در فصل سرما ، آدم دلش مي خواهد در وان آبگرم دراز بکشد و فارغ از برف و سوز بيرون، در آب گرم خستگي را از تنش بيرون کند. چه بهتر که اين آب، معدني و مملو از املاح مفيد با خاصيت هاي درماني باشد. آن وقت با يک تير، چند نشان زده ايم. بهترين ايده براي داشتن همه امکانات با هم، چشمه هاي آبگرم هستند. در سراسر ايران، چشمه هاي آب گرم متعددي وجود دارند. به همين دليل، ما مشخصات و نشاني برخي از آنها را برايتان گردآوری کرده ايم تا در صورت تمايل به آن شهرها سفر و از اين چشمه ها استفاده کنيد. چشمههاي آبگرم داراي ويژگي هايي مثل تحريک فعاليتهاي مختلف بدن، درمان بيماري تنفسي، روماتيسم، بيماريهاي پوستي، بيماريهاي زنان و تورم موضعي، تسکين اعصاب، تنظيم فشار خون، درمان دردهاي مفصلي و بهبود دردهاي کليه دارند. چشمههاي آب گرم در نقاطي از زمين وجود دارند که در آنها شرايط مورفولوژي، تکتونيکي، ماگمايي و جوي فراهم آمده باشد، در ايران به خاطر فعاليت گسترده آتشفشاني چشمههاي معدني و گرم زيادي وجود دارد.
1 - آبگرم شهر کهنه :
آدرس: قوچان- 18کيلومتري بخش غربي قوچان
قوچان يکي از شهرهاي استان خراسان رضوي است، اين شهر در ۱۴۸ کيلومتري شمال غرب مشهد (مرکز استان) قرار دارد. قدمت قوچان به حدود 250 سال پيش از ميلاد بر ميگردد. از صدر اسلام تا اوايل تسلط قوم مغول به اسامي آساآک، آشاک، آرسکا، استوا، خوجان، خبوشان ياد شده است و سلسله اشکاني از 256 سال قبل از ميلاد تا 224 ميلادي بر ايران حکومت داشته اند. اولين پايتختش در حوالي قوچان امروز بوده است.
چشمه سارهاي جاري معروف به آبگرم شهر کهنه در 18 کيلومتري بخش غربي قوچان و به فاصله 6 کيلومتري آرامگاه امام زاده سلطان ابراهيم (ع) قرار دارد .
اين آب گرم داراي خواص درماني و حرارت نسبتاً گرم ميباشد و همين موضوع مهمترين دليل جذب گردشگر و مسافران به اين نقطه از شهرستان قوچان است
همه ساله تعداد بسياري از مسافران از استانهاي ديگر کشور براي استفاده از خواص طبيعي چشمه به اين مکان ميآيند.
2 - آبگرم فلکده :
آدرس: تنکابن-کيلومتر 15 جاده دو هزار-روستاي ليره سر
«فلکده» به منطقه اي در دل جنگلهاي دوهزار تنکابين اطلاق ميشود که شهرتش بخاطر آبگرمي است که در دل جنگل و در زير کلاهک صخره اي است که با توجه به کوچکي آن جاذبه خاص اين منطقه بوده که بعلت پرت بودن از مسير اصلي خوشبختانه افراد کمي از آن خبر دارند (عمدتا محليهاي آن منطقه ) آب گرم معدني است که آب تني کردن در آن آنهم در دل جنگل لذت وصف ناپذيري را به دوست داران طبيعت ميبخشد.
