یك رادار درگیری 5N62 Square Pair در یك نمایشگاه در شهر Kecel مجارستان . به دیش رادار كه برای حداكثر ارتفاع تنظیم شده در پشت این سامانه توجه فرمائید.
برای آنكه وارد این بحث شویم در ابتدا و با اجازه دوستان چكیده ای مختصر و مفید جهت مرور برخی جوانب فنی این سامانه تقدیم حضور می گردد . همانطور كه می دانید : سامانه S-200 با كد ناتو SA-5 GAMMON نوعی سامانه موشكی برد بلند زمین به هوا است كه برای پدافند از مناطق وسیع در مقابل طیف كاملی از اهداف هوائی شامل هواپیماهای پرسرعت و در حال پرواز در ارتفاع بالا طراحی و ساخته شده است . سامانه S-200 در اصل برای دفاع در مقابل هواپیمای شناسائی لاكهید مارتین معروف به SR-71 Blackbird در نظر گرفته شده بود هرچند بدلیل محدودیت های سیاسی بوجود آمده پس از سرنگونی هواپیمای U-2 فرانسیس گری پاورز عملا چنین پروازهائی دیگر بر فراز خاك شوروی سابق صورت نگرفت . سامانه S-200 در سال 1967 وارد عملیات شد و از آن پس تا كنون توسط كشورهای گوناگونی در دنیا مورد استفاده قرار گرفته است .
در نقشی كمتر شناخته شده ، در یك زمان ، این سامانه حتی بعنوان یك سامانه ضد موشك های بالستیك نیز مورد استفاده قرار گرفت . ( در این مورد در جای دیگری بحث خواهد شد ) .
مشخصات فنی موشك سامانه S-200 :
سامانه S-200 یك سامانه موشكی زمین به هوای راهبردی است . موشك های دو مرحله ای 5V21 و 5V28 هدایت شونده راداری این سامانه دارای یك كلاهك جنگی به وزن 200 كیلوگرم هستند. این موشك ها خیلی بزرگ بوده و طول آن برای گونه 5V21 دارای 10.5 متر ، و برای گونه 5V28 حدود 10.8 متر میباشد . برد موشك ها نیز از نوعی به نوعی دیگر متفاوت و حداكثر بین 150 تا 300 كیلومتر می باشد. كمینه برد نیز بین 7 و 17 كیلومتر بوده كه آن هم بستگی به نوع موشك دارد . كمینه سقف پرواز برای تمام انواع موشك 300 متربوده در حالیكه بیشینه ارتفاع بین 20 تا 40 هزار متر و بازهم بستگی به نوع موشك دارد. وظیفه هدایت و درگیری باهدف نیز بر عهده ست رادار5N62 باند C با طول موج متغیر قرار دارد كه این رادار هم دارای بردی معادل 270 كیلومتر می باشد. این رادار در هر زمان تنها قادر به درگیری با یك هدف است .
چگونگی استقرار سامانه های موشكی زمین به هوای S-200
نحوه استقرار سامانه S-200 از یك جزوه مربوط به دوران شوروی سابق . توجه داشته باشید كه هر لانچر به یك جفت لودر متحرك با موشك های آماده پرتاب 5V28 مجهز می باشد.
یك یادداشت غیر رسمی از سازمان CIA كه در آن چگونگی استقرار سامانه S-200 در دوران شوروی سابق نمایش داده شده است . در ذیل هر تصویر توضیحات مربوط به آن نیز ارائه شده است .
یك سایت پرتاب سامانه S-200 معمولا از دو الی پنج منطقه پرتاب تشكیل شده كه هر كدام از مناطق شامل 6 پرتابگر 5P72 می باشد. محل استقرار رادار نیز یك ون رادار 5N62V/K-1V برای تخصیص به هر كدام از مناطق پرتاب در سایت را شامل خواهد شد. این وضعیت به هر كدام از مناطق پرتاب امكان درگیری با چندین هدف و كاهش تاثیر منفی مورد اصابت قرار گرفتن رادار 5N62 را به صورت همزمان می دهد. ون كنترل آتش موسوم به K-3 و ون كاربر با نام K-2 اغلب در نزدیكی رادار 5N62 و در پشت خاكریز ، سنگچین یا یك آشیانه بتونی های دفاعی مستقر می شوند. در تصویر ذیل یك سایت فعال S-200 را در لیبی مشاهده می فرمائید. مناطق مربوطه نیز مشخص شده اند :
تصویر ذیل نیز یك منطقه راداری را در لیبی نشان می دهد . به محل استقرار رادارهای 5N62 و نیز آشیانه بتونی تخصیص یافته برای استقرار ون های K-2 و K-3 ملاحظه فرمائید .
محل پرتاب نیز به شرح ذیل تشریح شده است . مناطق پرتاب بسته به كشورها بسیار متنوع است اما در بیشتر موارد تقریبا به همین شكل می باشد. در سایت های S-200 معمولا برای پوشش پرتابگرهای ریلی 5P72 از پوشش سنگچین دراطراف آنها و نیز آشیانه های بتونی مجزا برای نگهداری لودرهای ریلی 5Yu24 از پیش بارگیری شده برای زمان نگهداری یا عدم فعالیت سایت استفاده می شود. هر منطقه پرتاب توسط خدمه مستقر در یك پناهگاه بتونی در مركز منطقه و ون های محافظت شده K-2 و K-3 هدایت می شود . به كابلهای ارتباطی قابل مشاهده بین آشیانه هدایت و سكوهای ریلی پرتاب دقت كنید .
همانگونه كه در تصویر فوق نیز قابل مشاهده است ، سایت های S-200 نسبتا وسیع و گسترده هستند. بدلیل رد پای زیاد و ویژگی های مشخص سایت های S-200 منجمله وجود ساختمان ها و تاسیسات مرتبط ، حتی سایت های بلااستفاده این سامانه را می توان به راحتی تشخیص داد . تصویر ذیل یك سایت غیرفعال S-200 را در جمهوری بیلاروس نشان می دهد :
