این آموزش ها معمولاً به صورت گروهی انجام می پذیرد و نیاز نیست کسانی که در آن شرکت می کنند حتماً در دوران نامزدی به سر برند. مشاوره پیش از ازدواج معمولاً به صورت دو نفره و فقط در حضور هر دو طرف انجام می شود. در ادامه به تفصیل به هر دو روش می پردازیم.
آموزش پیش از ازدواج
در مملکت ما خیلی ها باور ندارند ازدواج هم نیاز به آموزش داشته باشد. آنها با غرور سرشان را بالا می گیرند و می گویند همین طور که پدر و مادرهای مان زندگی کردند ما هم با یک نفر دیگر زندگی می کنیم. اما مشکل دقیقاً از همین جا شروع می شود. این که زندگی الان با زندگی پدر و مادرهای مان فرق کرده است. شاید اگر دوره پدر و مادرهای مان هم سیستمی وجود داشت که به آنها آموزش های لازم پیش از ازدواج را می داد و بدشان نمی آمد آن را انجام دهند.
چه چیزی باید آموزش دیده شود؟
اما آیا واقعاً آموزش پیش از ازدواج، همان یک ساعت سخنرانی است که برای مجوز عقد و بعد از آزمایش خود در آن شلوغی ماستمالی می شود؟مسلماً نه. تحقیق ها نشان می دهد شش ماه یا یکسال قبل از ازدواج بهترین موقع آموزش قبل از ازدواج است. در این کلاس ها بهتر است فرد یاد بگیرد که:
1. خودش را بشناسد
انسان تا خودش را نشناسد چه طور می تواند برای زندگیش شریک بگیرد؟ به قول روانشناس ها خودشناسی مقدمه همه مهارت های زندگی است. البته خودشناسی حتما به این معنا نیست که آدم ویژگی های مثبت خودش را بشناسد. هم ویژگی های منفی و هم ویژگی های مثبت باید مورد تاکید قرار گیرد. مثلاً سرسختی روان شناختی، عزت نفس و توافق پذیری سه ویژگی مثبت هستند و فرد را به طرف ازدواجی موفق سوق می دهند. در مقابل مشکلات روانی مثل افسردگی، اضطراب یا وسواس نقاطی منفی هستند که آدم باید در مورد خودش بداند و در حل آن ها بکوشد وگرنه زندگی مشترکش با مشکلاتی روبه رو خواهد شد.
2. از عادت های غلط دست بکشد
در این کلاس ها باید آموخت از زندگی با والدین چیزهای خوب را بیرون کشید و عادت های بد را کنار گذاشت. قرار است ما یک زندگی جدید با یک آدم جدید را تجربه کنیم و اشتباهات والدین هیچ کمکی به ما در حل مشکلات مان نمی کنند. البته عادت های غلط فقط از خانه پدری نمی آیند. زندگی مجردی در خانه پدری یا خوابگاه هم می توانند عادت های خیلی بدی به وجود بیاورند که می توانند برای زندگی زیر یک سقف مشکل ساز شوند. کلاس های آموزش پیش از ازدواج باید روی این عادت های غلط و رفع شان تاکید کند.
3. انتظارات از زندگی زناشویی واقع بینانه شود
همان طور که در بخش اول هم توضیح داده شد، در آموزش پیش از ازدواج باید تفکرات قالبی در مورد ازدواج کنار گذاشته و به فرد آموزش داده شود که نگاه واقع بینانه تری به زندگی زناشویی داشته باشد. متاسفانه بسیاری از ما در مورد ازدواج افسانه هایی در ذهن خودمان ساخته ایم که کاملا غلط هستند و باید آن ها را اصلاح کرد. کسی که آموزش پیش از ازدواج را برعهده دارد، در واقع سفیری است آگاه که از دنیای متاهل ها آمده است و ما را واقعیت های آن سوی شب عروسی آگاه می کند.
4. مهارت های ارتباطی آموخته شود
مهارت های زندگی مخصوصاً مهارت هایی که بیشتر با زندگی دو نفره در ارتباط است – مثلا مهارت گوش دادن، مهارت حل اختلاف یا مهارت درست درخواست کردن – یکی از مهم ترین چیزهایی است که در کلاس های آموزش پیش از ازدواج آموخته می شود. مهارت گوش دادن به زوجین می آموزد چگونه فعالانه به حرف های همسرشان گوش دهند طوری که همسرشان واقعاً احساس کند شنیده می شود.
