متن آیه:
وَ هُوَ اللَّهُ فِي السَّماواتِ وَ فِي الْأَرْضِ يَعْلَمُ سِرَّکُمْ وَ جَهْرَکُمْ وَ يَعْلَمُ ما تَکْسِبُونَ
ترجمه آیه:
اوست خداوند در آسمانها و در زمين؛ پنهان و آشکار شما را ميداند؛ و از آنچه (انجام ميدهيد و) به دست مي آوريد، با خبر است.
تفسیر آیه:
3- او است خداوند در آسمانها و در زمين، پنهان و آشکار شما را ميداند و از آنچه (انجام ميدهيد و) به دست ميآوريد با خبر است.
تفسير:
در اين آيه براي تکميل بحث گذشته در زمينهي توحيد و يگانگي خدا و پاسخ گفتن به کساني که براي هر دستهاي از موجودات خدائي قائلند و ميگويند خداي باران، خداي جنگ، خداي صلح، خداي آسمان و مانند آن چنين ميگويد: «او است خداوندي که الوهيتش بر تمام آسمانها و زمين حکومت ميکند» (و هو اللَّه في السماوات و في الارض).
يعني با توجه به اينکه خالق همه چيز او است، مدبر و اداره کنندهي همه نيز او ميباشد.- زيرا حتي مشرکان جاهليت خالق و آفريدگار را «اللَّه» ميدانستند ولي تدبير و تصرف را براي بتها قائل بودند.
آيه به آنها پاسخ ميدهد: کسي که خالق است، تدبير و تصرف در همه جا نيز به دست او است.
اين احتمال نيز در تفسير آيه وجود دارد که خداوند در همه جا حاضر است، در آسمانها و در زمين و جائي از او خالي نيست، نه اينکه جسم باشد و مکان داشته
باشد بلکه احاطه به همه مکانها دارد.
بديهي است کسي که در همه جا حکومت ميکند و تدبير همه چيز بدست او است و در همه جا حضور دارد، تمام اسرار و نهانيها را ميداند، و لذا در جملهي بعد ميگويد: «چنين پروردگاري پنهان و آشکار شما را ميداند و نيز از آنچه انجام ميدهيد با خبر است» (يعلم سرکم و جهرکم و يعلم ما تکسبون).
ممکن است گفته شود «سرّ» و «جهر» در آيه اعمال انسانها و نيات آنها را نيز شامل ميشود، بنابراين نيازي به ذکر «ما تکسبون» (انجام ميدهيد) نيست.
ولي بايد توجه داشت که کسب به معني نتيجههاي عمل و حالات روحي حاصل از اعمال خوب و بد است، يعني او هم از اعمال و نيات شما با خبر است، و هم از اثراتي که اين اعمال در روح شما ميگذارد، و در هر حال ذکر اين جمله براي تاکيد در مورد اعمال انسانها است.
بحث و گفتگو پیرامون آیه
وقتی باور داشته باشیم که خداوند ما رو خلق کرده دیگه مغرور نمی شیم و می دونیم که هرکاری که بکنیم و هر جایی که بریم شاید بتونیم از نظر هرکسی از مردم پنهان کنیم ولی نمی تونیم از خداوند پنهان کنیم و او همه چیز رو درباره ما می دونه. و اینکه ما رو رسوا نمی کنه به خاطر ستارالعیوب بودنش هست نه چیز دیگه ای.
تطبیق مفاهیم آیه با روحیات و منش و رفتار خودمان
انشاالله که اول از همه از خودمون شروع می کنیم. و همیشه مراقب اعمالمون هستیم تا بعداً پشیمون نشیم. فقط کافیه باور کنیم و اعتقاد داشته باشیم که کسی هست که ناظر بر اعمال آشکار و پنهان ماست و او هم خداوند بزرگ و بلند مرتبه خالق ماست.
به کار بستن آیه در زندگی شخصیمان
باید همیشه این باور رو داشته باشیم که خداوند خالق ما از همه چیز ما خبر دارد. از همه کارهامون، رفتارمون، گفتارمون، چه آشکار و چه نهانش. پس مراقب اعمال و رفتارمون باشیم. شاید بتونیم مردم و یا حتی خودمونم گول بزنیم ولی خدا رو هیچ وقت نمی تونیم گول بزنیم. تازه باید همیشه خدا رو شاکر هم باشیم که همیشه مراقب ماست.