جهانی شدن یا جهانی سازی مفهومی است که در قرن 16میلادی جوانه زده و در قرن 20 به اوج خود رسیده و به یک مفهوم مسلط در دوران معاصر تبدیل شده است. پیشرفت تکنولوژی و توسعه ارتباطات از طریق پیشرفت رسانه ها دنیا را در سراشیبی تشکیل دهکده واحد جهانی قرار داده است.
به طور کلی در نظریاتی که چنین مفهومی را به انحاء مختلف مطرح می کنند جهانی شدن به معنای فرآیندی اجتماعی است که از مدت ها پیش آغاز شده و رو به گسترش است و در آن قید و بندهای جغرافیایی که بر روابط اجتماعی و فرهنگ سایه افکنده است از بین می رود. بر حسب این نظریات در دنیای کاملا جهانی شده گویا عمدتا یک جامعه و یک فرهنگ در سراسر سیاره زمین مستقر خواهد شد.(١)
صحبت از حکومتی واحد است که توان یکرنگ کردن سیاره وسیع زمین را دارد. اما کدام ایدئولوژی و مکتب شایستگی حکومت بر سراسر کره زمین و توانایی جمع آوری تمامی بشریت به زیر یک پرچم واحد با رعایت کرامت انسانی و جایگاه خلیفه اللهی آنها را خواهد داشت؟
به طور قطع و یقین نظامی که برخواسته از هواها و خواسته های نفسانی بوده و به دنبال اغنای میل فزون خواه انسان خاکی باشد نمی تواند نجاتبخش بشریت تشنه عدالت گردد. روندی که غرب با ادعاهای پوشالی خود تحت نظام لیبرال دموکراسی در پیش گرفته و نتیجه تدبیر او بر جهان افزایش روزافزون آمار جنگ، قتل، فقر، فساد و فحشا، خودکشی، بی هویتی، فروپاشی خانواده ها، کودکان بی سرپرست، قاچاق زنان و دختران، قاچاق مواد مخدر و... است.
منتظر زنده است و تلاش و تکاپو برای رسیدن به وضعیت متکامل و بی عیب و نقص از ویژگی های انسان زنده می باشد. اگر این روحیه در مردم اجتماعی فراهم گردد آنها می توانند زمینه ساز ظهور مصلح جهانی باشند
از نظر ما حکومتی که برخواسته از متن وحی و تدبیر انسان کامل که تجلی گاه صفات خداوند باشد، توان مدیریت بر جهانی با این عظمت را خواهد داشت. و بهترین رنگی که جهان پذیرای آن خواهد بود رنگ خدایی است.
امیرالمومنین علیه السلام در مقام معرفی مهدی امت -عجل الله تعالی فرجه الشریف- می فرمایند:
«الذی یملا الارض قسطا و عدلا کما ملئت جورا و ظلما »(٢)
در عصر حاضر که نظام نامشروع غرب با تمام توان در تلاش برای استقرار حکومت خود بر جهان است، اهمیت زمینه سازی ظهور حضرت مهدی علیه السلام بیش از پیش آشکار می شود. البته مادامی که نگاه تمدن محور در فردی شکل نگیرد وی در جایگاه منتظر قرار نخواهد گرفت.
"انتظار فرج انتظار قدرت اسلام است و ما باید کوشش کنیم تا قدرت اسلام در عالم تحقق پیدا کند و مقدمات ظهور تهیه شود."(3)
تا زمانی که تمام دغدغه ی فردی خور و خواب و تحصیل و اشتغال و مسکن و ازدواج باشد قدمی در راستای تشکیل حکومت جهانی بر مبنای توحید بر نمی دارد. امروز نیازمند انسان هایی هستیم که افق دیدشان وسیع تر از زندگی روزمره شان باشد و برای رسیدن به آن جامعه از هیچ کوششی دریغ نورزند. انسان هایی که سه ویژگی زیر در آنها تحقق یافته باشد:
1. شناخت و اعتراض به وضع موجود
منتظر کسی است که اشکالات، انحرافات و کجی های وضع موجود را می شناسد و نسبت به آن اظهار تنفر می کند. هر چه شناخت دقیق تر و عمیق تر باشد، اعتراض به وضع موجود شدیدتر و در نتیجه انتظار برای بهبود شرایط شدیدتر خواهد شد.
2. آگاهی از وضعیت مطلوب
شناخت وضع مطلوب –وضعیتی که باید در جامعه پیاده شود- از طرفی شوق و اشتیاق رسیدن به آن را در منتظر ایجاد کرده و سبب حرکت به سمت آن شده و از طرفی دیگر خلأهای جامعه موجود و فاصله آن از وضع مطلوب را بیش از پیش نمایان کرده و سبب تشدید انتظار خواهد شد.
3. تلاش برای رسیدن به وضع مطلوب
از دو طریق خودسازی و جامعه سازی: در این مرحله منتظر به اصلاح زندگی فردی خود می پردازد و در تلاش است که با آگاهی از وظایف فردی خود اعم از دنیایی و اخروی در مسیر بندگی قدم بردارد.
یک منتظر واقعی نماز متفاوت تری نسبت به بقیه می خواند، اخلاق او بیش از بقیه رنگ و بوی الهی دارد، روحیه خدمتگزاری به مردم در او قویتر است، روابط دوستانه بهتری با اطرافیان خود دارد، انسان با نشاط تری است، ازدواج موفق تری دارد، تربیت فرزند او عالمانه تر از دیگران است، بهتر از انسان های معمولی درس می خواند و در محیط کاری قانون مند و وظیفه شناس است. در یک جمله، منتظر بهترین انسان اجتماع خویش است.
تا زمانی که تمام دغدغه ی فردی خور و خواب و تحصیل و اشتغال و مسکن و ازدواج باشد قدمی در راستای تشکیل حکومت جهانی بر مبنای توحید بر نمی دارد. امروز نیازمند انسان هایی هستیم که افق دیدشان وسیع تر از زندگی روزمره شان باشد و برای رسیدن به آن جامعه از هیچ کوششی دریغ نورزند
در مرحله دوم او دست به ساختن محیط پیرامون خود می زند. رفع کاستی ها، انحرافات و پُر کردن خلأهای موجود در جامعه از دیگر وظایف منتظر است. او نمی تواند شاهد ظلم به همنوعان خود باشد و بی هیچ اعتراض و تلاش برای رفع ظلم زدگی عادی خود را سپری کند. برای او تفاوتی میان ظلم به فرزندش با ظلم به انسان بی گناه در خارج مرزهای کشورش وجود ندارد. او نمی تواند شاهد جهالت و غفلت همنوعان خود باشد و تلاشی برای رشد آنها نکند.
در یک جمله منتظر زنده است و تلاش و تکاپو برای رسیدن به وضعیت متکامل و بی عیب و نقص از ویژگی های انسان زنده می باشد. اگر این روحیه در مردم اجتماعی فراهم گردد آنها می توانند زمینه ساز ظهور مصلح جهانی باشند.
پی نوشت:
1. مدرنیته و پایان جهان ص24.
2. کافی ج1 ص338.
3. صحیفه امام ج8 ص374.
