به گزارش ایرنا ، نشست «سفرنامه و خاطره نویسی برای نوجوانان» با حضور عزت الله الوندی، نویسنده کودک و نوجوان جمعه 25 اردیبهشت ماه برگزار شد.
الوندی در ابتدای این نشست با اشاره به تاریخچه سفرنامه نویسی، اظهار کرد: نخستین سفرنامه نویسان، یونانیان باستان بودند که با هدف اکتشافات جغرافیایی سفرهایی به کشورهای مختلف کردند و تجربیات و یافته های خود را در قالب سفرنامه درآورند. به دنبال آنها رومیان نیز دست به سفرهای اکتشافی زدند و حوادثی را که در این سفرها برآنها گذشته بود، مکتوب کردند.
وی افزود: در ایران نیز از دوره باستان سفرنامه نویسی رواج داشته است؛ اما بعد از ورود اسلام این آثار شکل تخصصی به خود گرفت. استخری، شریف ادریسی، ابوریحان و ناصرخسرو قبادیانی از مهمترین سفرنامه نویسان این دوره از تاریخ ایران بودند، اما در دوره معاصر یعنی از ابتدای عصر قاجار اتفاقاتی در این سرزمین رخ داد که موجب گسترش سفرنامه نویسی شد و آن ورود سیاحان اروپایی به ایران بود.
این داستان نویس، با بیان اینکه مستشرقانی که به ایران آمدند و تجربیات خود را در قالب سفرنامه منتشر کردند، ایرانیان را با فرهنگ نوین سفرنامه نویسی آشنا کردند، عنوان کرد: به دنبال این جریان تعدادی از ایرانیان نیز شروع به نگارش سفرنامه کردند. عبداللطیف شوشتری، زین العابدین مراغه ای، میرزا محمد حسین فراهانی و ناصرالدین شاه قاجار از مهمترین این افراد بودند.
وی ادامه داد: سفرنامه یکی از عوامل مهم در انتقال خرده فرهنگ ها و رسانه ای بین فرهنگی است. با وجود این، سفرنامه در کشور ما یک قالب فراموش شده است و آثار شاخصی در این زمینه منتشر نمی شود. یکی از مهمترین دلایل آن، این است که هدفی برای بیان سفرنامه ها از سوی نویسندگان وجود ندارد.
الوندی با اشاره به سفرنامه هایی که در سال های اخیر برای نوجوانان نوشته شده، اظهار کرد: «پنج روز در نیمروز» نوشته محمدکاظم مزینانی و «جای پای ابراهیم» تالیف محمد ناصری دو اثری است که در شرایط فقر سفرنامه نویسی در ایران، نقطه مثبتی محسوب می شود. در حقیقت تلاشی که در این زمینه صورت گرفته بسیار اندک است و برآورده کننده عطش جامعه نسبت به سفرنامه نیست.
وی با اشاره به بازآفرینی سفرنامه های کهن برای گروه سنی نوجوان، گفت: بازآفرینی متون کهن یک قالب و سبک ادبی رایج به شمار می آید که بسیاری از نویسندگان به آن پرداخته اند. این متون هم بازتاب دهنده رویدادهای تاریخی است و هم منعکس کننده نوع ادبیاتی است که در آن دوره تاریخی کاربرد داشته است. اگر بتوانیم متن سفرنامه های کهن را برای نوجوانان قابل درک کنیم، قطعا برای آنها جذاب خواهد بود.
الوندی در پایان گفت: خلاقیت و جسارت دو عنصر مهم در نگارش سفرنامه برای نوجوانان است. متاسفانه در سفرنامه نویسی از خلاقیت دور هستیم که شاید دلیل آن هم نداشتن جسارت نویسنده باشد. یکی از نکات مهمی که در سفرنامه نویسی باید رعایت شود این است که مختصات زمانی و مکانی را درنظر نگیریم و کلیشه ها را بشکنیم تا مخاطب جذب اثر شود.
بیست و هشتمین نمایشگاه بین المللی کتاب تهران فردا شنبه در مصلی تهران پایان می یابد .