مهارت حل اختلاف چگونه دعوا کردن با همسر را به ما می آموزد. این مهارت به ما می آموزد در دعوا با همسر از چه چیزهایی اجتناب کنیم و کدام کارها را انجام دهیم. ضمن این که فیصله دادن به دعوا هم در این مهارت مورد تاکید قرار می گیرد. مهارت درست درخواست کردن میتواند کمک کند بیاموزیم چگونه چیزی را که می خواهیم طوری با همسرمان مطرح کنیم که هم مهربانانه باشد و هم قاطعانه.
5. تفاوت های زن و مرد آموخته می شود
یکی مهم ترین چیزهایی که در کلاس های آموزش خانواده تاکید می شود این است که زن و مرد با هم تفاوت هایی دارند که فهم این تفاوت ها در زندگی زناشویی ضروری است. مخصوصاً در جامعه ما که هم مردان و هم زنان قبل از ازدواج محدودیت های زیادی برای شناخت جنس مخالف شان دارند. از جمله این تفاوت ها می توان به تفاوت زن و مرد در جهان بینی، در مقابله با استرس، در عاطفی بودن، در نگاه به رابطه جنسی و در کلی نگری و جزئی نگری اشاره کرد.
مشاوره در صورتی موثر تر است که هر دو فرد حضور داشته باشند. معمولاً آقایان از رفتن به این جلسات امتناع می کنند. در این صورت بهتر است خانم ها ابتدا جلسه اول به تنهایی بروند و با مشورت مشاور نامزدشان را راضی کنند به این جلسه بیایند
مشاوره پیش از ازدواج
در مشاوره پیش از ازدواج معمولاً هر دو نفر به همراه هم به مشاور خانواده مراجعه می کنند. در عرف روان شناسی به این نوع از مشاوره زوج درمانی گفته می شود. درباره مشاوره پیش از ازدواج نکات مهم بسیاری وجود دارند.
1. متخصص بودن مشاور
اولین نکته این است که هر دو نامزد بدانند به یک متخصص مراجعه می کنند. در درجه اول مشاوران خانواده و خانواده درمانگرها متخصص زوج درمانی هستند. در درجه بعدی روان شناس های بالینی و روان پزشک ها می توانند به شما کمک کنند. یادتان باشد اول تخصص این اتفراد مطمئن شوید. این افراد حتماً باید درجه کارشناسی ارشد یا دکترا در رشته های روان شناسی یا مشاوره داشته باشند.
2. مشاوره یک نفره
نکته دوم این است که مشاوره در صورتی موثر تر است که هر دو فرد حضور داشته باشند. معمولاً آقایان از رفتن به این جلسات امتناع می کنند. در این صورت بهتر است خانم ها ابتدا جلسه اول به تنهایی بروند و با مشورت مشاور نامزدشان را راضی کنند به این جلسه بیایند.
3. انتظار از مشاوره
سومین نکته انتظارات از مشاوره است. هیچ مشاور خوبی به شما نمی گوید آیا باید با هم ازدواج کنید یا نه. یادتان باشد اگر چنین تصمیمی را مشاور به تنهایی گرفت و متاسفانه به مشاور بدی مراجعه کرده اید. یکی از اصول مشاوره این است که تصمیم های مهم زندگی را باید بر عهده خود مراجعان گذاشت. مشاور در واقع همه راه های پیش رو را برای شما روشن می کند و در نهایت خود شما هستید که باید تصمیم بگیرید. بسیاری از این مشاوران تست های شخصیتی روی شما اجرا می کند. در برابر این تست ها صادقانه برخورد کنید. ضمن این که معمولاً مشاوران در یک جلسه سه فرم دیدار با شما را اجرا می کنند؛ یک بار شما، یک بار نامزدتان و یکبار هر دو. به مشاوران اعتماد کنید و بدانید هر دو شما به یک اندازه مراجع او هستید و توطئه ای در حال انجام نیست.
4. حل کردن پیشاپیش
مهم ترین نکته این است که قبل از این که مشکلی پیش بیاید به مشاور مراجعه کنید. شما با این کارتان باز عمل می کنید و دوره نامزدی را یک دوره امتحانی در نظر می گیرید. مشاوره در واقع کاری پیشگیرانه است که ازدواج نامناسبی صورت نگیرد یا ازدواجی خوب با اطمینان بیشتری صورت بگیرد. البته تصمیم با شماست.
