیسی ع : و جعلنی مبارکاً أین ما کنت. یعنی: و مرا هر جایی که باشم، وجودی پر برکت قرار ده. مریم 31

5- عوامل برکت ؛

1- ایمان و عمل صالح؛ 

و لو أنَّ اهلَ القری ءامنوا و اتّقوا لَفَتحنا علیهم برکاتٍ مِن السماءِ و الأرض. یعنی: و اگر اهل شهرها و آبادی ها، ایمان می آوردند و تقوی پیشه می کردند، برکات آسمان و زمین را بر آنها می گشودیم.(اعراف: 96)

چرا که اهل ایمان و تقوی نعم الهی وسیله ی عبادت و اطاعت می کنند. و ایمان و عمل صالح باعث نزول نعمات ارضی و سماوی خدا می گردد.

2- استغفار

امام علی ع : قد جعل الله الاستغفار سبباً لدرر الرّزق و رحمة الخلق. یعنی: خدا استغفار را وسیله دائمی فرو ریختن روزی و موجب رحمت خلق قرار داده است. ( ویکی فقه )

اجمالاً با مفهوم و مصادیق برکت آشنا شدیم و اکنون می دانیم که خداوند ما را به برکات سحرها آشنا کند و آگاه کند و در این زمینه بیدارمان کند ، منظور چیست.

أسحاره؛

اسحار جمع سحر است. در شب چون مردم همه در حال استراحت هستد و کمتر در این ساعات گناه می شود، فضا آلوده نیست. و اصلاً نزدیک صبح یک روحانیت و معنویت خواصی دارد.

عبادت در شب، به ویژه در سحرگاهان و نزدیک طلوع فجراثر فوق العاده ای در صفای روح ، تهذیب نفس، تربیت معنوی انسان، پاکی قلب، بیداری دل، تقویت ایمان و اراده، تحکیم پایه های تقوی در دل و جان انسان دارد که حتّی با یک بار آزمایش، انسان آثار آن را به روشنی در خود احساس می کند. به همین دلیل علاوه بر آیات قرآن، در روایات اسلامی نیز تاکید فراوانی بر آن شده است. در روایتی از امام صادق ع می خوانیم: « سه چیز از عنایات مخصوص الهی است: عبادت شبانه - نماز شب - و افطار دادن به روزه داران و ملاقات برادر مسلمان. » در حدیث دیگری از همان حضرت نقل شده که در تفسیر آیه 114 سوره هود فرموده است: « نماز شب گناهان روز را از بین می برد.» تفسیر نمونه ج25 ص170

لسان الغیب حافظ شیرازی هم هرچه دارد را از سحر و عبادت شبانه می داند:

هرگنج سعادن که خدا داد به حافظ          از یمن دعای شب و ورد سحری بود

در غزل دیگر می گوید:

دوش وقت سحر از غصه نجاتم دادند       و اندر آن ظلمت شب آب حیاتم دادند

چه مبارک سحری بود و چه فرخنده شبی     آن شب قدر که این تازه براتم دادند

سحر در ادبیات عرفانی و شعرا جایگاه بسیار والایی دارد.

شب خیز که عاشقان به شب راز کنند      گرد در و بام دوست پرواز کنند

هر جا که دری بود به شب در بندند       الاّ در دوست را که شب باز کنند

و نوّر فیه قلبی بضیاء أَنواره

و در این روز دلم را به تابش روشنی های آن نورانی گردان.

الله ولیّ الّذین آمنوا یُخرجهم مِن الظلمات الی النّور. یعنی: خداوند، ولی و سرپرست کسانی است که ایمان آورده اند؛ آنها را از ظلمت ها ، به سوی نور بیرون می برد.(بفره:257)

نور و ظلمت در این آیه کنایه از هدایت و گمراهی است. امروز از خداوند می خواهیم که قلب ما را به نور هدایت منور گرداند و ما را از تاریکی های جهل به نور هدایت راهنمایی کند.

الله نور السماوات و الارض ... نورٌ علی نور ، یهدی الله لِنوره من یشاء. خداوند نور آسمان ها و زمین است ... نوری است بر فراز نوری؛ و خدا هر کس را بخواهد به نور خود هدایت می کند. (نور:35)

خدا همان نوری است که آسمان ها و زمین را روشن می کند و از کانون قلب مومنان سر بر می آورد و تمام وجود آنها را نورانی می کند. دلایلی که آنان با عقل دریافته اند، با نور وحی آمیخته می شود و مصداق «نورٌ علی نور» می گردد. این چنین دل های مستعد به این نور الهی هدایت می شوند و مشمول «یهدی الله لنوره من یشاء» می گردند. این نور وحی باید از آلودگی به گرایش های انحرافی شرقی و خربی که موجب کدورت آن می شود، بر کنار باشد؛ چنان خالی از هر گونه انحراف که بدون نیاز به هیچ چیز دیگر، تمام نیروی وجود انسان را بسیج کند و مصداق « یکاد زیتها یضیء و لو لم تمسیه نار» گردد.( تفسیر نمونه ج15 ص 474)

و خذ بکلِّ اعضائی الی اتّباع آثاره

و تمام اعضا و جوارحم را برای آثار و برکات این روز و این ماه مسخر فرما

منظور از مسخر گردان اعضایم را چیست؟

منظور تسلیم شدن در برابر قدرت قادر متعال است. چرا که خداوند در قرآن می فرماید: و مَن أَحسَنُ دیناً مِمَّن اَسلمَ وجههُ للهِ و هو محسن. یعنی: دین و آیین چه کسی بهتر است از آن کس که خود را تسلیم خدا کند، و نیکو کار باشد. (نساء:125)

و مفهوم این خواسته این می شود که در انجام تکالیف و وظایف و فرائض و واجبات باید به قدرت خداوند متعال توکل کنیم و از قدرت او بخواهیم که اعضا و جوارح ما را در کار اطاعت و عبادت و پیروی از دستورات و فرامین خود ، کمک مان کند و نیروی اعضای ما را در اجرای دستورات خود وادارد و آنی ما را به خود ما وانگذارد. ولا تکلنی الی نفسی طرفة عین ابداً.

بنورک یا منوّر قلوب العارفین

به حق نور جمالت ، ای روشنی بخش دل های عارفان

ما از خداوند این خواسته ها را در هر روز از ماه رمضان داریم

اما ما هم باید این صفات را بشناسیم و خودمان را به آنها نزدیک کنیم

این دعاها توفیق الهی را شامل حال ما می کند که در راه هرآنچه از خداوند خواسته ایم

قدم برداریم

التماس دعا توفیق مزید