اين آب گرم از نظر توپوگرافي داراي پستي و بلندي هايي مي باشد که زيبايي و تنوع خاصي را به آن ميبخشد. در مسير زيباي اين آبگرم به يک جنگل بسيار زيباي کاج و سرو مي رسيم و پس از طي يک سر پاييني به آبگرم معدني ميرسيم که نسبت به ساير آبگرمهاي منطقه داراي تفاوت ميباشد که يکي از آنها نداشتن گوگرد است که بوي بد را از آن گرفته است و خاصيت شرب نيز دارد. علاوه بر آن اين آبگرم براي بيماري هايي همچون دردهاي مفصلي و نظير آن بسيار مناسب است. منطقه فلکده داراي آب و هواي خنک و کوهپايهايي مي باشد که در فصول گرم سال بسيار مطبوع است. مسير دسترسي به اين آبگرم بدين شکل است که بعد از پارک خودرو در روستاي ليره سر از توابع شهرستان تنکابن ميبايست مسير جنگلي بسيار زيبايي را به مدت تقريبي 2 ساعت طي کرد (البته با خودرو نيز ميتوان رفت ولي با توجه به خاکي بودن جاده و يک شيب بسيار تند پياده رفتن توصيه مي شود) چون بعد از 2ساعت جنگل نوردي غوطه ور شدن در آب گرم بسيار لذت بخشتر خواهد بود. مسير دسترسي را مي توان از محليهاي روستا سوال کرد، بعد از طي اين مسافت به پرورشگاه ماهي قزل آلا ميرسيد که اين نشانه، آخرجاده بوده و در سمت چپ شما چند کلبه چوبي را ميبينيد که دقيقا در کنار آبگرم بنا شده است. (لازم به ذکر است که اين کلبهها نيز جهت اقامت اجاره داده مي شود). بعد از رسيدن به اين محل در سمت غربي کلبهها دره کوچکي به عمق تقريبي 10 تا 15 متر وجود دارد که در پائين آن رودخانه اي در جريان است، بعد از پائين رفتن از مسير پاکوب مشخص در سمت چپ شما سازه دستي سيماني را ميبينيد که با چند متر گوني بالاي آن پوشيده شده است که آن همان محل آبگرم است که محليها جهت تعويض لباس آن پارچههاي از جنس گوني را دور آن کشيده اند. از آنجائيکه کمتر کسي از اين محل باخبر است عمدتا خالي بوده و حتي علاقمندان مي توانند با خانوادههاي خود نيز به اين منطقه رفته و از آن لذت ببرند.
3 - آبگرم قلعهکندي :
آبگرم قلعه کندي در استان آذربايجان شرقي شهرستان کليبر واقع شده است. از تبريز براي رفتن به اين آب گرم دو مسير: تبريز – کليبر – قلعه کندي 190 کيلومتر و مسير تبريز – اهر – هوراند –آبش احمد – قلعه کندي حدود 180 کيلومتر، وجود دارد. از اردبيل تا اين منطقه بايد مسيرهاي جاده اردبيل - پارس آباد- سه راهي قره آغاج – آبش احمد – قلعه کندي، را طي کرد. از پارس آباد نيز مي توان از مسير اصلاندوز – سه راهي اسکانلو – سه راهي عبدالرزاق -به قلعه کندي رفت.
قلعه کندي داري اهالي خونگرم و مهمان نواز است و فرهنگ مردم آن زبانزد کليه اهالي منطقه ميباشد. آبگرم قلعه کندي به دليل قرار گرفتن در منطقه گردشگري و جنگلهاي ارسباران و نزديکي به رود مرزي ارس و سد خدافرين گردشگران زيادي را از داخل و خارج از کشور از جمله جمهوري آذربايجان، ارمنستان و نخجوان به خود جذب ميکند. اين آب گرم خاصيت درماني زيادي داردو براي درمان بيماري روماتيسم بسيار مفيد و موثر ميباشد. دماي آبگرم قلعه کندي در چشمه اصلي به حدود 75 الي 80 درجه و در استخرها به 65 الي 70 درجه سانتي گراد ميرسد. در بين اين چشمهها آبگرمي با نام يلسوئي وجود دارد که دمايش ملايمتر از بقيه و خاصيت درمانيش نيز بيشتر از بقيه ميباشد. اکثر دکترهاي ارتوپدي اين آبگرم را به بيماران خود پيشنهاد ميکنند.
قلعه کندي علاوه بر چشمههاي آبگرم معدني چشمههاي معدني طبيعي با املاح مفيد و موثر هم دارد، مثل چشمه ديزدونو، سردونو و کفشن بولاغي، اين اسامي منصوب به ارامنه موجود در زمان قديم در منطقه است.
4 - آبگرم کريز :
آبگرم کريز در حاشيه جاده آسفالته کريز به ريوش در فاصله 15 کيلومتري شهر ريوش و به فاصله 3 کيلومتري روستاي کريز کاشمر قرار دارد
اين آبگرم معدني خاصيتهاي درماني فراواني دارد. در حاشيهي اين مکان نيز دره بسيار با رودخانه اي پرآب، چشمه سارهاي آب سرد شيرين و گوارا وجود دارد.
کارشناسان معتقدند اين آبگرم معدني از نظر وجود مواد شيميايي در رتبه بالاتري از آبگرم فردوس قرار دارد، آب اين چشمه براي بيماريهاي پوستي مناسب است.
روستاي کريز از توابع بخش کوهسرخ شهرستان کاشمر است. اين روستا از سطح دريا ۱۴۰۰ متر ارتفاع دارد و داراي آب و هواي آن معتدل کوهستاني، با زمستانهاي سرد و تابستانهاي معتدل است.روستاي کريز از شمال غربي به کوه باغ دشت و از جنوب شرقي به کوه پلنگوان محدود ميشود. رودخانه کال کرمگ از جنوب روستا عبور ميکند. روستاي کريز يکي از روستاهاي قديمي و کهن شهرستان کاشمر به شمار ميآيد. بند شاهي، از آثار ملي ثبت شده، در نزديکي روستا واقع شده و نشان دهنده قدمت روستاي کريز است.
5 - آبگرم معدني چالدران :
آذربايجان غربي با داشتن 46 چشمه آبگرم و معدني رتبه نخست کشور را دارد و همين موضوع باعث شده گردشگران زيادي به اين استان سفر کنند.
برخي از چشمههاي آبگرم معدني آذربايجان غربي در مجاورت آثار ارزشمند تاريخي قرار دارند. چشمههاي آبگرم محال باراندوز اروميه، آبگرم احمدآباد واقع در حاشيه اثر جهاني تخت سليمان تکاب، آبگرم ايستي سو و زنبيل در اروميه، آب معدني زندان سليمان در مياندوآب، چشمه صدقيان در سلماس، چشمه قره شعبان در خوي، آبگرم باش کندي در ماکو، آبگرم گراو مهاباد از جمله آبگرمهاي اين استان هستند در اين ميان شهرستان چالدران هم با دارا بودن آبگرم معدني چالدران گردشگران زيادي را به خود جذب کنند.
6 - آبگرم معدني فردوس :
آبگرم معدني فردوس در مسير جاده اصلي و ترانزيتي استانهاي مرکزي و جنوبي به مشهد و استانهاي شمالي در کيلومتر 22 جاده فردوس به بجستان قرار دارد. قدمت اين آبگرم 200 سال ميباشد و توجه افراد زيادي از سراسر کشور به ويژه استانهاي خراسان رضوي، جنوبي را به خود جلب کرده است.
آبگرم معدني شهرستان فردوس بر بالاي کوهي که آبگرم از آن جريان دارد قرار دارد و آثار برج و بارو در آن مشاهده ميشود که بيانگر قدمت تاريخي آبگرم معدني فردوس است. در گذشتههاي دور دو باب حوضچه از سنگ و آهک توسط افراد خير براي استفاده مسافران از آبگرم ساخته شد و سقف آن نيز به صورت گنبدي با آجر پوشش شد. توليت آن را از سال 1345هلال احمر فردوس عهده دار شد. با توجه به آزمايشات انجام شده اين آبگرم براي امراض جلدي و کبدي و دردهاي مفصلي، اتصاع عروق، پيشگيري از رسوب سنگ درکليه، بيماريهاي رماتيسمي، دردهاي مفصلي وعصبي، افزايش سوخت و سازبافتها، کاهش درد و رفع گرفتگي عضلات، افزايش دامنه حرکتي اندام ها، بهبود دردهاي ناحيه ستون فقرات و ديسک کمر و پيشگيري از ايجاد انحراف در ستون فقرات مفيد است.
همه ساله بر تعداد مراجعين اين مجتمع افزوده ميشود، به همين لحاظ آبگرم معدني فردوس يکي از مهمترين جاذبههاي طبيعي و قطب گردشگري و آبدرماني شرق کشور محسوب ميشود که همه روزه پذيراي جمع کثيري از مردم شريف ايران اسلامي است و به عنوان منطقه نمونه گردشگري مصوب شده است.
در حال حاضر اين مجتمع مجهز به استخر آب درماني، وانهاي خصوصي، سوئيتهاي اقامتي با تمام امکانات، اتاقهاي ارزان قيمت، رستوران و فضاهاي ورزشي، تفريحي ميباشد.
90 تخت اقامتي، 27 کانکس، 22 واحد اقامتي با تجهيزات کامل، 10 اتاق، استخرهاي آب درماني و رستوران سنتي از جمله امکانات موجود در مجموعه آبگرم معدني فردوس است. بر اثر زلزله سال 47 آب آبگرم فردوس قطع و پس از آن بر اثر پس لرزههاي بعدي به جريان ميافتد که جريان دوباره آب آبگرم سبب خوشحالي مردم و به ويژه اهالي روستاهاي برون و مهرانکوشک در مجاورت آبگرم فردوس شد.